Pof. Dr. Sabri Orman: ’Ekonomik kriz değil, ahlaki kriz’

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Meclis Üyesi Prof. Dr. Sabri Orman, Müstakil Sanayici ve İşadamları Derneği (MÜSİAD) Zonguldak Şubesi&[#]8217;nce düzenlenen &[#]8220;İktisat ve Ahlak Konferansları&[#]8221; konulu konferansa katıldı.

Zonguldak Dedeman Otel&[#]8217;de gerçekleştirilen konferansa; Vali Vekili ve Kozlu Kaymakamı Ahmet Karakaya, Kilimli Kaymakamı Murat Kütük, Baro Başkanı İbrahim Kerem Ertem, Zonguldak TSO Başkanı Metin Demir, Ereğli TSO Başkanı Yaşar Tetiker, Ereğli TSO Meclis Başkanı Faruk Yazıcı, MÜSİAD Ereğli Şube Başkanı İbrahim Sezer, Devrek TSO Başkanı Ertan Cıvak, AK Parti Milletvekili Aday Adayları Hamdi Uçar, Kamuran Aşkar, İbrahim Cansız, AK Parti İl Başkanı Zeki Tosun, siyasetçiler ve işadamları katıldı.

YILMAZ: &[#]8220;ŞEHRİMİZE KÜLTÜREL VE İKTİSADİ GELİŞİMİNE KATKI SAĞLAMAYI ARZU EDİYORUZ&[#]8221;

Konferans öncesi konuşma yapan ve katılımcılara teşekkür eden MÜSİAD Zonguldak Şube Başkanı Salih Yılmaz, &[#]8220;Müstakil Sanayici ve İşadamları Derneği, genel anlamda, hakkın ve hukukun, adaletin ve eşitliğin, barışın ve güvenin, refahın ve mutluluğun sağlandığı; tarihe ve topluma mal olmuş mahalli ve evrensel değerlerin gözetildiği, kendi içinde bütün, bölgesinde, ekonomik ve siyasi alanda etkin, dünyada saygın bir Türkiye hayaliyle yola çıkan hassasiyet sahibi iş adamlarının kurdukları, bir &[#]8216;İşadamları Derneği&[#]8217;dir. Müstakil Sanayici ve İşadamları Derneği Zonguldak Şubesi, bu amaca uygun olarak yaptığı faaliyetlerle şehrimize ve şehir insanımızın kültürel ve iktisadi gelişimine katkı sağlamayı arzu etmekteyiz. Müstakil Sanayici ve İşadamları Derneği Zonguldak Şubesi olarak, bugün burada düzenlediğimiz &[#]8216;İktisat ve Ahlak&[#]8217; konferansı da amaçlarımız doğrultusunda gerçekleştirilmiştir. İktisat alanındaki çalışmaları ve fikirleri ile topluma ışık tutan ve Halen Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Meclis Üyeliği görevini yürüten değerli akademisyen Prof. Dr. Sabri Orman Hocamız ile siz saygıdeğer misafirlerimizi bir araya getirerek, şehrimizin geleceğine ve iktisadi gelişimine katkı sunmak istedik. Zonguldak&[#]8217;ta kurulduğu tarihten itibaren yaptığı faaliyetleriyle şehrimizin her anlamda gelişmesine katkı vermeyi amaç edinen MÜSİAD Zonguldak Şubesi, inşallah bundan sonra da bu tür faaliyetlerle bölgemize ve insanımıza hizmet edecektir. Arşimet&[#]8217;in, &[#]8216;Bana destek noktası gösterin, dünyayı yerinden oynatayım&[#]8217; ifadesiyle özdeşleşen iktisat ve ekonomiye ait, hikmet ve hakikat arayışımızda, bir cümle ya da bir kelime öğrenebilirsek, şehrimiz, ticaretimiz ve geleceğimiz adına büyük bir kazanç olacağı kanısındayız. Bu duygu ve düşüncelerle tertip etmiş olduğumuz konferans programının hayırlara vesile olmasını temenni eder; Prof. Dr. Sabri Orman Hocamıza davetimize icabet etmelerinden dolayı Huzurlarınızda tekrar teşekkür eder, konferansımızın hayırlara vesile olmasını diliyorum&[#]8221; şeklinde konuştu.

ORMAN: &[#]8220;2008 EKONOMİK KRİZİ SON TAHLİLDE BİR AHLAKİ KRİZDİR&[#]8221;

