TMMOB Zonguldak Şehir Plancıları Odası Temsilcisi Kamuran Ayyıldız, son günlerde gündeme gelen MAKZON ile ilgili yazılı bir açıklama yaptı. Yapılan açıklama şöyle: ŞEHİR İÇİNE BÖYLE BİR SANAYİ TESİSİ KURULAMAZ TMMOB Şehir Plancıları Odası Kamuran Ayyıldız MAKZON'la ilgili bir açıklama yaparak, Mekansal Planlamalar Yönetmeliğine göre böyle bir sanayi alanının şehrin içine kurulmasının mümkün olmadığını, üzerinde iyi çalışılmadan gündeme getirilen konunun şehircilik ilkelerine aykırı olduğunu söyledi TMMOB Şehir Plancıları Odası Zonguldak Temsilcisi Kamuran Ayyıldız MAKZON'la ilgili bir açıklama yaptı. Alanda maden makineleri üretecek bir tesisin yapılmasının hukuken mümkün olmadığını söyleyen Ayyıldız, "Son günlerde gündeme gelen ve kadim bir şehir olan Zonguldak'ımızın endüstri mirası ve kültürü ile bağdaşmayan şehircilik ilkelerine tamamen aykırı olarak değerlendirdiğimiz; Zonguldak Merkez Asma ve Çınartepe mahalleleri sınırları içerisinde, Ankara Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kurulu'nun 01.10.1990 tarih ve 1382 sayılı kararı ile tescil edilen ve tapunun 132 Ada, 53 Parselinde kayıtlı Kok Fabrikası bacası ve koruma alanının da içerisinde bulunduğu, yaklaşık 146.000 m2 lik bir alanda gerçekleştirilmesi düşünülen MAKZON ismiyle lanse edilen Küçük Sanayi Sitesi fonksiyonlu plan değişikliğine dair, Şehir Plancıları Odası Zonguldak İl Temsilciliği olarak açıklama yapmak ihtiyacı duyduk" dedi. İMAR PLANLARI KADAR MEVZUATA DA KATKI SUNUYORUZAyyıldız açıklamalarına, "Dünyanın gelişmiş ülkelerinde olduğu gibi ülkemizde de kentsel mekan oluşumu sürecinde, başlangıçta kentin dışında yer seçmiş olmasına rağmen kentin gelişmesine paralel olarak zamanla kent çeperine ve nihayetinde kentsel alan içerisinde konut alanlarıyla çevrelenerek sıkışmış bir konuma gelen sanayi alanlarının çeşitli sebeplerle kentin dışındaki bir bölgeye taşınması yönündeki ihtiyaçlar doğrultusunda, plancılar olarak imar planlarına olduğu kadar mevzuata da katkı sağlamaya çalışmaktayız. Zira gerek ekonomik süreklilik gerekse kentsel yapılı çevre koşullarının etkisiyle kapasite artırım ihtiyacını kendi içinde karşılayamamaları, konut bölgeleri açısından görsel ve çevresel kirlilik oluşturmaya başlamaları, ağır tonajlı araçların kent içinde dolaşma zorunluluğundan kaynaklanan ulaşım problemleri gibi nedenlerle kentsel alan içerisine sıkışmış olan sanayi alanlarına, şehir dışında rahat ulaşılabilir, planlı ve stratejik önem taşıyan bir yer bulunması ve planlanması, başlı başına bir araştırma, analiz, arazi çalışması ve raporlama gerektiren, kentsel gelişime yön verecek son derece temel ve hayati bir konudur" şeklinde ifadelerle devam etti. SANAYİLERİN KENT DIŞINA ÇIKARILMASI ZORUNLULUKTURSanayi sitelerinin yapım amaçlarını sıralayan Ayyıldız, "Sanayi siteleri plansız ve denetimsiz bir şekilde yapılaşmış, çevre kirliliği ve plansız kentleşmeye neden olan dağınık şekildeki işyerlerini bir araya toplamak suretiyle, çevre sağlığına ve şehrin planlı gelişmesine katkıda bulunulması ve sanayinin az gelişmiş bölgelerde yaygınlaştırılması suretiyle, geri kalmış bölgelerin kalkınmalarının teşvik edilmesi de vardır. Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı'nın kentsel gelişim politikaları çerçevesinde kararlaştırılan yerelleşme uygulamalarında; mevcut sanayinin çevre kirliliğine etkileri, konut alanlarıyla iç içe geçen sanayi yapılaşması ve ulaşım sorunları, sanayinin kent dışına çıkarılmasının temel gerekçelerinden sayılmakta, mevcut sanayinin kent dışına taşınmasına ilişkin dönüşüm uygulamaların da ise; taşınacak sanayi alanlarının istihdam alanları olduğu ve kent ekonomisine olan etkisi göz önünde bulundurularak yatırım maliyetlerini en alt seviyede tutan uygulamaların belirli bir program dahilinde hayata geçirilmesine özen gösterilmektedir. Kent dışına taşınacak sanayi bölgesinin planlamasında; öncelikli olarak kamuya ait mülkiyetlerin mevcudiyetinin araştırılması, kamu mülklerinin proje amaçları çerçevesinde kullanılabilirliğinin etüd edilmesi, faydalanılabilir kamu mülkiyeti tespitinin yapılması durumunda bu mülkiyetlerinin proje yürütücüsü idareye devrinin sağlanması, arsa üretim politikaları çerçevesinde potansiyellerin analiz edilerek, planlama ve uygulama senaryolarının belirlenmesi önem arz etmektedir" diyerek açıklamasını sürdürdü. KÜMELENMEYLE İLGİLİ DESTEK PROGRAMLARI BULUNMAKTADIRKümelenmeyle ilgili görüşlerini de ifade eden Ayyıldız, "Türk sanayisinin rekabet edebilirliğinin ve verimliliğinin yükseltilerek, dünya ihracatından daha fazla pay alan, ağırlıklı olarak yüksek teknolojili ürünlerin üretildiği, nitelikli iş gücüne sahip, çevreye ve topluma duyarlı bir sanayi yapısına dönüşümünü hızlandırmak için belirli bir rekabet edebilirlik ve sürdürülebilirlik potansiyeli taşıyan, ulusal düzeyde öneme haiz ve ağırlıklı olarak imalat sanayinde faaliyet gösteren kümelenme teşebbüslerini desteklemek üzere Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından uygulanacak olan Kümelenme Destek Programı kapsamında yerelleştirme politikaları geliştirilmiştir. İlgili mevzuat ve planlama hiyerarşisi ile plan stratejileri hükümlerinden takip etmekteyiz. Bu kapsamda; boşaltılan sanayi alanlarının işgücü kapasitesi daha yüksek seviyede olan hizmetler sektörüne yönelik ticaret-konut fonksiyonlarına dönüşeceği öngörülmekte olduğundan nitelikli işgücü talebinin artacağı bu sistemde, kent içinde nitelikli işgücünün tercih edeceği yaşam alanlarının nasıl oluşturulacağı bağlamında; kent içerisinde sıkışık vaziyette konumlanmış olan mevcut Küçük Sanayi Sitesi örneklerinden yola çıkarak, Makzon Projesi ile ilgili öngörülerimizi sıralamak ve mesleki birikimimizi kent halkıyla paylaşmak isteriz" dedi. ACILIK VE ÜZÜLMEZ SANAYİ SİTELERİ BULUNDUKLARI ÇEVRENİN GELİŞİMİNİ ENGELLEMEKTEDİRZonguldak'taki küçük sanayi sitelerinin kentsel etkileri üzerine değerlendirmelerde de bulunan Ayyıldız sözlerini "Acılık Sanayi Sitesi'nin bulunduğu Acılık Mevkii; kentin yönetildiği Zonguldak Belediye binası, tüm cenaze namazlarının kılındığı Hz. Ali Camii, kent katlı otopark binası gibi çok önemli kentsel donatılara rağmen gelişememiş ve dönüşememiştir. Keza bundan yaklaşık 16 sene önce kent dışına taşınması amacıyla yapılan Karaelmas Küçük Sanayi Sitesi'nin de yukarıda saydığımız sebeplerle gelişen, hizmetler sektörüne yönelik ticaret-konut fonksiyonları ihtiyaçlarına yeterli altyapı ve gelişme alanı planlanmadığından, bulunduğu