Vatandaşlık, bir kişinin hukuki olarak bir devlete bağlı olması durumunu ifade eder. Vatandaşlık doğum, soybağı gibi yöntemlerle alınabildiği gibi, diğer yollarla da elde edilebilir. Makalede ayrıca, uygulamada sıklıkla karşılaşılan 5 yıl ikamet ile türk vatandaşlığı ve diğer Türk vatandaşı olma yollarına ilişkin özet bilgiler de yer almaktadır.
Vatandaşlık kazanma süreci oldukça hassas ve yoğun işlemlerden meydana gelmektedir. Bu süreçte yapılacak eksiklik ve hatalar sürecin gereksiz şekilde uzamasına ve kimi zaman olumsuz sonuçlanmasına yol açabilmektedir. Bu sebeple sürecin uzman bir İstanbul hukuk bürosu eşliğinde yürütülmesi önerilmektedir..
Türk Vatandaşlığı Başvurusunun Şartları Nelerdir?
5902 numaralı Türk Vatandaşlığı Kanunu'nun 11. maddesi, Türk vatandaşlığına başvuruda bulunacak yabancı uyruklu kişiler için belirli şartları içermektedir. Bu şartlar:
“MADDE 11 – (1) Türk vatandaşlığını elde etmek isteyen yabancı uyruklu kişilerde;
a) Kendi ülkesinin kanunlarına ya da vatansızsa Türk kanunlarına göre reşit ve ayırt etme kabiliyetine sahip olma,
b) Başvuru tarihinden itibaren geriye doğru Türkiye'de kesintisiz olarak beş yıl yaşama,
c) Türkiye'yi yerleşim yeri olarak seçme niyetini davranışlarıyla gösterme,
ç) Ciddi sağlık sorunları taşımama,
d) Ahlaki değerlere uygun davranış sergileme,
e) Türkçe yeterli seviyede konuşabilme,
f) Kendi ve bakmakla yükümlü olduğu kişilerin geçimini sağlayacak ekonomik duruma sahip olma,
g) Milli güvenlik veya kamu düzenini tehdit edecek bir durumun olmaması,
gibi koşullar aranmaktadır.”
Adım Adım Türk Vatandaşlığı Başvurusu
Türk vatandaşlığına başvurabilmek için, adayın yukarıda sayılan şartları yerine getirmesi ve yerel göç idaresi birimlerine vatandaşlık başvurusunda bulunması gerekmektedir. Bu makalede, Türk vatandaşlığı elde etme süreci, başvuru koşulları, gerekli belgeler ve diğer önemli noktalar detaylı olarak açıklanacaktır.
Türk Vatandaşı Olmanın Yolları
Türk vatandaşlığı, doğum yoluyla veya sonradan olmak üzere iki farklı şekilde kazanılabilir. Doğumla kazanılan vatandaşlık, anne veya babanın Türk vatandaşı olması ya da doğumun Türkiye sınırları içinde gerçekleşmesi ile mümkündür. Ancak, anne veya babası Türk olmayan bir bireyin Türkiye'de doğması, otomatik olarak Türk vatandaşlığı kazanılmasını sağlamaz.
Sonradan vatandaş olabilme; yatırım yaparak, beş yıl Türkiye'de yaşayarak, evlilik yoluyla, göçmen kabulü ile, evlat edinme yoluyla veya özel hükümler çerçevesinde mümkündür.
5 Yıl İkamet Şartıyla Türk Vatandaşı Olmak
Türk vatandaşlığını 5 yıl Türkiye'de yaşayarak kazanma, en yaygın vatandaşlık elde etme yöntemlerinden biridir. Bu süreçte, adayın 5 yıl boyunca Türkiye sınırları içinde yaşaması ve bu süre zarfında 12 aydan fazla yurtdışına çıkmamış olması gerekir.
Yatırım Yoluyla Türk Vatandaşı Olmak
Yatırım yaparak Türk vatandaşlığı kazanma yöntemi, özel durumlar için geçerli bir yöntemdir. Bu yöntemle vatandaşlık elde etmek için belirli koşulların yerine getirilmesi ve Cumhurbaşkanı onayı gereklidir. Bu koşullar:
● En az 500.000 Amerikan Doları tutarında sabit sermaye yatırımı yapılması,
● En az 400.000 Amerikan Doları değerinde gayrimenkul alımı ve bu taşınmazın üç yıl boyunca satılmaması,
● En az 50 kişilik istihdam sağlanması,
● En az 500.000 Amerikan Doları tutarında banka mevduatı açılması ve bu mevduatın üç yıl boyunca dokunulmaması,
● Devlet borçlanma araçlarını üç yıl süreyle elde tutmak,
● Gayrimenkul yatırım fonu ya da girişim sermayesi yatırım fonu katılım paylarını üç yıl süreyle elde tutmak,
● Bireysel emeklilik sistemine en az 500.000 Amerikan Doları katkı yapmak,
şartlarından birinin yerine getirilmesi gerekmektedir.
