Binalarda ve işletmelerde ortaya çıkabilecek elektrik kaçaklarını önlemek, insan ve yapı güvenliğini sağlamak amacıyla uygulanan topraklama işlemi, aktif olmayan elektrik iletkenlerinin toprağa gömülü bir elektrota bağlanmasıyla gerçekleştirilir.
Bu sayede hem can ve mal güvenliği sağlanmış olur, hem de elektrikten güç alan cihazların yönetmeliklere uygun bir şekilde işlevine devam etmesi ve ömrünün uzaması sağlanmış olur. Topraklama işlemi, yasa gereği zorunlu bir uygulamadır, bu anlamda özellikle büyük işletmelerin, can ve mal güvenliğini sağlamak için bu işlemi yerine getirmesi gerekir.
Topraklama çeşitleri, kullanım amacına göre 3'e ayrılır;
- Koruma topraklaması,
- İşletme topraklaması,
- Fonksiyon topraklaması.
Topraklama yapılmasının en önemli amacı, olası bir kısa devre yada insanların sebep olduğu herhangi bir hata durumunda oluşacak akım ve dokunma gerilimlerini tamemen ortadan kaldırmaktır.
Topraklama yöntemi ile olası elektrik kaçaklarının, can güvenliğini tehlikeye atması önlenebildiği gibi, aynı zamanda ortaya çıkabilecek maddi hasarlarında önüne geçilmiş olur.
Topraklama ölçümü ve topraklama raporu alınması sırasında yapılacak işlemler şunlardır;
- Gözle muayene,
- Koruma iletkenlerinin ana ve tamamlayıcı potansiyel dengeleme iletkenleri bağlantılarının sürekliliğinin ölçülmesi ve denetlenmesi,
- Elektrik tesisinin yalıtım direncinin ölçülmesi ve denetlenmesi,
- Toprak özgül direncinin ölçülmesi,
- Beslemenin otomatik kesilip kesilmediğinin denetlenmesi,
- Çevrim empedansının kontrolü,
- Hata akımı koruma düzeninin kontrolü.
Rapor ve ölçüm aşamalarında yönetmeliklere uygun hareket edilmelidir. Bu anlamda yönetmelikte de belirtildiği üzere yapının çeşidine bağlı olarak ,1 - 5 yıl arasında değişen süre içinde ve düzenli periyotlarda topraklama raporu hazırlanmalıdır ve topraklama işleminin gerçekleştirildiği kayıt altına alınmalıdır.
Özellikle yeni inşaa edilen yapılarda, topraklama ölçüm raporu mutlaka alınmalıdır. Bu rapor, alanında uzman yetkili elektrik mühendisleri tarafından hazırlanır. Gerek bina güvenliği gerekse bina içerisinde can güvenliğinin sağlanmasını amaçlayan raporda, test uygulamasının yapıldığı cihaz ve cihazın kalibrasyon değerleri de bulunmalıdır. Bunun yanı sıra binanın yapısı ve topraklama ölçümü sunumuyla ilgili detaylar da raporda yer almalıdır.
Raporu almak için Serbest Müşavir Mühendislerinden hizmet alabileceğiniz gibi, bu alanda etkin çözümler üreten mühendislik firmalarından da yardım alabilirsiniz.
