Her iki tarihi kilisenin çok benzer yanları var, yapıldığı zaman, kullanım şekilleri, tarihi misyonu ve turizm açısından kültürel miras olarak koruma altına alınıp, Türkiye Kültür Portalı kataloğunda yer almaları...

Ortak tarihe sahip olan bu iki yapının, ortak olmayan özelliği ise talihleri... Kozluk Kilisesi'nin bulunduğu arazinin tarih, kültür ve turizme önem veren bir yönetim anlayışı içinde bulunan bir coğrafyada bulunması, talihinin önünü de açmış. Kozlu Kilisesi'nin ise; kent hafızasını koruyarak geleceği şekillendirebilen yönetimlerin coğrafyadaki eksikliklerinden kaynaklanan talihsizliği var.

KOZLUK KİLİSESİ...
İzmit'in Kozluk Mahallesinde bulunan kilise 19 yüzyılın sonlarında Protestan kilisesi olarak yapılmış. 1921 yılında duvar çıkıntıları tıraşlanıp, ilkokula çevrilmiş. Kırmızı kesme bazalt taşından yapılmış bina, İstiklal İlkokulu adını alarak, geniş bahçeli, havadar bir yapı olarak hizmet vermiş. Kozluk Mahallesi Kapanca sokakta bulunan yapı 1997 yılında 8 yıllık kesintisiz eğitim yasasına uygun olmadığı için okul hüviyetini kaybetti. 2001 yılında Milli Eğitim Bakanlığına bağlı olarak çalışan, Rehberlik Araştırma Merkezi olarak hizmet vermeye başladı... Kapanca Sokak ahşap evlerle dolu olup tarihi kilise de belediye tarafından koruma altına alınmıştır. Türkiye Kültür Portalı, gezilecek yerler listesi kataloğunda yer almaktadır.

KOZLU KİLİSESİ...
Zonguldak'ın Kozlu ilçesi Merkez mahallesinde bulunan kilise, Zonguldak'ta yaşayan yabancı maden sahiplerinden Hıristiyan Ortodoks cemaatine aitti. 19 yüzyılın sonlarına doğru inşa edildiği anlaşılan, Kozlu İmam Hatip Lisesinin hemen yanında bulunan kilise bir dönem okul olarak kullanıldı. Daha sonra yapının restorasyonu için Karabük Tabiat Varlıkları Koruma Kurulundan onay beklendiği belirtilmişti. Restorasyon çalışmalarına başlanılmıştı, en son okul olarak hizmet veren tarihi kilise 2014 yılında Kozlu Belediyesi tarafından tehlike arz ediyor gerekçesi ile yıkılmıştır. Türkiye Kültür Portalı, gezilecek yerler listesi kataloğunda yer alan bir yapıydı.