Facianın sorumluları bulunmalı

TMMOB Makina Mühendisleri Odası Zonguldak Şube Başkanı Atıf Mete, Ankara´da yedi üniversite öğrencisinin hayatını kaybettiği doğalgaz faciasının sorumlularının cezalandırılmasını istedi. Mete, ölümlerin nedenini, yıllık kontrol ve denetimleri, herhangi bir yasal çerçeve ile belirlememiş, eksik bırakmış, gazın güvenli kullanımını sadece nihai tüketicinin duyarlılığına bırakmış, bilimden, bilimin öğrettiklerinden ve akıldan uzak, cemaat, tarikat, menfaat ilişkileriyle işten güçten anlamayan yetersiz kişilerin sorumluluk isteyen, insan yaşamını ilgilendiren önemli görevlere getirilmesi ile gerçek sorumluların bunlar olduğunu iddia etti. İŞİ BİLMEYENLER GÖREVE GETİRİLİYOR 31 Aralık 2008 tarihinde, yedi gencimizin karbonmonoksit zehirlenmesi sonucu yaşamını yitirmesinin ardından Ankara-Sincan, İstanbul-Bayrampaşa´da yine doğalgazdan kaynaklanan facialar olduğunu anlatan Mete, şöyle konuştu: "Yeni yılın ilk günlerinde bunlar birbirini izledi. Kaybettiğimiz vatandaşlarımızın ailelerine ve sevenlerine başsağlığı ve sabır diliyoruz. Her ne olursa olsun aslında ölümlerin nedeni, yıllık kontrol ve denetimleri, herhangi bir yasal çerçeve ile belirlememiş, eksik bırakmış, gazın güvenli kullanımını sadece nihai tüketicinin duyarlılığına bırakmış, bilimden, bilimin öğrettiklerinden ve akıldan uzak, cemaat, tarikat, menfaat ilişkileriyle işten güçten anlamayan yetersiz kişilerin; sorumluluk isteyen, insan yaşamını ilgilendiren önemli görevlere getirilmesidir. İşte gerçek sorumlular bunlardır." Mete, TMMOB Makina Mühendisleri Odası Zonguldak Şubesi olarak yaşanan bu olayların tüm yönleriyle araştırılarak açığa çıkarılmasını, ihmali olanların cezalandırılmasını, yetkililerin görevlerinden istifa ederek sorumluluktan kaçamayacaklarını belirtiyor, tüm sorumlular hakkında gereğinin yapılmasını talep ettiklerini bildirdi. DOĞALGAZ KULLANANLARA ÖNERİLER Makine Mühendisleri Odası Zonguldak Şube Başkanı Atıf Mete, doğalgaz kullanıcılarına da, yapmaları gereken konularda bilgi verdi. Kamusal bir hizmet olan doğalgazın kent içi dağıtımının 4646 sayılı doğalgaz kanununa göre yerel gaz dağıtım şirketleri aracılığıyla yapıldığını anlatan Mete, sözlerine şöyle devam etti: "Doğalgazın, kullanım mahallerine sağlıklı ve güvenli bir şekilde ulaştırılmasında ve her türlü emniyet tedbirlerinin alınıp alınmadığının denetiminde, bu kuruluşlar görevlendirilmiştir. Bu kuruluşlar, kendi şartnamelerine göre doğalgazın ilk devreye alınmasında gerekli kontrolleri yapmakta, ancak yıllık kontrol ve denetimler eksik bırakılmaktadır. Bu kontroller, herhangi bir yasal çerçeve ile belirlenmemiş olup gazın güvenli kullanımı sadece nihai tüketicinin duyarlılığına bağlı kılınmıştır. Bu konu, ivedilikle ulusal düzeyde geçerli ve uygulaması zorunlu olacak yasal bir statüye kavuşturularak gaz dağıtım şirketlerinin periyodik kontrol ve denetimleri yapması zorunlu hale getirilmelidir. Örneğimizde, olayın mağdurlarının eğitimli bir kesimden oluşması, bu konunun, yalnızca tüketicinin sorumluluğuna bırakılmayacak kadar ciddi bir boyut içerdiğini göstermektedir." Doğalgaz cihazını bacaya bağlayan atık gaz çıkış borusunun periyodik olarak denetlenmesi gerektiğini anlatan Mete, şunları söyledi: "Yırtık, delik ve benzeri deformasyona uğramış atık gaz boruları standartlara uygun malzemelerle mutlaka yenilenmeli. Bu borular, baca gazlarından, yoğuşmadan ve ısıdan etkilenmeyecek kalite ve kalınlıkta olmalı, yukarıda bahsettiğimiz periyodik denetimlerde de, bu husus dikkate alınmalıdır. Atık gaz borusu olarak çok çabuk deforme olan esnek alüminyum bağlantı malzemesi kullanımı uygulamasına son verilmeli, cihaz bağlantılarında sabit bağlantılar yapılmalı, mutlaka esnek bağlantı gereken yerlerde ise paslanmaz esnek çelik boruların kullanılması konusunda teknik şartnamelerde değişiklik yapılarak hemen uygulamaya konulmalıdır." Doğalgaz tesisatından kaynaklı boğulma ve zehirlenmeye bağlı ölümlerin genellikle yanlış uygulamalar ve bu konuda yeterli toplumsal bir bilinç oluşturulmamasından kaynaklandığını anlatan Mete, sözlerini şöyle sürdürdü: "Aslında bacalı doğalgazlı cihazlar, baca tepmelerinden kaynaklı tüm riskleri ortadan kaldıracak emniyet düzenekleriyle donanmıştır. Ancak bazı servisler, bacanın iyi çekmemesi nedeninden ötürü, cihazın arızaya geçmesini önlemek için bu tertibatı devre dışı bırakabilmekte ve baca