mevkiinin gelişimine engel olduğu hepimizin gördüğü ve yaşadığı gerçeklerdir. Tüm bunlardan yola çıkarak beyan etmekte olduğumuz görüş; Makzon Küçük Sanayi Sitesi'nin fonksiyonel proje fikirleri ile değil tamamen yer seçimi ile ilgilidir. Bunun özellikle altını çizmek isteriz. Makzon Küçük Sanayi Sitesi'nin planlama aşamasında destek alınsaydı ifade edecek olduğumuz düşünce ve eleştirilerimizi, kentin sakini değil sahibi olarak bu aşamada yapmak zorundayız. Belediye Meclisinde görüşülmekte olan söz konusu plan tadilatı hakkında temsilciliğimizin herhangi bir bilgisi bulunmadığı gibi, plan tadilatına ait gerekçe raporu hakkında da bir fikrimiz bulunmamaktadır. Yerel basından duyduğumuz kadarıyla planlama ilkeleri kapsamında, bahse konu İmar planı tadilatına dair fikir ve düşüncelerimizi oluşturduk. Eleştirilerimize ve çekincelerimize öncelikle plan müellifi meslektaşımızdan cevap beklemekteyiz" diyerek sürdürdü. MAKZON'U VALİLİK İSTİYOR"Söz konusu plan tadilatına dair çeşitli Meclis üyelerince tarafımıza iletilen belgeler arasında yer alan; İmar ve Şehircilik Müdür vekilinin Tayfun Albayrak'ın 'Zonguldak Valiliğinin talebi ile Zonguldak ili, Merkez İlçesi, Asma ve Çınartepe mahallesi sınırları içerisinde, bir maden şehri olarak maden makinalarına yönelik Ulusal ve Uluslararası ölçekte, ülkemizin ve kentimizi ekonomisine katkı sağlamak amacıyla bir Küçük Sanayi Sitesi kurulmak istenmiştir' ifadelerine göre, projenin Zonguldak Valiliği'ne ait olduğu anlaşılmaktadır" diyen Ayyıldız şu soruları yöneltti: KAPSAMLI BİR RAPORLAMA YAPILDI MI?Öğrenmek istediğimiz en önemli husus şudur: Planın hazırlık aşamalarında mevzuat ve plan ilkeleri gereği yapılması gereken fizibilite ve arazi çalışmaları, yer seçim kriterleri ve çevresel analizlerin yer aldığı bir raporlama yapılmış mıdır? Var ise kamuoyuyla paylaşılmasını talep etmekteyiz ve düşüncelerimizin o rapora göre yeniden revize edileceğinin bilinmesini isteriz. Hazırlanmış olan söz konusu proje; birbirinin tamamlayıcısı niteliğinde koşul şartına bağlı yapılacak işlerin öngörüldüğü iki aşamalı planlama ve uygulama sürecini kapsamakta mıdır? ÜST ÖLÇEKLİ PLAN KARARLARINA UYGUN MU?Uygulama sürecine dair mülkiyet araştırması, tahsis durumları, kamu mülkiyetlerinin proje kapsamında kullanımlarının tespiti gibi araştırmalar tamamlanmış mıdır? Kentsel dönüşüm yapılacak söz konusu sahanın, üst ölçekli plan kararlarına uygunluğu hususunda Bakanlık nezdinde bir planlama yapılmış mıdır? 1/5000 ve 1/1000 alt ölçekli imar planları, Çevre Düzeni ve Kalkınma Pplanlarına uygun olarak mı hazırlanmıştır? PAYDAŞLARLA GÖRÜŞÜLDÜ MÜ?Planlama aşamasında projenin paydaşları ile katılım toplantıları gerçekleştirilmiş midir ve bu toplantılarda mutabık kalınan hususlar çerçevesinde mi planlama çalışması sonuçlandırılmıştır? Söz konusu alanın mevcut imar planlarına ve kente entegre edilmesi hususunda genel bir planlama çalışması yapılmış mıdır? YAPILAN PLAN KORUMA İLKELERİNE UYGUN MU?Yapımı planlanan Küçük Sanayi Sitesi sahasının içerisinde bulunan tescilli taşınmaz kültür varlığı ve koruma alanının varlığı sebebiyle, hazırlanan plan Kültür Ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu ilkelerine uygun mu hazırlanmıştır? PLAN