Çaycuma&[#]8217;da meydana gelen köprü faciasının ardından gözler son altı yıldır gündemde olmasına karşın ne yapılacağına karar verilemeyen Fevkani Köprüsü&[#]8217;ne çevrilmişti. Üç gün önce konuyla ilgili bir araya gelen Vali Erol Ayyıldız ve Belediye Başkanı Muharrem Akdemir&[#]8217;in görüşmesi resmiyete döküldü. Zonguldak Valiliği Zonguldak gönderdiği yazıda ne yapılacağına karar verilinceye kadar alınacak acil önlemler konusunda Zonguldak Belediyesi&[#]8217;ni uyardı.
Rapor üzerine harekete geçen Zonguldak Belediyesi ilk olarak köprü altındaki esnafı gezerek işyerlerinde yangına karşı önlem alınıp alınmadığını kontrol ederek tebligat yaptı. Pek çok işyerinde yangın tüpü bulunmadığı veya kolay ulaşılamayacak noktalarda olduğu tespit edildi. Üç gün sonra işyerlerinin yeniden denetlenerek yangın söndürme tüpü başta olmak üzere diğer önlemleri alıp almadıkları kontrol edilecek. Diğer yandan köprü üzerindeki otopark alanlarının iptal edilmesi ve ağır tonajlı araçlar için yeni güzergah belirlenmesiyle ilgili çalışmalar ise devam ediyor.
Köprüye bir şey olmayacağı yönünde basında çıkan haber ve yorumların ardından Makine Mühendisleri Odası Başkanı Birhan Şahin dün yeni bir açıklama yaparak köprünün demirden olmasının kimseyi yanıltmaması gerektiğini belirterek bilip bilmeden uzman kesilen herkese bir anlamda tavsiyede bulunmuş oldu.
İŞTE ŞAHİN&[#]8217;İN İKİNCİ UYARISI
Makine Mühendisleri Odası Başkanı Birhan Şahin köprüyle ilgili tartışmalar devam ederken, köprünün tehlikeli olmadığı yönünde çıkan görüşler karşısında sessizliğini bozarak şunları söyledi:
&[#]8220;Bilindiği üzere özellikle son günlerde ülkemizde ve bölgemizde mevcut bina, tesis ve yapıların hasarlanması ve çökmesi sonucu meydana gelen kazalarda insanlar yaralandı, canlarını yitirdi. Meydana gelen olaylarda yaşamını yitirenlerin yakınlarına başsağlığı, yaralılara geçmiş olsun dileklerimizi iletiyoruz. Bu ve benzeri yaşanmış veya yaşanılacak faciaların nedeni bilimin ve tekniğin yerinde ve yeterince öncelikli kullanılmıyor olmasıdır. Bu tür faciaların yaşanmaması için aklı ve bilimi karar verme süreçlerinde ön planda tutmanın gerektiğine inanıyoruz.
Kentte mevcut bina, tesis ve yapılardan kamu sağlığı ve bu kentte yaşayan insanların can güvenliği açısından olası tehlike arz edecek olanların belirlenmesi ve bunlara dönük acil önlemlerin alınması yaşamsal öneme sahiptir. Biz Oda olarak üzerimize düşen uyarı görevini yapmaya devam edeceğiz. Bu tür yapıları tespit ederek, Oda örgütlülüğünden de yararlanarak ulaşabildiğimiz kanallardan hazırlayacağımız/hazırlatacağımız teknik raporları kamuoyu ile paylaşacağız.
ÇELİK KÖPRÜLER AVANTAJLI OLDUĞU KADAR DEZAVANTAJLI
Genel yapı itibariyle köprünün asıl taşıyıcı görevi gören konstrüksiyonu çelikten imal edilmiş olup, birleştirmeler genelde perçinle yapılmıştır. Uzunluk itibariyle köprünün toplam boyu
1-Yüksek sıcaklık derecelerinde mukavemette hızlı bir düşme gözlenir, ısıyı iyi ilettiği için mukavemet düşüşü hızlı gerçekleşir ve
2-Paslanmaya karşı dayanıksızdır.
3-Asit, baz ve tuza karşı dayanıksızdır, bunlardan dolayı sürekli bakım gerektirirler. 1950&[#]8217;li yıllarda tasarlanan ve 56 yıldır kullanılan Fevkani Köprüsü&[#]8217;nün zaman içerisinde yeterli bakım ve iyileştirme çalışmaları yapılmadığı için, bu haliyle kullanılması can ve mal güvenliği açısından riskler taşımaktadır. Makina Mühendisleri Odası Bursa Şubesi Teknik Ekibi&[#]8217; nce Mart-2012 ayında köprü üzerinde yapılan inceleme ve muayeneler sonucunda &[#]8220;Zonguldak Fevkani Köprüsü İnceleme Raporu&[#]8221; oluşturulmuştur.
Raporda belirtildiği üzere;
1-Köprünün belirli bölgelerinde korozyona ve paslanmaya bağlı malzeme kayıpları meydana gelmiştir.
2-Darbeye ve yorulmaya bağlı plastik deformasyonlar oluşmuştur,
3-Kullanıma bağlı oluşan kalıcı sehim mevcuttur.
4-Köprü altındaki dikey, yatay ve çapraz bağlantıların kesilmesi sonucu köprüde mukavemet değişiklikleri meydana gelmiştir.
5-Bağlantı noktalarında sökülmeler tespit edilmiştir.
