Bu dava türünde, gerçekte karşılıksız bir kazandırma işlemi olan ancak resmi kayıtlarda satış gibi görünen tasarrufların geçersizliğinin tespit edilmesi ve bu işlemlere dayanılarak oluşturulan tapu kayıtlarının iptali istenmektedir.
Mirasçılar, miras haklarının ihlal edildiğini düşündükleri durumlarda, muris muvazaası iddiasıyla tapu iptal ve tescil davası açabilirler. Bu dava, muvazaa olduğu iddia edilen resmi sözleşmenin ve işlemin geçersizliğinin tespiti ve buna dayalı olarak oluşturulan tapu kaydının iptalini amaçlar.
Yargıtay içtihatlarına göre, muvazaanın kanıtlanması durumunda, muvazaa iddiasına dayalı olarak açılan davaların kabul edilerek, muvazaalı işlemin iptali mümkündür. Temelde, hukuki işlem şartlarına aykırılık ve hakkın kötüye kullanılması yasağı gibi ilkeler, danışıklı ve hukuken geçersiz işlemlerin iptali için yasal temeli oluşturur. Hukuki süreçlerde yapılan hatalar kişilere maddi olarak ciddi kayıplar yaşatabilmektedir. Bu sebeple tapu iptal ve tescil davaları ile ilgili uzman bir İstanbul gayrimenkul avukatından hukuki destek alınması önerilir.
Mirastan Mal Kaçırma Tanımı
Muris muvazaası, miras bırakanın, mirasçılarını miras hakkından mahrum etmek amacıyla gerçekte karşılıksız olarak gerçekleştirdiği kazandırmaları, sanki satış veya ölünceye kadar bakma sözleşmesi gibi göstermesi işlemidir. Miras bırakanın asıl amacı, malvarlığını hukuken satış gibi göstererek, mirasçılarının gelecekte dava açmasını engellemektir. Ancak, miras bırakanın gerçek iradesi bağışlama olmasına karşın, işlem resmi olarak satış olarak kaydedildiğinden, irade uyuşmazlığı ve şekil şartının eksikliği nedeniyle işlem hukuki olarak geçersiz sayılır.
Mirastan Mal Kaçırmanın Unsurları
Muris muvazaasında, miras bırakanın mirasçılarını miras hakkından mahrum bırakma amacıyla yaptığı ve gerçek iradesine uymayan, aslında geçerliliği olmayan bir sözleşme bulunmaktadır. Bu sözleşme, tapu dairelerinde gerçekleşen satış veya ölünceye kadar bakma sözleşmeleri gibi dışa yansıyan işlemleri kapsar. Gerçekte, sözleşmenin diğer tarafı miras bırakana hiçbir ödeme yapmaz veya çok düşük bir ödeme yapar. Bu işlemle, üçüncü kişilerin yanıltılması amaçlanır.
Miras bırakan ile diğer taraf arasında, görünürdeki işlemin gerçekte üçüncü kişileri aldatmak amacıyla yapıldığı ve aslında bir hüküm ve sonuç doğurmayacağı konusunda bir anlaşma yer alır. Bu sözleşme, yazılı olma şartına tabi değildir ve herhangi bir zamanda yapılabilir.
Mirastan Mal Kaçırma Durumunda Başvurulabilecek Hukuki Yollar
Yargıtay, saklı pay sahibi olsun veya olmasın, miras hakkı çiğnenen her mirasçının, muris muvazaası iddiasıyla tapu iptal ve tescil davası açabileceğini belirtir. Bu dava, resmi sözleşmenin muvazaa nedeniyle geçersizliğinin tespiti ve buna dayanarak oluşturulan tapu kaydının iptali için açılabilir.
Mirastan Mal Kaçırma Sebebiyle Tapu İptal ve Tescil Davası
Miras bırakan, mirasçılarını mal kaçırma amacıyla, gerçekte bağışlama niyetiyle bir taşınmazı başkasına satmış veya devretmiş gibi gösterebilir. Bu tür muvazaalı taşınmaz devir işlemleri, hukuki geçerlilik ve şekil şartlarına uygun olmadığından geçersiz sayılır.
