Tarihte bugün. Zonguldak tarihinden. 3 Temmuz 1946... Şair Muzaffer Tayyip Uslu'nun ölüm yıldönümü... Muzaffer'in ve Türkan'ın mezarları bulunmalı... MUZAFFER TAYYİP USLU - TÜRKAN... Yaşadığımız şu günlerde; kömür, göçük, grizu, plan-proje, madenci, işçi alımı, TL, Avro, vb. gibi söylemlerin yerini; çok genç yaşta yaşamını yitiren iki şair ve onların 1940'lı yıllardaki, -özel olarak 2'nci Dünya Savaşı dönemi Zonguldak'ındaki- yaşamları ve aşkları aldı. Yılmaz Erdoğan'ın yönettiği ve seçkin oyuncu kadrosunun oynadığı filmle, Zonguldak'ın doğal güzellikleri, tanıtımı, kültürel kimliği ve turistik yanı da gündeme geldi. 1950'lerden bu yana düzenlenen her antolojide, "Zonguldaklı şairler" olarak yer alan bu iki genç ölümlü şairimiz için, yaşadıkları Zonguldak'ta da daha yapılacak işler olduğu düşüncesiyle "Pekala, neler yapılmalı?" sorusunu yanıtlamamızı gerektiriyor. MUZAFFER TAYYİP'İN MEZARI BULUNMALI... Zonguldaklı şair Muzaffer Tayyip Uslu, verem hastalığına yakalanmış ve genç yaşta yaşama veda etmiş bir şairimizdir. Son nefesini verdiği İnağzı Mahallesindeki evinde 3 Temmuz 1946 Çarşamba günü hayata gözlerini yummuştur. Cenazesi, dönemin en kalabalık katılımlı cenaze töreni olmuştur. 1943 yılında kızını kaybeden vali Halit Aksoy'un törene katılması, yine damadı şair Oktay Rıfat'ın Muzaffer ile yakınlığı bunda etkili olmuştur... Mehmet Çelikel Lisesi mezunu Muzaffer Tayyip Uslu'nun yaşayıp öldüğü ve mezarının bulunduğu,"Bizi şair yaptı" dediği şehir, Zonguldak'tır. Muzaffer Tayyip, Asri Mezarlık'ta, Prof. Dr. Mümtaz Soysal ve ağabeyi Gazeteci Muzaffer Soysal'ın büyük babalarının mezarına komşu bir mezarda sonsuz uykusunu sürdürüyor. Tam yerini henüz bilemediğimiz bu mezar, gömüldüğü 3 Temmuz 1946 kayıtlarından da araştırılarak, hemen bulunmalı ve gerekirse mezarı ve taşı yeniden düzenlenmelidir. Mezarlığa çıkmışken, Trabzon eski Valisi Samih Rifat'ın oğlu olan Şair Oktay Rifat'ın ilk eşi ve Zonguldak eski Valisi Halit Aksoy'un kızı Türkan'ın mezarı ve "Şair Oktay Rifat'ın eşi Türkan"yazılı mezar taşı da -Av. Sabri Yavuzyılmaz'ın babasının mezarının üst kısmında- yenilenmeyi bekliyor. ŞAİR OKTAY RIFAT VE EŞİ TÜRKAN HANIM... Türk edebiyatının büyük üstatlarından Oktay Rıfat; Melih Cevdet ve Orhan Veli'yle birlikte, yerel edebiyat çevrelerinde büyük sansasyona ve tartışmalara sebebiyet verecek olan "Garip" adlı şiir kitabını yayımlayan ve Cumhuriyet sonrası Türk edebiyat tarihinde, "Garipçilik Akımı" ("Birinci Yeni Hareketi" olarak da bilinir) adlı yeni ve çağdaş bir akımı başlatan şairlerimizdendir. Oktay Rıfat askerlik görevini yapmak için Zonguldak'a gelen şairimizdir, askerliği sırasında arkadaşı Orhan Veli'de ziyaretine gelmiş ve Zonguldak dizelerini bu seyahatten sonra kaleme almıştır. Oktay Rıfat'ın vatani görevini Zonguldak'ta yaparken Vali Halit Aksoy'un kızı Türkan hanımla tanışması ve devamında evlenmesi Zonguldak ile bağlantısını sağlamıştır. Ancak bu evlilik uzun sürmemiş ve trajik bir sonla bitmiştir.Verem, savaş yıllarının en yaygın hastalığıdır. Yakalananı "iğne ipliğe çevirdiği için" ince hastalık da derler. Zonguldak'ın ıslak, kirli havası, savaş günlerinin azdırdığı yoksulluk ve yoksunluk başlıca sebebidir... Hastalığın. Zonguldak'ta verem denince akla gelen ilk isim şair Rüştü Onur'dur. Onur'dan başkaları da vardır elbet: Aynı dönemde yaşamış Muzaffer Tayyip Uslu, Kemal Uluser ve Zonguldak Valisi Halit Aksoy'un kızı ve şair Oktay Rıfat'ın eşi Türkan Hanım'dır...Türkan Hanım'ın veremden öldüğü haberi "Ocak Gazetesi", 10 Temmuz 1943 tarihli sayısında Türkan Hanım'ın ölüm haberine "Türkancık Öldü" manşetini koyar. Vali kızı olması sebebiyle kalabalık bir cenaze töreni düzenlenir. Zonguldak, Zonguldak olalı böyle bir tören görmemiştir. Shopen'in Cenaze Marşı eşliğinde, on binlerce kişi katılır cenazeye...Türkan Hanımın cenazesi Site Devlet Hastanesi arkasındaki mezarlığa defnedilir ve 1970'li yıllarda Asri mezarlığına taşınır ve orda devlet tarafından sahip edilmeyi bekleyerek yatmaktadır... Bu mezarlar bugün sahiplenmeyi ve ortaya çıkarılma bekleyen kent tarihi miraslarıdır... Yardımcı kaynaklarHamit Kalyoncu (Araştırmacı-Yazar)