KÖPRÜDE ANİ KIRILMALAR OLABİLİR
Köprü gibi çelik yapılarda, her yüklemede kirişlerde sehim meydana gelmekte, malzemede ve kaynak bölgelerinde basma ve çekme gerilmeleri oluşmakta; yük kaldırıldığında ise kiriş eski konumuna gelip, yükün meydana getirdiği gerilmeler ortadan kalkmaktadır. Statik analizlerde ve hesaplamalarda konstrüksiyonun yapısı açısından tehlike yaratmayan bu sehim ve gerilmeler, yıllar boyunca tekrarlandığında, malzemede yorulmaya neden olmaktadır. Yorulma, kendini malzemede ve bağlantı noktalarında çatlak olarak gösterir. Yorulma çatlakları, ani kırılmalara neden olabileceğinden son derece büyük riskler oluşturmaktadır. Köprüde zaman içerisinde oluşmuş korozyon ve paslanma da meydana gelecek kırılmayı daha erken bir zamana çekebilecektir. Özellikle çelik konstrüksiyonlarda yorulmanın kendini ani kırılmalarla gösterdiği unutulmamalı, köprünün ani çökme tehlikesi bulunduğu hatırdan çıkarılmamalıdır.
Çelik yapıların yangına dayanıksız olduğu bilinmelidir. Tasarlanan köprünün altı boş olarak düşünüldüğü göz önüne alındığında, tasarımı yapılırken yangın tehlikesinin düşünülmediği açıktır. Bu nedenle köprüde yangına karşı koruma önlemi alınmamıştır. Köprünün tasarlandığı yıla göre, trafik yükünde ve araç tonajlarında önemli artışlar olmuştur. Köprünün ağır tonajlı araçlar tarafından sıklıkla kullanıldığı gözlenmektedir. Köprünün hemen hemen tamamı otopark olarak kullanılmakta, zaman zaman ağır tonajlı araçlar da park etmektedir. Trafik yoğunluğu sırasında oluşan titreşimler malzemenin yorulmasında önemli bir etkendir. Tasarım esnasında öngörülemeyen bu ve benzeri değişen sınır şartları köprüyü daha da fazla zorlamıştır.
ÇÖZÜM ÜRETİLİRKEN ESNAF MAĞDUR EDİLMEMELİ
Yine 2005 yılında Emay Müh. Müş. Tic. Ltd. Şti tarafından ve Makine Mühendisleri Odası Bursa Şubesi tarafından hazırlanan her iki raporda da mevcut konstrüksiyon üzerinde gerekli bakım ve iyileştirilmenin yapılması veya köprünün yenilenmesinin uygun olacağı önerilmektedir. Yaşanan deneyimler göstermiştir ki hiçbir yapı sonsuz ömre sahip değildir. Köprünün kent merkezinde olması, mevcut konstrüksiyonun günümüz şartlarına göre risk taşıması, üzerinde aynı anda bir çok araç ve yaya trafiğinin bulunması ve altının dükkan olarak kullanılması olumsuz bir durumda kötü sonuçlar doğurabilecektir.
Bizler Makine Mühendisleri Odası Zonguldak Şubesi Yönetim Kurulu olarak, meslek ve meslektaş sorunlarının ülke sorunlarından ayrılmayacağının bilinci ile emekten, halktan yana politikaların yaşama geçirilmesini ve kamu çıkarlarının korunmasını temel ilke olarak kabul etmekte ve bu ilkeler doğrultusunda kamuoyu duyarlılığının geliştirilmesi için çalışmalar yürütmekteyiz. Bu anlamda köprünün altında mevcut dükkanlardan geçimini sağlayan çalışanların ve iş yapan esnafın da mağdur edilmeyecekleri bir çözüm yolunun bulunmasını önermekteyiz.&[#]8221;
UÇAR&[#]8217;DAN KÖPRÜ
ÇALIŞMALARINA DESTEK
Ak Parti İl Başkanı Hamdi Uçar Fevkani Köprüsü ile Çaycuma Köprüsü&[#]8217;nün aynı olmadığını belirterek olaya tek taraflı değil çok yönlü yaklaşmak gerektiğini belirterek sürecin hızlandırılması gerektiğini söyledi. Köprü ile ilgili yapılacak çalışmada altında bulunan esnaf içinde çözüm üretilmesi gerektiğini belirten Uçar şunları söyledi; &[#]8220;Bence Fevkani Köprüsü&[#]8217;nü Çaycuma ya da diğer yerlerdeki köprülerle aynı şekilde değerlendirmemek lazım. Çünkü Fevkani Köprüsü&[#]8217;nün altında iş yerleri var ve ayrıca demir direklerle sağlama alınmış durumda. O nedenle Çaycuma&[#]8217;daki köprüler gibi askıda kalan bir köprü değil. Pat diye düşecek diye yaygara çıkartılıyor. Ama öyle değil. Yani Fevkani Köprü&[#]8217;nün yıkılmasını, fiziksel açıdan bu yükü taşıyamayacak durumda olduğu, şehrin merkezinde görüntü kirliliğine yol açan, şehrin tam merkezini kaplamış, görünümü çok hoş olmayan bir köprü. Biran evvel ele alınması lazım. Bir şekilde Zonguldak&[#]8217;ımızın ulaşım ağının çözülmesi lazım. Ama Çaycuma Köprüsü ile Fevkani Köprüsü&[#]8217;nü aynı statüde görmemek lazım.&[#]8221;