Evlilik Yoluyla Türk Vatandaşı Olmak
Türk Vatandaşlığı Kanunu'nun 16. maddesi uyarınca, evlilik yoluyla da Türk vatandaşlığı kazanılabilir. Bunun için, yabancı uyruklu eşin en az üç yıl boyunca bir Türk vatandaşı ile evli kalması ve bu süreçte evliliğin gerçek bir birliktelik çerçevesinde yürütülmesi şarttır. Ayrıca, kamu düzenini bozacak ya da milli güvenliği tehlikeye atacak davranışlardan kaçınılması gerekmektedir. Eşin ölümü ya da boşanma ile sonlanan evliliklerde de, evlilik süresinin en az üç yıl olduğunun kanıtlanması gerekmektedir.
Türk Vatandaşlığı Başvurusu İçin Gerekli Belgeler
Türk Vatandaşlığı Kanunu ve ilgili yönetmelikler, vatandaşlık başvurusu için sunulması gereken belgeleri detaylandırmaktadır:
● Başvuruyu belirten dilekçe.
● Başvurucunun hangi ülkenin vatandaşı olduğunu belirten pasaport ya da benzeri bir belge, vatansız ise ilgili belgeler.
● Doğum belgesi ya da nüfus kayıt örneği gibi kimlik bilgileri, evli ise eş ve çocuklar arasındaki aile bağını gösterir belgeler.
● Medeni hal belgesi, evli ise evlilik belgesi, boşanmış ise boşanma belgesi, eş ölmüş ise ölüm belgesi.
● Türk vatandaşı yakınları varsa, bu kişilere ait nüfus kayıt örneği.
● Genel sağlık durumunu belirten, Sağlık Bakanlığı'nca belirlenen esaslara göre alınmış sağlık raporu.
● Gelir durumu veya mesleği kanıtlayan belgeler.
● Türkiye'de beş yıl kesintisiz ikamet ettiğini gösteren, giriş ve çıkış tarihlerini içeren belge.
● Geçerli ikamet tezkeresi.
● Suç kaydı varsa onaylı mahkeme kararı.
● Doğum tarihi tam olarak belirlenemiyorsa, bu bilgiyi tamamlayacak resmi belge.
● Başvuru ücretinin yatırıldığını gösterir makbuz.
Türk Vatandaşlığı Başvurusu Nereye ve Nasıl Yapılır?
Türk vatandaşlığı başvuruları, Türkiye'deki il nüfus müdürlüklerine yapılmaktadır. Başvuru formu ve gerekli belgelerle birlikte başvurunun yapılması gerekmektedir.
Kimler Türk Vatandaşlığı Başvurusu Yapabilir?
Türk vatandaşlığına başvurabilecek kişiler, belirtilen şartları karşılayan herkes olabilir. Başvuru yapacak kişinin reşit olması ve ayırt etme gücüne sahip olması gerekmektedir. Reşit olmayanlar adına, yani 18 yaşından küçükler için, başvurular velileri tarafından yapılmaktadır.
Vatandaşlık Başvurusunun Reddine İtiraz ve İptal Davası Süreci
Türk vatandaşlığı başvurusunun reddedilmesi durumunda, bu karara karşı idare mahkemelerinde iptal davası açılabilir. Başvurunun reddi durumunda, dava İç İşleri Bakanlığı'na karşı açılmalıdır. İptal davasının, kararın tebliğinden itibaren 60 gün içinde açılması gerekmektedir.
Vatandaşlık Başvurusu Kaç Gün İçinde Sonuçlanır?
Vatandaşlık başvurusunun sonuçlanma süresi, sunulan evrakların eksiksiz olup olmadığına bağlı olarak değişiklik gösterebilir. Genellikle, başvurunun sonuçlanması bir ila iki yıl arasında sürebilir.
Vatandaşlık Başvurusunda Ödenmesi Gereken Harç ve Ücretler Nelerdir?
2024 yılı itibarıyla, Türk vatandaşlığı başvurusu için ödenmesi gereken hizmet bedeli 500 TL olarak belirlenmiştir.
Vatandaşlık Başvurusunun İptali Mümkün Mü?
Başvuru sahibi, başvurusunun sonuçlanmasını beklerken başvurusunu iptal edebilir. Ayrıca, başvuru sahibi gerekli şartları karşılamadığı halde yanlış bilgi vermiş veya gerçekleri saklamışsa, başvuru sahibinin ve ailesinin (eşi ve çocukları dahil) başvuruları iptal edilebilir.
Oturma İzni İle Vatandaşlık Başvurusu Aynı Şey Mi?
Oturma izni ile vatandaşlık başvurusu, farklı işlemlerdir ve aralarında önemli farklar bulunmaktadır. Oturma izni, belirli bir süre için verilir ve yenilenebilir. Vatandaşlık ise, kişiyi o ülkenin bir vatandaşı yapar ve ülkede süresiz kalma hakkı verir. Vatandaşlar, devletin sağladığı sosyal hak ve yardımlardan yararlanabilirken, oturma iznine sahip kişiler bu imkanlardan faydalanamaz.
Vatandaşlık Başvurusu Yapacak Kişilerin Türkiye’de Bulunması Zorunlu Mu?
Türk vatandaşlığına başvuracak kişilerin, başvurmadan önce beş yıl boyunca kesintisiz olarak Türkiye'de yaşamış olmaları gerekmektedir. Bu nedenle, başvuru sürecinde de Türkiye'de bulunmaları zorunludur.