gazı zehirlenmesinden kaynaklı ölümler meydana gelebilmektedir. Bir metreküp doğalgazın yakılabilmesi için yaklaşık 10 metreküp taze havaya ihtiyaç bulunmaktadır. Yanma havası bu cihazların konulduğu mahallere yerleştirilen ventilasyon ´havalandırma´ menfezleri vasıtasıyla sağlanmaktadır. Bu menfezlerin hiçbir şekilde kapatılmaması gerekmektedir. Ancak yine bilinçsizlik ve ihmalden kaynaklı soğuk hava girişini engellemek için bu menfezler kapatılabilmektedir. Bu nedenle ortamda yeterli hava kalmaması sonucu, doğalgazın yol açtığı boğulmalar da sık görülmektedir." DOĞALGAZ BACALARINA KESİNLİKLE ASPÜRATÖR VE BENZERİ BİR CİHAZ BAĞLANMAMALI Atıf Mete, kombi cihazlarının her yıl yaz sezonunda bakımlarının yapılması, emniyetli çalışmaları için bir zorunluluk olduğunu belirtti. Bacalı cihaz kullanımında dikkat edilmesi gereken konulara da değinen Mete, şunları söyledi: "Standartlara uygun baca kullanımı ve bu bacaların her sezon en az bir kez temizlenmesi olmalıdır. Mevcut düzenlemelerde bu konuda da bir boşluk bulunmakta, baca temizliği tüketicinin sorumluluğuna terk edilmektedir. Bu durumun da yasalarla güvence altına alınması ve kamusal denetimin sağlanması, bir zorunluluktur. Doğalgaz bacalarına kesinlikle aspiratör ve benzeri başka bir cihaz bağlanmamalı, her cihazın baca bağlantısı bağımsız olmalıdır. Kombi cihazlarının her yıl yaz sezonunda bakımlarının yapılması, emniyetle çalışmaları için bir zorunluluktur. Bu konuda gerekli yaptırımların mutlaka uygulamaya konulması gerekmektedir." Karbonmonoksit gazının ortamda belirli bir seviyeye ulaşması durumunda veya herhangi bir gaz kaçağı durumunda alarm veren sensörlerin mevcut olduğunu anlatan Mete, şöyle konuştu: "Bu aygıtların kullanımının yaygınlaştırılması ve zorunlu hale getirilmesi, bu tür acıları yaşamamızın büyük ölçüde önüne geçecektir. 4646 sayılı Doğalgaz Kanununa bağlı yönetmelikler uyarınca, doğalgaz iç tesisatlarının Doğalgaz İç Tesisat Yetki Belgesi´ne sahip bir makina mühendisinin tam zamanlı olarak çalıştığı şirketlerce yürütülmesi zorunludur." Oda tarafından bu hizmetleri verecek şirketlerin tescillenmekte ve kendilerine büro tescil belgesi verilmekte olduğunu anlatan Mete, şunları söyledi: "Bunun yanı sıra bu mühendislerce yürütülen hizmetler, her proje bazında oda mesleki denetiminden geçirilmekte, yetkili mühendisin firmada halen çalışıp çalışmadığı, mesleki açıdan bir ceza alıp almadığı kontrol edilmektedir. Ancak birçok gaz dağıtım şirketi, hizmetin kamusal niteliğini göz ardı ederek, söz konusu MMO Büro Tescil Belgesi´ni yetkilendirme aşamasında aramamaktadır. Bu durum, firmalarca ilgili idarelere sunulan yetkili mühendis belgesini şekli bir konuma sokmakta, mesleki anlamda ceza almış ya da o firmada halen çalışmayan mühendisler eliyle de bu hizmetlerin verilir gibi gösterilmesine neden olmaktadır." Bu konuda EPDK nezdinde defalarca yapmış oldukları girişimlerin ne yazık ki sonuçsuz kaldığını anlatan Mete, sözlerine şöyle devam etti: "Diğer yandan kentsel gaz dağıtım şirketleri, doğalgaz projelerinin onaylanması sırasında oda mesleki denetimlerini aramayarak bu konuda iş birliği girişimlerimizi karşılıksız bırakmaktadırlar. Doğalgaz uygulamaları konusunda yaşanan bir dizi sıkıntı ve sorunun aşılması, gaz dağıtım şirketleriyle bu hizmetleri veren mühendislerin üyesi olduğu Makina Mühendisleri Odası´yla sıkı bir iş birliği ve koordinasyonun tesis edilmesinden geçmektedir. Bu koordinasyonu gerçekleştirmekten kaçınan bütün idareler doğabilecek her türlü kaza ve yanlış uygulamaların sorumluluk ve yükümlülüklerinden kaçınamaz." Atıf Mete, TMMOB Makina Mühendisleri Odası olarak her kış döneminde bacalı cihazların kullanımında dikkat edilecek hususlar konusunda kamuoyunu bilgilendirmeye ve bir toplumsal bilinç oluşturmaya çalıştıklarını, bu konuda hazırladıkları broşürleri paylaşıma açtıklarını söyledi. Mete, ayrıca bu bilgi, broşür ve belgelere Odanın web sitesinden de ulaşılabileceğini belirterek sözlerini şöyle tamamladı: "Kazada yaşamlarını yitiren vatandaşlarımızın aileleri ve yakınları ile tüm sevenlerine baş sağlığı diliyor, acılarını paylaşıyor ve bu tür ölümlü olayların yaşanmaması için ilgili tüm kurum, kuruluşlar ile kamuoyunu yukarıda aktardığımız bilgiler ışığında duyarlı olmaya davet ediyor ve bu olayın takipçisi olacağımızı kamuoyuna saygıyla duyuruyoruz."

‘Seni burada öldürürüm, sülalen gelse alamaz’