İMAR MEVZUATINA UYGUN MU?Elde edilen tasarımın ve kavramsal prensiplerin, kentsel dönüşüm stratejileri ve uygulama araçları vasıtasıyla hayata geçirilmesi hususlarında yapılacak olan çalışmalar imar mevzuatına uygun mudur? TRAFİK MASTER PLANI YAPILDI MI?Planlanan küçük sanayi sitesinin uygulama sonrasında getireceği trafik yükünü kaldıracak kapasiteye sahip ulaşım imkanları açısından uygun bir konumda olup olmadığına dair bir ulaşım analizi ve master planı yapılmış mıdır? Zaten en önemli sorun olarak karşımızda duran kent içi trafiğe getireceği yüke dair bir planlama çalışması ya da çözüm önerisi var mıdır? KÜLTÜR VADİSİ PROJESİ'NE ENTEGRASYON SAĞLANDI MI?Bölgenin kentsel alan kullanımları ile beraber alanın hemen yakınında yer alan ve Zonguldak kentinin parlamasını sağlayacağı düşünülen, endüstriyel miras zengini Kültür Vadisi'nin projesine ve mevcut eşsiz doğal peyzaj öğelerine entegresini sağlayacak bir planlama çalışması yapılmış mıdır? BÖLGESEL KALKINMA PLANLARININ ÖNGÖRÜLERİNE UYGUN MU?Planlama yapılırken, sanayi bölgelerinin kalkınmaya ve kentleşmeye etkileri, kentleşmede yarattığı sorunlara yönelik, ülkesel ve bölgesel kalkınma planlarının öngörülerine ve şartlarına uygunluk sağlanmış mıdır? SEÇİLEN BÖLGE ŞEHİRCİLİK İLKELERİYLE BAĞDAŞMAMAKTADIRAyyıldız açıklamasını "Küçük Sanayi Siteleri ve Teknoparklar, kentleşme olgusu ile birlikte ele alındığında yer seçiminin öneminin konuşulması kaçınılmazdır. Ülkemizde; KSS'lerin yakınlarında yer alan il ve ilçeler çarpık kentleşmenin somut örneklerini vermiş ve ortaya önemli konut ve altyapı problemleri çıkmıştır. Sanayi alanlarının yer aldığı bölgelerde, çoğu kaçak konutlardan oluşan gecekondular hızla çoğalmakta, burada altyapısı eksik veya yeterli olmayan, gelir düzeyi düşük, marjinal işkollarında çalışan bir nüfus yerleşimi gözlenmektedir ve bu alanların hinterlandında genellikle nüfusun, eğitim seviyesi düşük, sosyal tabakalaşmada alt düzeyde bulunan kısmı yaşamaktadır. Makzon Küçük Sanayi Sitesi projesine bu somut örnekler çerçevesinde baktığımızda, Üzülmez Kültür Vadisi gibi kentin geleceğini şekillendirecek olan vizyoner bir projenin gerçekleşmesine ve misyonunu yerine getirmesine engel olarak hedeflerinden saptıracak olması öngörüsü hakim olmaktadır. Mekansal Planlar Yapım Yönetmeliği'nin, Tanımlar ve Mekansal Kullanım Esasları başlıklı İkinci Bölümü'nün, Mekansal kullanım tanımları ve esasları başlıklı 5. Maddesinin e bendinde, Küçük Sanayi Alanı; 'Şehirde yaşayanların günlük bakım, tamir, servis ve küçük ölçekli imalat ihtiyaçlarının karşılanabileceği, patlayıcı, parlayıcı ve yanıcı maddeler içermeyen ve çevre sağlığı yönünden tehlike oluşturmayan atölye, imalathane ile depoların yerleşmelere yakın veya kolay ulaşılabilir yerlerinde yapılabildiği alanlardır' şeklinde tanımlanmıştır. Bu tanımdan Küçük Sanayi Sitelerinin yerleşim alanlarının içinde yapılabileceğine dair bir fikir oluştuğunu söylemek mümkün değildir. Yukarıda bahsettiğimiz sebepler doğrultusunda bu şehrin sahipleri olarak MAKZON Projesine karşı olmadığımızı fakat yer seçimi konusunda tereddütlerimizin oluştuğunu ve seçilen bölgenin şehircilik ilkeleriyle bağdaşmadığını kamuoyuna saygıyla sunarız" diyerek tamamladı.