<SPAN style="FONT-SIZE: 12pt; FONT-FAMILY: ´Times New Roman´; mso-fareast-font-family: ´Arial Unicode MS´; mso-fareast-language: [#]00FF; mso-ansi-language: TR; mso-font-kerning: .5pt; mso-bidi-language: AR-SA">Zonguldak´ta, 300-600 milyar metreküp metan gazı potansiyeli olduğu ileri sürülen kömür havzasında, Hema sondaj çalışmalarını sürdürüyor.<BR>Türkiye Taşkömürü Kurumunun (TTK), 2005´te açılan Kömür Kaynaklı Metan Gazı Araştırma ve İşletme Projesi ihalesini kazanan Hema, imzalanan sözleşme doğrultusunda Zonguldak-Bartın-Azdavay bölgelerinde yürüttüğü faaliyetler kapsamında, kurumun kömür üretimi esnasında açığa çıkan ve havalandırma sistemiyle atmosfere püskürtülen metan gazını ekonomiye kazandırmak için çalışmalar yapıyor.<BR>Karadon bölgesinde 12 Temmuz 2007´de <?xml:namespace prefix = st1 ns = "urn:schemas-microsoft-com:office:smarttags" /><st1:metricconverter w:st="on" ProductID="1500 metre">1500 metre</st1:metricconverter> derinliğe varan sondajlar sonucu ilk gazın yakıldığı havzada, yeni teknolojilerle rezervin belirlenip üretime bir an önce geçilmesi hedefleniyor.<BR>Hema Doğal Enerji Kaynakları A.Ş. Sorumlu Müdürü Mustafa Yılmaz yaptığı açıklamada, 2006´da havzada kömür kökenli metan gazı aramaya başladıklarını, 2007´de de üretim ruhsatı aldıklarını söyledi.<BR>Çalışmalar kapsamında 10 adet derin sondaj yaptıklarını, 12 milyon avroluk yatırımla kömür çatlatma yöntemiyle çalışmalarını sürdürdüklerini anlatan Yılmaz, şöyle konuştu:<BR>´´Ocak ayında 5 kuyuda 6 kömür damarında çatlatma operasyonu yaptık. Bunu Kanada-Alman ortaklı firmayla gerçekleştirdik. Kömür çatlatma yöntemini kullanmamızın nedeni rezervin doğalgazdan farklı olmasıdır. Kömür, gazı bünyesinde tutuyor. Bunun ayrılabilmesi için daha çatlaklı yapıya sahip olması gerekiyor. Yer altına inme şansımız olmadığından sondajla çatlatmayı yapıyoruz. Yer üstünden özel jel enjekte edilen kumu kömür damarının içine yaklaşık 300 barlık basınçla gönderiyoruz. Dakikada 3-<st1:metricconverter w:st="on" ProductID="4 metreküp">4 metreküp</st1:metricconverter> karışımı basıyoruz. Şu ana kadar kuyularımıza <st1:metricconverter w:st="on" ProductID="180 metreküp">180 metreküp</st1:metricconverter> jel ve 32 ton kum bastık. Bunlar çok büyük rakamlardır.´´<BR>Yılmaz, kömür çatlatması kapsamında <st1:metricconverter w:st="on" ProductID="1250 metre">1250 metre</st1:metricconverter> derinlikteki damara da özel jel bastıklarına işaret ederek ´´Jel, 24 saat içinde su haline geliyor. Daha sonra pompalarımızla suyu tahliye ediyoruz ve kumu temizliyoruz. Çalışmalar bittikten sonra net bir şey söyleyebileceğiz. Bu yöntem sayesinde kömürün bünyesindeki metan açığa çıkartılıyor´´ dedi.<BR>GRİZU MADENCİNİN KABUSU OLMAYACAK<BR>Kömür kökenli metan gazını üretmenin zor bir iş olduğunu, üretim testlerini sürdürdüklerini ifade eden Yılmaz, şöyle devam etti:<BR>´´Her gün kuyularımızda belirli oranda gaz birikiyor, bunları yakıyoruz. İnşallah üretime yönelik çalışmalarımız olumlu sonuç verecek ve havzada kömür kökenli metan gazı üretmeye başlayacağız. Şu ana kadar 50 milyon avro yatırım yaptığımız proje kapsamında metan üretimine başlanırsa maden ocaklarında grizu faciaları da önlenecektir. Kömür ocaklarındaki gazı aldığımız zaman tehlikesiz bir çalışma ortamı olacaktır. Bu da kömür üretimini kolaylaştıracak, metan gazına bağlı grizu patlamalarını önleyecektir.´´<BR>UMUDUMUZ 600 MİLYAR METREKÜP REZERV<BR>Yılmaz, ABD´li danışmanlarıyla çalışmalarını yürüttüklerini, yeni kuyuların da açılacağına dikkati çekerek, şunları kaydetti:<BR>´´Yeni sondajlar da yapılacak. 600 milyar metreküp metan gazı tahmin ediliyor. Uygun projelendirmeyle metan gazını şebekede hemen kullanmak mümkün. Doğalgaza oranla daha temiz bir gaz, o açıdan yakma konusunda sıkıntısı yok. Projelendirmek çok kolay. 2011´de açtığımız bütün kuyulardaki testlerimiz devam edecektir. Şu anda metan gazı arama çalışmaları kapsamında 200 civarında eleman istihdam ediliyor.´´ </SPAN>