&8216;Sağlıklı ve düzenli beslenin&8217;

Bartın İl Sağlık Müdürlüğü, nemli, tropikal ve yarı tropikal bölgelerde genellikle çok çocuklu tek odada yaşayan, yeterli ve dengeli beslenemeyen insanlarda görülebilen cüzzam hastalığına dikkat edilmesini istedi. Cüzzam olan hastaya yakın temas halinde olan kişilerin mutlaka hastalık yönünden araştırılması gerektiğini belirten Müdürlüğün açıklaması şöyle: &8220;Ülkemizde cüzzam hastalığı sosyal hastalıklar arasında sayılmaktadır. Bir zamanlar toplum dışına itilen hastalar artık tedavi edilebilmektedir. Hastalık eskiden bütün ülkelerde rastlanırdı. Günümüzde ise nemli, tropikal ve yarı tropikal bölgelerde genellikle çok çocuklu tek odada yaşayan, yeterli ve dengeli beslenemeyen insanlarda görülmektedir.

Nadir olarak bulaşan bir hastalık

1983 yılından 2002 sonuna kadar ülkemizde toplam 561 yeni hasta kayda alınmıştır. 2002 yılı sonu verilerine göre Türkiye&8217;de 2605 hasta bulunmakta ve bunlarda kontrol altında tutulmaktadır. Cüzzam, nadir olarak bulaşan. Salgınlar halinde görülmeyen bir hastalıktır. Cüzzam 1876&8217;da Armauer Hansen tarafından bulunan lepra basili tarafından oluşturulan öncelikle, deri ve siniri tutan kronik seyirli bir enfeksiyon hastalığıdır. Cüzzamın nedeni &8220;mycobacterium leprae&8221; adlı bakteridir. Ağız ve burundan yakın temas sonucu damlacık enfeksiyonu ile bulaşır. Bakteri çok yavaş çoğalır, inkibasyon periyodu 5 yıl kadardır. Semptomların görülmesi bazen 25 yılı bulabilmektedir. Belirti ve bulguları, Bakteri deri ve sinirleri etkiler ağır vakalarda şekil bozukluğuna yol açar. Cüzzam hastalığının iki klinik tipi vardır

Tüberküloit Cüzzam

Hastalığın bu tipi vücut direnci sağlıklı kişilerde ortaya çıkar. Belirtiler nispeten lokaldir. Basil kol ve bacaklarda bulunan çevresel sinirlerin bir veya iki tanesine yerleşir, bu bölgelerde bulunan sinirlerde küçük ilhitab odakları oluşturur. Sinir fonksiyonunu bozar ve duyu kayıpları oluşmasına neden olur. Bazen de deriden kabarık keskin kenarlı ve duyu kaybı olan deri lezyonları (tüberküloid plak) gelişir. Tüberküloid Lepralı hastalarda basil sayısı az olduğu için hastalığı çevrelerine bulaştırmazlar.

Lepromatöz Cüzzam

Bu tip vücut direnci zayıf veya hiç olmayan kişilerde görülür. İlk belirtisi burun tıkanıklığı, burun kanaması, saç dökülmesi, burun tabanında çökme, diz ve dirsekte lezyonlar, bu dönemde tedavi başlanılmazsa basiller hızla yayılabilir. Tedavi edilmezlerse basil sinirleri tutarak ellerde ve bacaklarda eldiven şeklinde duyu kayıpları ve motor işlev kayıpları görülür. Hastalarda felç hali görülebilinir. Bunlara bağlı olarak vücutta yaygın şekil bozuklukları ve sakatlıklar görülür.

Tanı ve tedavi

Klinik verilerle ve ailesinde lepra hikâyesi olan kişilerde kolaylıkla konulabilir. Dışarıya basil çıkaran aktif durumda bir hastaya yakın temas halinde olan kişiler mutlaka hastalık yönünden araştırılmalıdır. Basil çıkaran tipte burun ve deriden yapılacak yaymalar, kuşkulu deri lezyonlarından alınan biopsilerin patolojik incelemesiyle tanı konulur. Cüzzam erken tanı koyulduğunda tedavisi kesin olarak yapılabilen bir hastalıktır. Erken tanı ve tedaviden sonra hiçbir kalıcı sakatlık oluşmadan tedavi mümkündür. Tedavisinde, Dünya Sağlık Örgütünün uyguladığı çok ilaçlı tedavi (Multi Drug Treatment=MDT) uygulanmaktadır.

Doğru bilgilenme çok önemli

Kayıtlı hastaların tedavisini Dünya Sağlık Örgütü karşılamaktadır. Hastalara ikili veya üçlü antibiyotik tedavisi başlandıktan 6 ay-2 yıl sonra tedavileri tamamlanmaktadır. Bu arada hastaların tecrit edilmeleri gerekmemektedir. Tedavisiz kalmış eski hastalar için cüzzam hastanelerinde ilaç tedavileri, uğraşı tedavileri, fizik tedavi, rehabilitasyonlar ve çeşitli cerrahi tedaviler devam etmektedir. Cüzzamla savaşta en önemli konu, toplumun, hastaların, hasta yakınlarının doğru bilgilendirilmesi, iyi beslenme ve sağlıklı ortamlarda yaşamanın sağlanmasıdır&8221;

‘Seni burada öldürürüm, sülalen gelse alamaz’