Maden şehidi ailelerinin uzun zamandır beklediği, Soma Yasası olarak bilinen düzenlemenin kapsamının genişletilmesine ilişkin yeni çalışma Plan ve Bütçe Komisyonu'nda görüşüldü.
Maden şehidi ailelerine tanınan hakların kapsamının genişletilmesine ilişkin düzenlemenin, Plan ve Bütçe Komisyonu'na sunulan haliyle 2003 ile 2014 yıllarıyla sınırlandırılması Zonguldak'ta büyük hayal kırıklığına neden olmuştu.
Bugün görüşülen Kanun Tasarısı'nın 65'inci maddesi üzerinde, CHP Zonguldak Milletvekilleri Şerafettin Turpcu ve Ünal Demirtaş söz alarak, 2003-2014 olarak öngörülen süre sınırlamasının kaldırılması talebinde bulundular. Ardından, CHP Plan ve Bütçe Komisyon Üyeleri Zekeriya Temizel, Musa Çam, Kadim Durmaz, Utku Çakırözer, Mehmet Bekaroğlu ve Bihlun Tamaylıgil imzasıyla zaman sınırlamasının kaldırılmasına ilişkin değişiklik önergesi Komisyon'a sunuldu.
CHP Grubu tarafından verilen önerge ile ilgili olarak değerlendirmede bulunan CHP'nin Zonguldak Milletvekilleri Şerafettin Turpcu ve Ünal Demirtaş şunları ifade etti:
"ZAMAN SINIRLAMASI KALDIRILIYOR"
"CHP olarak Plan Bütçe Komisyonu'na sunduğumuz önerge, geride kalan maden şehitlerinin yakınlarına devlet eliyle sahip çıkılmasına ilişkin zaman sınırlamasını kaldırarak, geçici uygulamanın sürekli hale getirilmesini içeriyor. Ayrıca önergeyle, hayatını kaybeden madencilerimizin reşit olmayan çocuklarının hakları güvence altına alınarak, gerçekleşmiş olan bütün maden kazalarında hayatlarını kaybeden maden şehitlerimizin yakınlarının da bu haklardan yararlanmasının kanuni güvenceye kavuşturulması hedeflendi.
Verilen önerge sonrasında Plan ve Bütçe Komisyonu Başkanı Süreyya Sadi Bilgiç, görüşmelere ara vererek, partilerin grup sözcüleriyle kısa bir toplantı gerçekleştirdi. Toplantının ardından yapılan açıklamada değişikliğin TBMM Genel Kurul görüşmelerinde yapılması konusunda mutabık kalındığı bilgisi verildi."
"TAKİPÇİSİ OLACAĞIZ!
Bu mutabakat üzerine CHP Zonguldak Milletvekilleri Ünal Demirtaş ve Şerafettin Turpcu yaptıkları değerlendirmede gelinen noktanın olumlu olduğu olduğunu, maden şehitleri arasında ayrım yapılmaması gerektiğini belirterek başta CHP Plan ve Bütçe Komisyonu üyeleri olmak üzere, Maliye Bakanı Naci Ağbal'a, Plan ve Bütçe Komisyonu Başkanı ve üyelerine teşekkürlerini ilettiler. Genel Kurul aşamasında da istenen netice alınıncaya kadar sürecin takipçisi olacaklarını belirttiler.
Değişiklik önergesi şöyle:
PLAN VE BÜTÇE KOMİSYONU BAŞKANLIĞINA
Görüşülmekte olan 1/914 esas sayılı Kanun Tasarısının 65. Maddesiyle değiştirilmesi öngörülen 5510 sayılı kanunun geçici 66'ncı maddesinin tasarı metninden çıkarılarak aşağıdaki maddenin tasarı metnine eklenmesini arz ve teklif ederiz.
"31/5/2006 tarihli ve 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun Geçici 66 ncı maddesi yürürlükten kaldırılmış ve 31/5/2006 tarihli ve 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu'na aşağıdaki ek madde eklenmiştir.
"EK MADDE 16-
Maden ocaklarının yeraltı işlerinde meydana gelen iş kazası sonucunda ölen sigortalının; Kuruma olan her türlü borçları terkin edilir ve hak sahiplerine 32 nci maddenin ikinci fıkrasının (a) bendinde öngörülen şartlar aranmaksızın bu Kanun hükümlerine göre aylık bağlanır. Bu Kanunda öngörülen primlerin eksik olan kısmı Maliye Bakanlığınca Kuruma ödenir.
Ölen sigortalının anne ve babasına gelir ve aylık bağlanmasında, 34 üncü maddenin birinci fıkrasının (d) bendinde belirtilen her türlü kazanç ve irattan elde etmiş olduğu gelirinin asgari ücretin net tutarından daha az olması ve diğer çocuklarından hak kazanılan gelir ve aylıklar hariç olmak üzere gelir ve/veya aylık bağlanmamış olması şartları aranmaz.
Birinci fıkrada belirtilen nedenlerden dolayı ölen sigortalının eş ve reşit olan çocuklarından birisi, eğer eşi yoksa çocuklarından ikisi hakkında 3713 sayılı Kanunun ek 1 inci maddesindeki istihdama ilişkin hükümler ayrıca uygulanır. Ölen sigortalının reşit olmayan çocuklarının bu hakkı reşit olmalarını takip eden 10 yıl boyunca saklıdır.
Ölen sigortalının eşi ve çocuğu yoksa kardeşlerinden birisi olmak üzere toplam bir kişi hakkında 3713 sayılı Kanunun ek 1 inci maddesindeki istihdama ilişkin hükümler ayrıca uygulanır.
Bu maddenin uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı, Maliye Bakanlığı ve Hazine Müsteşarlığınca müştereken tespit edilir.
Bu maddenin yürürlüğe girmesinden önce maden ocaklarının yeraltı işletmelerinde meydana gelen iş kazası sonucunda ölen sigortalılar hakkında da bu madde hükümleri uygulanır.
Hak sahiplerinin Kurum İl Müdürlüklerine yazılı başvurularını izleyen 90 gün içinde başvuruları sonuçlandırılır.
GEREKÇE
Önerge ile, geride kalan maden şehitlerinin yakınlarına devletin sahip çıkmasına ilişkin zaman sınırlaması kaldırılmakta ve bu geçici uygulama sürekli hale getirilmektedir. Ayrıca, hayatını kaybeden madencilerimizin reşit olmayan çocuklarının hakları da güvenceye alınmaktadır. Son olarak, bu maddenin yürürlüğe girmesinden önce gerçekleşmiş olan bütün maden kazalarında hayatlarını kaybeden maden şehitlerimizin yakınlarının da bu haklardan yararlanması kanuni güvenceye kavuşturulmaktadır.
