Türkiye Futbol Federasyonu Merkez Hakem Kurulu bünyesindeki Atletik Performans Birimi, Süper Amatör Lig'den itibaren ülke çapındaki tüm liglerde görev yapan bin 880 hakemin fizik, kondisyon, kural bilgisi, beslenme, yaşam tarzı ile sosyo-psikolojik yönden takibini sağlayacak bir sistem kuruyor. Teknolojik altyapısı Turkcell tarafından sağlanan kısa adıyla HAGESiS (Hakem Gelişim Sistemi), özellikleri itibarıyla dünyada bir ilk olacak. Yazılımına Ocak 2020'de başlanan HAGESiS, 3 aşamada devreye girecek. 1. aşama önümüzdeki Haziranda, 2. aşama Temmuzda, 3. ve son aşama ise kasım ayında. Hakemlerin cep telefonlarına yüklenecek bir aplikasyon olan HAGESiS'in özellikleri ise tek kelimeyle olağanüstü. Takımların özellikleri hakeme bildirilecek 1- Hakemin görevli olduğu maçta yer alan takımlara ait bilgiler ve görüntüler, otomatik olarak hakemlere gönderilecek. Takımların atak şekilleri, duran toplardaki davranışları, attıkları ve yedikleri goller, hakemi aldatmaya yakın oyuncuları, kazandıkları penaltılar vb. hakemlere müsabaka öncesi gönderilecek. Böylelikle hakemler yönetecekleri müsabakaya 'taktiksel olarak' hazırlanacak. Hakem, atandığı maça göre idman yapacak Görev verilen müsabaka sisteme işlendiği anda aplikasyon; hakemin bir önceki müsabakası ile yeni müsabakası arasındaki gün sayısını hesaplayarak, o hakeme en uygun antrenman şeklini otomatik olarak bildirecek. İdman türü belirlenirken; hakemin yaşı, son 15 gündeki uyku, seyahat süresi, antrenman yükü, müsabaka yükü, kan basıncı ve psikolojik yükü dikkate alınacak. Hakemler, yapmaları gereken antrenmanın videosunu 'önce izle' ikonuna basarak izleyecek. 'Antrenman başlat' butonuna bastıklarında da telefon otomatik olarak idman verisini GPS üzerinden ana makineye yükleyecek. Eğer telefon, antrenman yapılan alana 300 metreden uzak olursa, HAGESiS ana makineye 'idmanın incelemesi gerekir' diye mesaj gönderecek. HAGESiS'te her hakem kendi durumunu şekilsel ve grafiksel olarak görebilir. Atletik performans birimi, Türkiye'nin her bölgesindeki hakemlerin tüm verilerini anlık olarak inceliyor olacak. Hakemlere haftalık yemek menüsü seçecek Hakemler, yapılan ölçümlerde beden yağ oranları hangi sınıfa giriyor ise HAGESiS düzenli olarak o kategoriye yüklenmiş olan beslenme planlarını ve haftalık menüleri her pazar hakemin aplikasyonuna gönderilecek. Hakemler bu menülerden birini seçecek ve hafta boyu bu şekilde beslenecek. Üst Klasman hakemlerde 12 saat aktif Sistem, uyku dahil 24 saat veri biriktirebiliyor olsa da özel hayatın mahremiyeti sebebiyle Üst Klasman Hakemler ile Üst Klasman Yardımcı Hakemler her gün 08.00-20.00 saatleri arasında takip edilecek. Ancak isteyen hakem 7 gün 24 saat veri tespiti yaptırabilecek. Eğer bir hakem sabahları çok geç uyanıyorsa ya da öğünlerini alakasız zamanlarda tüketiyorsa, bu durum HAGESiS tarafından kaydedilerek atletik performans ekibine mail olarak gidecek. Eğer hakemin müsabaka notları bu yaşam tarzı ile eş şekilde dalgalanma gösteriyorsa ya da fiziksel performansı düşüyorsa, hakem sadece bu sebepten dolayı ceza