Cumhuriyet Bayramı tartışmalarıyla ilgili söylenecek çok şey olsa da, biz olaya yerelden bakalım.
Cumhuriyetin önemini uzun uzun anlatacak halimiz yok.
Gayemiz, &[#]8220;cumhuriyet&[#]8221; adına yanlış anlaşılan ve yanlış anlaşılabilecek uygulama, söylem ve yaklaşımların yaratacağı olumsuzlukların önlenmesi olsun.
Okur olarak nasıl işinize geliyorsa, öyle yorumlayabilirsiniz.
Bizimkisi vicdanınızın sesine kulak vermenizi istemekten başka bir şey değil.
Sıralamakta fayda var.
Bir
Şöyle deniliyor cumhuriyet için:
&[#]8220;Millet tarafından seçilen parlamentoya dayanan ve başında cumhurbaşkanı olan siyasi bir rejim şekli. Hemen bütün ülkelerde tek ortak yanı, devlet başkanlığı makamının babadan oğula veya aile yakınlarına miras kalmamasıdır. Aristo, cumhuriyeti; &[#]8216;Umumun menfaatini gözeten halk idaresi&[#]8217; diye tarif eder. Montesquieu ise, cumhuriyet rejiminde üç ana kuvvet (yasama, yürütme, yargı) bulunduğunu; bunların birbirine karşı bağımsız ve denetleme esasına göre işleyen, başında seçimle gelmiş yöneticilerin olduğu siyasi rejim olarak ifade etmiştir. 1789 yılında Fransa&[#]8217;da vuku bulan ihtilalle Avrupa&[#]8217;daki zalim krallık rejimlerine tepki olarak doğmuş bulunan cumhuriyet rejimi, zamanla cumhuriyete tamamen zıt rejimler tarafından, gerçek yüzleri örtmek için kullanılmıştır.&[#]8221;
İki
Türkiye Cumhuriyeti yaşadığı sürece hiç bitmeyecek bir tartışmanın adıdır cumhuriyet.
Onunla geçmişten gelen hesabı olanlar kadar, ona sığınarak karşı duranları ezmeye ve ötekileştirmeye çalışanların birlikte yaşamak zorunda olduğu toprakların adıdır Türkiye.
Üç
Son birkaç yıldan beri hep şu başlığı atıyoruz.
&[#]8220;Coşkusuz bayram&[#]8221;
Ancak her durumda &[#]8220;coşkulu bayram&[#]8221; diye yazan arkadaşlarımızın gördüğü coşkuyu biz göremiyorduk.
Coşkusuzluğu ruhsuzluğunda sayısal anlamda katılımcı bulamamasında yatan bayramlar görüyorduk.
Ne olduysa oldu bu yıl ki 29 Ekim doldu taştı caddeler.
Tören geçişleri adeta bir karnavala dönüştürülebilirdi.
Belki seneye.
Geçen yıllara göre gösterilen ilgi cumhuriyete gönül vermişlerin yüreğine su serpti.
Ama eksileri de beraberinde getirdi kutlamalar.
Dört
Ankara&[#]8217;da yaşananlar rahatsız edici.
Zonguldak&[#]8217;ta da rahatsız edici şeyler yaşandı.
Bazı CHP&[#]8217;liler, cumhuriyeti ipotek etmişçesine çıktı alanlara.
Cumhuriyetin, sadece CHP&[#]8217;ye gönül vermişlerin değil, tüm siyasi partilere gönül vermiş herkesin ortak sevgisiyle yaşanabileceğini unutanlar oldu.
Beş
Katılım sağlama konusunda CHP örgüt olarak çok organize bir çalışma yaptı.
Karşılığını da aldı.
Ama aynı CHP&[#]8217;nin cumhuriyeti kutlamaya gelen binlerce insanı CHP&[#]8217;li gibi gösterme ve siyasi şova dönüştürme çabası sonradan görmelikten başka bir şey değildi.
Kutlamalara katılanlar arasında türbanlı, ama AK Parti&[#]8217;ye oy vermiş kadınlar vardı.
MHP&[#]8217;ye, SP&[#]8217;ye, ÖDP&[#]8217;ye oy vermiş insanlar vardı.
CHP&[#]8217;lilerin cumhuriyeti değil, CHP&[#]8217;yi öne çıkarma çabası cumhuriyete olan bağlılığı sulandırdı.
Altı
CHP&[#]8217;li dostlarımız kabul etmeyebilirler, ama kendi içinde &[#]8220;ötekileştirme&[#]8221; duygusu taşıyan bu davranışların iktidara değil, CHP&[#]8217;ye zarar verdiğini ve vereceğini bir türlü öğrenemeyenler var.
Cumhuriyeti kutlamak için alanlara çıkanların, siyasi tepkilerini, cumhuriyet coşkusuyla kamufle etmeleri ne kadar insani bir yaklaşım?
Bu kafayla giderlerse, cumhuriyet düşmanı ilan ettikleri Başbakan&[#]8217;a kızıp, AK Parti&[#]8217;ye oy vermiş, ama cumhuriyetine bağlılığı için o alana gelmiş olanları da küstürecekler.
CHP kuruluş felsefesini cumhuriyetten alabilir, ama bu durumu CHP&[#]8217;nin cumhuriyeti bir sopa gibi kullanması yanlış olur.
Bu durumda en çok zararı yine cumhuriyet görecek.
Atatürk de böyle bir şeyi istemezdi.
Yedi
Valilik ve Belediye halk kutlamalarına katılım için bu yıl daha fazla çaba sarf etti.
Valiliğin düzenlediği Cumhuriyet Balosu&[#]8217;nda müzik yokmuş.
Pasta kesilmemiş, alkol verilmemiş.
Belli ki bu &[#]8220;balo&[#]8221; cümlesi yeterince rahatsız ediyor.
Alkolsüz de olsa, belli ki mahalle baskısıyla formaliteler yerine getiriliyor.
Bunlara gerek yok.
Açıkça, &[#]8220;Yapmıyoruz&[#]8221; diyebilirler.
Zaten protokol üyelerinin olması gereken balo salonları değil, halkın arası olmayacak mıydı?
Sekiz
Cumhuriyet kutlamalarının bu yıl ki yıldızı Belediye Başkanı Muharrem Akdemir oldu.
Her ne kadar kürsü konuşmasında CHP vurgusuyla, CHP&[#]8217;li olmayan cumhuriyet sevdalılarının tepkisini alsa da, attırdığı havai fişeklerle her şeyi unutturdu.
Dokuz
Başkan Akdemir&[#]8217;den cumhuriyete sloganlarla değil; ilimle, bilimle, okuyarak ve çok çalışarak sahip çıkılması gerektiğini anlatmasını beklerdik.
İki özlü söz alandakilerin ciğerini sökerdi.
Anlaşılan o ki, Türkiye&[#]8217;nin pek çok yerindeki kutlamalarda cumhuriyetin özü değil, sulandırılmış hali daha fazla rağbet görüyor.
Cumhuriyet böyle sahip çıkıldığı sürece daha fazla sulandırılacak.
