1900 yılında Zonguldak'ta doğdu, Osmanlı Ermenisi, metal işçisi, 1926 de, Fransız sendikasında CGTU (Üniter Emek Genel Konfederasyonu) sendikacı oldu ve sonra Fransız Komünist Partisi'nde üye oldu. 1936'da Sovyet Ermenistan'ına yerleşti. Bir fırıncı baba ile bir öğretmen annenin oğlu olan Archag Kéchichian, 1915'ten 1917'ye kadar Société ottomane Héraclée Merkez Atölyesinde demirci yardımcısıydı. Daha sonra bir yıl babasının yanında çalıştı, seferber oldu ve Konstantinopolis'e (İstanbul) gitti. 1919'dan 1920'ye kadar Zonguldak'ta Osmanlı Cemiyeti Héraclée'de kooperatifin yöneticiliğini yaptı, ardından 1920'den 1921'e kadar Interallied Committee'de tercümanlık yaptı. Yunan-Türk savaşı sırasında seferber olarak Ankara'ya (Ankara) gitti ve 1923'e kadar orada kaldı. Konstantinopolis'e döndüğünde, babasının Türk askerleri tarafından öldürülmesinin ardından Zonguldak'tan kaçan ailesini buldu. 1923'ten 1924'e kadar bir demirhane atölyesinde baş denetçiydi ve ardından Fransa'ya gitti.
Archag Kéchichian bir kimya fabrikasında iki yıl işçi olarak çalıştı. O evlendi. 1926'da CGTU Métaux ve Fransız Komünist Partisi'ne katıldı ve Berliet otomobil fabrikasına metal levha işçisi olarak döndü. Militan faaliyetleri 1928'de görevden alınmasına yol açtı.
Archag Kéchichian daha sonra marangoz ve marangoz olarak çalıştı.
Ayrıca HOK (1921'de Erivan'da kurulan Ermenistan'a Yardım Komitesi), SRI ve Bolou Şehrinin (Türkiye'de Bolu) Yeniden İnşası için Yurttaşlar Birliği'nin bir üyesiydi.
Yine bir komünist olan kayınbiraderi Minas Mikaelian, HOK'un Lyon şubesinin Mikoyan şubesinin sekreteriydi.
İşsiz olan Archag Kéchichian, eşi ve 10 yaşındaki kızıyla birlikte Sovyet Ermenistanı'na yerleşmeye karar verdi. 9 Mayıs 1936'da Marsilya'da yaklaşık 1.800 Ermeni ile Sinaia'ya çıktılar. Archag Kéchichian ve ailesi, Erivan yakınlarında, ülkesine geri gönderilen Ermeni mültecileri barındırmak için inşaatı Ermeni Genel Hayırseverler Birliği tarafından finanse edilen Erivan yakınlarındaki yeni bir şehir olan Nubarashen'e yerleşti.
Kaynak: Ekrem Murat Zaman
Ekrem Murat Zaman kimdir?
Tüm yaşamının geçtiği Zonguldak’ta, 1956 yılında doğdu. Zonguldakspor’un futbolcusu olarak Ereğli Kömürleri İşletmesi’nin sporcu kadrosunda, 1976 yılında iş hayatına başladı. Zonguldak Meslek Yüksek Okulu Maden Bölümü’nün 1977 yılında verdiği ilk mezunlarındandır. Maden Teknikeri olarak 1983 yılında, Türkiye Taşkömürü Kurumu kuruluş sürecinde teknik kadroya geçti. 1991 yılında Hacettepe Üniversitesi Zonguldak Mühendislik Fakültesi Maden Bölümü’nde lisans eğitimini tamamlayarak Maden Mühendisi oldu. Yaşam boyu sürecek Zonguldak kent kültürü çalışmalarının bir ürünü olarak ortaya çıkardığı“Zonguldak Kömür Havzasının İki Yüzyılı” adlı kitabı 2004 yılında yayımlanmıştı. Bu kitabın geliştirilmiş şekli olan “Zonguldak İnsan Mekan Zaman” adlı kitabı ise 2012 yılında yine TMMOB Maden Mühendisleri Odası yayını olarak yayımlandı. “Kömürün Çocukları” adlı bu kitabında ise madencilik faaliyetlerinden başlayarak günümüze kadar geçen süreçte taşkömürü havzasının ülke kalkınmasındaki payını ve gelişimini, Zonguldak’ın madencilik okulunu ve o okulun madencilik tarihindeki önemini anlatıyor. Kitapları dışında, araştırmalarının ürünü olan; Zonguldak kömür havzasının işletmecilik tarihi ve Zonguldak kentinin tarihiyle ilgili TMMOB mühendislik mimarlık öyküleri kitaplarında ve Maden Mühendisleri Odası yayınlarında araştırma yazılarıyla yerel dergi ve gazetelerde makaleleri yayımlandı.
