Çaycuma Kent Konseyi Başkanı Tuğrul Dereli pelemet bezinin coğrafi işaret alması gerektiğini söyledi. Konu ile ilgili açıklama yapan Dereli;"Bilindiği üzere, bölgemizin en önemli değerlerinden Çaycuma Manda Yoğurdu, Çaycuma Ticaret ve Sanayi Odası'nın coğrafi işaret tescil başvurusu ile 6769 sayılı Sınai Mülkiyet Kanunu kapsamında 08.05.2020 tarihinde Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından menşe adıyla tescil edilmişti. Böylece,
Çaycuma Manda Yoğurdu, coğrafi işaret tescili ile hukuki olarak koruma altına alınmıştır. Her ne
kadar ürün ve süreçle ilgili yaşanan sorunlar, üreticilerimizin henüz tescilden faydalanamamasına
neden olsa da, bu sorunların ilgili kurum ve kuruluşların çabası ve işbirliğiyle aşılacağına ve böylece
coğrafi işaret tescilinin üreticilerimize katma değer yaratacağına inanıyoruz.
Manda yoğurdunun yöremize ait olduğunun tescillenmesinin ardından, Çaycuma'nın bir başka değeri
olan 110 yıllık bir geçmişe sahip Pelemet bezi için de coğrafi işaret tescil süreci başlatılmalı ve kültürel
bir değerimiz daha koruma altına alınmalıdır.
Bir ürünün coğrafi işaret tesciliyle kalitesinin korunması, belli bir standartta üretiminin arttırılması ve
yörede üretim yapanların tescilin sağladığı korumadan yararlanmalarını sağlamaktadır. Ayrıca, sahip
oldukları ayırt edici özelliklerle diğer yörelerde üretilen ürünlerden farklılaşmakta ve tescilli ürünün
tanıtım faaliyetleri ile bilinirliğinin artması da sağlanabilmektedir. Kısaca, Coğrafi işaret tescili ile ürün
özelinde korunan; tarih, gelenek ve kültürdür.
Coğrafi işaretler sahip oldukları karakteristik ve geleneksel özelliklerle, kalitesiyle hem ürünün hem de
yöresinin tanıtımına büyük fayda sağlar. Coğrafi işaret amblemi taşıyan ürünler piyasada diğer
ürünlerden farklılaşarak alıcıyı kendisine çeker ve müşterinin kendisine yönelmesini sağlar. Coğrafi
işaret, ürünü önemli bir pazarlama aracı haline getirmektedir.
Pelemet bezi yöremiz halkı tarafından geçmişte el yapımı "düzen" adı verilen ahşap tezgahlarda
kenevir ipliği ve pamuk karışımı ile dokunarak elde edilmiş, iç giyim, elbise ve ev tekstilinde
kullanılmıştır. Pelemet bezi dokunduktan sonra üzerine işlenen Türk işi nakışlar ve özellikle tel kırma
ile sanat özelliği kazanmıştır. Zamanla endüstriyel ürünlerin artması ve kenevir ekiminin yasaklanması
ile birlikte pelemet bezi dokumacılığı da yapılmaz hale gelmiştir. Günümüzde unutulmaya yüz tutmuş
el sanatlarımızdan olan Pelemet bezi dokumacılığı ve işlemeciliği Çaycuma Halk Eğitim Merkezinin
açtığı atölyeler ve düzenlediği kurslar ile yeniden yaşatılmaya çalışılmaktadır.
Batı Karadeniz 3.Mobilya Yapı ve Dekorasyon Fuarı'nda Çaycuma Kent Konseyi standımızda,
Çaycuma Halk Eğitim Merkezi tarafından üretilen ve gururla sergilediğimiz pelemet bezi ürünleri hem
medya hem de ziyaretçiler tarafından ilgi odağı olmuştu. Fuar kapsamında Japonya'dan gelen
misafirler Halk Eğitim Merkezi Pelemet Bezi Dokuma Atölyesi'ni ziyaret etmiş ve numuneler
almışlardı. İşte bu noktada, Pelemet bezinin kooperatifleşerek üretilmesi ve Coğrafi işaret ile
tescillenmesi daha da önemli hale gelmiştir.
Sonuç olarak, kırsal kalkınmanın anahtarı olan coğrafi işaretlerin, ekonomik, sosyal ve kültürel boyutu
ile öneminin bilincinde olarak Pelemet bezinin, coğrafi işaret ambleminin kullanımı, gözetim ve
denetimiyle her paydaşın etkin rol üstlendiği, eşgüdüme dayanan bir politika ve sistem oluşturularak
coğrafi işaret tescili için girişimlerde bulunulmalıdır.
Çaycuma Kent Konseyi olarak, ülkemizde 25 yılı aşkın bir süredir coğrafi işaretler konusunda çaba
gösteren Yöresel Ürünler ve Coğrafi İşaretler Türkiye Araştırma Ağı - YÜciTA işbirliğinde 110 yıllık bir
geçmişe sahip Pelemet bezinin coğrafi işaret tescil sürecinin başlatılması ve hukuki olarak koruma
altına alınması için girişimlerinde bulunacak kurum/kuruluş ve tüm paydaşların yanında olacağımızı belirtmek isteriz" dedi.