alabilecek. Bu, uyarı olarak önceden kendisine bildirilecek ve profesyonelce yaşaması garanti altına alınacak. Hakem uyur ama HAGESiS uyumaz! HAGESiS, saat 20.00'den sonra bireysel bilgi depolamasını bıraksa da ortam sıcaklığı, nem oranı ve oksijen basıncını ölçmeyi sürdürecek. Örneğin; Sivas'ta eksi 12 derecede oynanacak bir maçta görevlendirilen hakeme, hafta boyunca 18 derecelik oda sıcaklığında uyuması gerektiği bildirilecek. Bedene bağlı sensöre entegre olan telefon, otomatik olarak hakemin ev sıcaklığını, hangi ortamda uyuduğunu, nem oranını, hangi sıcaklıkta antrenman yaptığını, çalışma saati uzunluğunu, kalp atım sayısı değişikliklerini otomatik olarak sisteme yükleyecek. Bu sayede hakemlerin hastalıklara yakalanma riski düşürülecek. 'Antrenmanda bere giy' diye uyaracak Hakem sabah uyandığında aplikasyon 'uyku kalitesi' sorgulaması yapacak. Burada uykunun süresi ve sabah uyandığındaki dinçlik düzeyine vereceği puan ile bir puantaj çıkarılacak. Hakemin evden çıktıktan sonraki ortam sıcaklığı ile ev sıcaklığı arasında 'sağlıklı kabul edilebilecek aralıktan' fazla fark var ise, HAGESiS hakeme bilgi verecek. HAGESiS, meteoroloji raporu doğrultusundan 'soğuk ve rüzgarlı hava' tespiti yaparsa, hakeme 'Antrenmanda bere giy' uyarısı yapacak. MHK ARTIK HANGi HAKEMiN NE YAPTIĞINI BiLECEK Hakemlikte dünya çapında bir devrim olan HAGESiS projesini üreten MHK Atletik Performans Birimi'nin başında 'antrenman doktoru' olan eski Üst Klasman hakem Çağatay Şahan yer alıyor. Şahan'ın yardımcılığını ise yine 'antrenman doktoru' Bülent Kayıtken yapıyor. Kayıtken, MHK Atletik Performans Birimi'nin kuruluş nedeni ile HAGESiS'in amacını şöyle anlattı: PERFORMANSLARI ARTACAK "FIFA ve UEFA'da hakemlerimizin en çok eleştirilen yönü fiziksel düzeyleri idi. Zekeriya Alp'in başkanlığındaki MHK, bu sıkıntıya son vermek için Atletik Performans Birimi'ni kurdu. Birim olarak, Türkiye'deki bin 880 hakemi 7 gün 24 saat izlememizi ve dolayısıyla performanslarını artırmamızı sağlayacak bir program geliştirdik. Bugüne dek MHK, alt liglerdeki bir hakemin nasıl olduğunu ancak üst klasmana geçtiği zaman görebiliyordu. HAGESiS devreye girdikten sonra MHK kimin ne yaptığını tam olarak görecek. Kaç antrenman yapmış, kaç saat yolculuk yapmış, hangi puanı almış, her şey görülebilecek bu sistemle. Üst Klasman Hakemleri ve Yardımcıları bu sistem sayesinde profesyonelce yaşayacak. Puanı yetmeyen, yukarı çıkamayacak." HAGESiS iLE HAKEMLERiN HANGi BiLGiLERi BELiRLENECEK 1-) Haftalık antrenman şiddeti. 2-) Haftalık, aylık ve yıllık antrenman sayıları. 3-) Yıllık toplam müsabaka sayıları. 4-) Maçların birbirine olan gün uzaklığı. 5-) İki maç arasındaki toplam antrenman şiddet ortalaması. 6-) Müsabaka zorlanma oranları. 7-) Psikolojik yük düzeyi. 8-) Psikolojik toparlanma süresi. 9-) Uyku kalitesi. 10-) Sıcaklık değişiklikleri. 11-) Seyahat süreleri ve yükü. 12-) Aplikasyon üzerinden gönderilen mini sınavlardaki puanları. 13-) Sakatlığa yatkınlık riskleri. 14-) Sakatlık tespit, rapor, görüntüleri. 15-) Sakatlık sonrası rehabilitasyon ve sahaya dönüş süreleri.