Günümüzde temsilcilik açısından en önde gelen kurumları işaret eden TCMB Meclis Üyesi Prof. Dr. Sabri Orman, &[#]8220;Çağımızın en temsil kabiliyetine sahip kurumlarının dahi ahlaki bakımdan zaaflar taşıdığı ortaya çıktı. Ben bunu bizim öğrenciliğimizde gördüğümüz yanlış iktisat anlayışının bir eseri olduğu kanaatini taşıyorum. Yani iktisat; ahlaki endişelerle ilgisi olmayan bir alandır anlayışının sonunda insanları bu noktaya getirdiği gibi bir kanaate sahibim. 2008 krizi de aslında ekonomik kriz diyoruz buna aslında 2008 ekonomik krizi son tahlilde bir ahlaki krizdir. Birçoğunuz biliyorsunuz zaten. Hadisenin kaynağında iktisadi yanlışlıklardan ziyade ahlaki yanlışlıklar vardır. Türev piyasalarındaki ABD&[#]8217;de başladı 2008 krizi. Hala birçok ülke daha doğrusu dünyanın tamamı bunun sıkıntılarını yaşıyor&[#]8221; dedi. &[#]8220;ÜLKEMİZDE DE İKTİSAT, AHLAK İLİŞKİLERİ KONUSUNDAKİ YANLIŞ TUTUMUN OLUMSUZ SONUÇLARI İLE KARŞI KARŞIYAYIZ&[#]8221; Ekonomide yaşanan olayların sonuçlarının olumsuz olduğuna değinen Orman, bu olayların iktisatta ahlakı gündeme getirdiğini belirterek &[#]8220;Bu olaylar bütün dünyada özellikle iktisat dünyasında adeta ahlakın yeniden keşfi gibi bir gelişmeye yol açtı. Ve insanlar iktisat alanının çok da la ahlaki (nötr) olması gerekmediği kanaatine vardı. Ama bedel ödeyerek, yani Enron olayını yaşayarak, Libor olayını yaşayarak nihayet 2008&[#]8217;deki dünya ekonomik krizini yaşayarak bedel ödeyerek keşfetti. Keşke bedel ödemeden bunu fark etmek mümkün olsaydı&[#]8221; dedi.

Türkiye&[#]8217;de ise iktisat konusunda ahlak ilişkilerinde yanlış tutumun olumsuz sonuçları ile karşı karşı olunduğuna dikkat çeken Sabri Orman, iktisat dünyasının aktörlerine seslendi. Ahlaki davranmadan müesseseleşmenin mümkün olmadığını vurgulayan Prof Dr. Sabri Orman, &[#]8220;Ben bu perspektiften hiç ülkemize dönmek istemiyorum bile. Çünkü dünyada olup bitenlerin bir benzeri bizim ülkemizde de cereyan ediyor. Pekâlâ, bizim ülkemizde de iktisat; ahlak ilişkileri konusundaki yanlış tutumun olumsuz sonuçları ile karşı karşıyayız. Bizde de bence çok fazla bedel ödemek mecburiyetinde kalmadan iktisat dünyasının ahlaki yeniden keşfetmesi gerekir. Bu bizzat iktisat dünyasının kendi aktörlerinin menfaatlerinedir. Bakın şunu söylüyorum. Ahlaki davranmadan müesseseleşmek mümkün değildir. Ahlaki davranmadan sürekliliğin yakalanması mümkün değildir. Gayri ahlaki bir iktisadi ortamın işlem maliyeti korkunçtur. Birbirinize güvenmediğinizi düşünün. Hasmınızın sizi her an aldatabilecek biri olarak iş yaptığınız kişiyi düşünün. Tedbir alırsınız. Sürekli sözleşmelerle bitap düşersiniz. Tedbir almaktan bitap düşersiniz. Her bir sözleşmenin maliyeti var. Yani ahlaki bakımdan zaaflar taşıyan bir iktisadi hayatın işlem maliyeti son derece yüksektir&[#]8221; şeklinde konuştu. &[#]8220;TÜRKİYE&[#]8217;DEKİ GELİR BÖLÜŞÜMÜ YÜKSELME TRENDİNDE&[#]8221; Konferans sonunda davetlilerin sorularını yanıtlayan Orman, sorulara siyasi cevap vermekten kaçındı. Bir davetlinin, &[#]8220;Türkiye nüfusunun yüzde 80&[#]8217;i, geri kalan yüzde 20&[#]8217;yi besliyor. Bu konuda görüşleriniz nelerdir?&[#]8221; sorusuna, asgari ücretin belirli bir kritere göre verildiğini ifade ederek, Türkiye&[#]8217;deki gelir bölüşümünün her yerde olduğu gibi adil ve eşit olmadığını söyledi. Orman, &[#]8220;Türkiye&[#]8217;deki gelir bölüşümün daha önceki zamanlara kıyasla bozulmadığı aksine yükselme trendi içinde olduğu konusunda görüş var. Bir yabancı kuruluşun bu konudaki değerlendirmesini okumuştum. Zaten bunu bizim kendimiz de görmek mümkündür. Türkiye&[#]8217;deki gelir bölüşümü her yerde olduğu gibi eşit değil adil de değildir. Ama bu konuyu nisbi olarak düşündüğünüz zaman eskisinden kötü olmadığını pekala söyleyebiliriz gibime geliyor&[#]8221; dedi. Konferansın sonunda Prof. Dr. Sabri Orman&[#]8217;a, MÜSİAD Zonguldak Şube Başkanı Salih Yılmaz, Zonguldak Vali Yardımcısı ve Kozlu Kaymakamı Ahmet Karakaya ve diğer protokol üyeleri tarafından çeşitli hediyeler verildi. Prof. Dr. Sabri Orman, konferans çıkışında katılımcıların isteği üzerine kitaplarını imzaladı.

‘Seni burada öldürürüm, sülalen gelse alamaz’