Mirastan Mal Kaçırma Davasının Temel Prensipleri
Muvazaalı işlemlerin iptali için, muvazaanın varlığının kanıtlanması gerekmektedir. Bu süreçte, miras bırakanın gerçek iradesinin belirlenmesi için Yargıtay tarafından çeşitli kriterler belirlenmiştir, bu kriterler arasında miras bırakanın mali durumu, aile içi ilişkiler, yöresel gelenekler, işlemi yapma nedenleri ve satış bedeli ile taşınmazın gerçek değeri arasındaki fark bulunmaktadır.
Mirastan Mal Kaçırma Davasının Hukuki Dayanakları
Muris muvazaası, Türk hukukuna 01.04.1974 tarihli ve 1/2 sayılı Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kararı ile tanıtılmıştır. Bu karar, bir işlemin muris muvazaası olarak kabul edilebilmesi için gereken şartları belirlemiştir ve mirasçıların adaletini sağlamak amacıyla önemli bir yere sahiptir.
Mirastan Mal Kaçırma Davasını Kimler Açabilir?
1974 tarihli İçtihadı Birleştirme Kararı'na göre, miras bırakanın gerçekten bağışlama yapma amacıyla tapu kaydına taşınmazını satış olarak beyan etmesi durumunda, saklı pay sahibi olsun veya olmasın tüm mirasçılar dava açabilir. Ancak, mirası reddeden, mirastan feragat eden veya mirasçılıktan çıkarılan kişiler bu hakkı kullanamaz.
Mirastan Mal Kaçırma Davasında İspat Yükü
Davacı taraf, muvazaanın varlığını ve miras bırakanın gerçek amacının mirastan yoksun bırakmak olduğunu kanıtlamalıdır. Muvazaalı işlemin gerçek niyetini açıkça ortaya koyacak deliller sunulmalıdır. Bu konuda, Yargıtay Hukuk Genel Kurulu'nun 18.2.2021 tarihli kararı, mirasçıların muvazaalı işlemleri her türlü delille ispatlayabileceklerini belirtir.
Mirastan Mal Kaçırma Davasında Zamanaşımı Ve Hak Düşürücü Süre
Miras bırakanın ölümü itibarıyla mirasçı, mirasta hak sahibi kabul edilir. Muvazaalı işlem ayni hakka ilişkin olduğundan zamanaşımına veya hak düşürücü süreye tabi değildir ve her zaman açılabilir.
Mirastan Mal Kaçırma Davasında Görevli Ve Yetkili Mahkeme
Dava konusu taşınmazın bulunduğu yerdeki Asliye Hukuk Mahkemeleri, mirastan mal kaçırma davasında yetkili ve görevli mahkemelerdir.
Mirastan Mal Kaçırma Ve Tenkis Arasındaki Farklar
Muris muvazaası ve tenkis, farklı hukuki durumları ifade eder. Muris muvazaası, mirasçıların miras bırakanın gerçek iradesini gizleyerek yaptığı işlemlerin iptalini talep ederken, tenkis, saklı payları ihlal eden bağışlamaların düzeltilmesini ister. Zamanaşımı ve hak sahipliği açısından da farklılıklar bulunur.
Mirastan Mal Kaçırma ve Tenkis Davası Birlikte Açılabilir mi?
Muris muvazaası ve tenkis davaları, tek başına veya birlikte açılabilir. Bu, iddia ve savunmaların birlikte değerlendirilmesine ve çelişen kararların önlenmesine olanak tanır.
Mirastan Mal Kaçırma Davasının Sonuçları
Muvazaanın kanıtlanması durumunda, dava konusu taşınmazın tapu kaydı iptal edilir ve davacının miras payı oranında tapu kaydına tescili sağlanır. Tereke temsilcisi tarafından açılan davalarda, taşınmaz tüm mirasçıların miras payı oranında tescil edilir.
Mirastan Mal Kaçırma Davasında Mahkeme Masrafları Ve Avukatlık Ücreti Ne Kadardır?
Dava değeri, karmaşıklığı ve avukatın deneyimi gibi faktörlere bağlı olarak mahkeme masrafları ve avukatlık ücreti değişkenlik gösterir. Kesin bir maliyet hesaplaması için dava açmadan önce avukat ile detaylı bir görüşme yapılması önerilir.
