Hecenin Beş Şairi'nden biri olarak edebiyat tarihimizde yerini alan Orhan Seyfi Orhon’un çok bilinen adıyla “Veda Busesi”, gerçek adı “Veda” şiiriyle ilgili olarak internet sitelerinde bir hikâye var ki evlere şenlik!
Sözde şiir sevicileri, utanmadan sıkılmadan, Orhan Seyfi Orhon’ın bu şiirini 14 yaşında kanserden ölen kızı için yazdığını ileri sürüp bir de hikâye uydurmuşlar. Peki, uydurulan hikâyeyi de seslendirenlere ne demeli! Şiirdeki anlam kayması olduğu iddiaları da cabası! Bunca bilgi kirliliği niye?
Şimdi, önce bu güzel şiiri okuyalım, daha sonra da bu şiirin uydurmacılar tarafından yazılan öyküsüne bir bakalım!
VEDÂ
Hani, o bırakıp giderken seni;
Bu öksüz, tavrını takmayacaktın?
Alnına koyarken vedâ busemi,
Yüzüme bu türlü bakmayacaktın?
Hani ey gözlerim, bu son vedâda,
Yolunu kaybeden yolcunun dağda,
Birini çağırmak için imdada,
Yaktığı ateşi yakmayacaktın?
Gelse de en acı sözler dilime,
Uçacak sanırım birkaç kelime.
Bir alev halinde düştün elime,
Hani ey gözyaşım, akmayacaktın?
Kanser hastası olan kızı, ölümünden hemen önce babası Orhan Seyfi Orhon’dan ölümü nedeniyle -gidişine ağlamaması- için söz istemiş. O da “ağlamayacağına dair” kızına söz vermiş. Ama baba kalbi, o anda verdiği sözü tutamamış ve kızıyla arasında geçen o son anları şiire dökmekten kendini alamamış. Bu dizeler de işte böyle bir acının ardından yazıya dökülmüş ve ölümsüzleşmiş(!)
Uydurmacılar tarafından yazılan çizilen şiirin hikâyesi bu!
Hatta uydurmacılar şiirin:
“Yüzüme bu türlü bakmayacaktın?” dizesinde de anlam kayması olduğunu savlayarak, “Yüzüne bu türlü bakmayacaktın?” şeklinde olması gerektiğini de iddia ediyorlar. Bakalım öyle mi?
TORUNU AYŞE YEŞİM ÇORLUHAN’IN VERDİĞİ BİLGİLER
Üşenmedim uzun çaba ve uğraşlar sonucunda bu büyük şairin kızı Sevin Şeyhun ile torunu Ayşe Yeşim Çorluhan’a ulaştım*. Verdiği bilgileri nüfus kayıtlarından da doğrulattım. İşte o bilgiler:
-Orhan Seyfi Orhon’un asıl adı, Orhan Seyfettin Orhon’dur. Miralay Mehmet Emin Bey ile Nimet Hanım'ın çocuğu olarak 23 Ekim 1890 tarihinde İstanbul/ Üsküdar-Çengelköy’de doğmuştur. Kardeşi Süreyya Orhon da Danıştay’dan emekli hakimdir.
-Fransızca bilen eşi Ayşe Müfide Hanım 1 Temmuz 1900 tarihinde Trabzon / Akçaabat’ta doğdu. Evlilik tarihleri ise, 06.04.1922’dir. Ayşe Müfide Hanım 20.03.1985 tarihinde yaşamını yitirdi.
-Tek çocuğu olan kızı Sevin (Şeyhun) 13.07.1930 tarihinde İstanbul’da doğdu ve halen Şişli’de yaşamını sürdürmektedir. Eşi Mehmet Kemal Şeyhun 2014 yılında öldü.
-Sevin Şeyhun’un bu evliliğinden; 1956’da Ayşe Yeşim ile 1958 tarihinde de oğulları Ahmet dünyaya geldi.
TEK KIZI SEVİN ŞEYHUN HÂLÂ YAŞIYOR(DU)
Halen Kadıköy’de yaşayan Orhan Seyfi Orhon’un torunu Ayşe Yeşim Hanım'dan, 90** yaşında ve uzun süredir rahatsız olan annesi Sevin (Şeyhun) Hanım'a baktığını öğreniyoruz.
-Ayşe Hanım, dedenizin annenizden başka bir kızı daha olduğu ve 14 yaşında kanserden öldüğünü konusunda iddialar var…
-Dedemin ilk ve tek kızı annem Sevin (Şeyhun)’dir. Annem 1930 doğumlu ve halen yaşıyor. Dedemin annemden önce ya da sonra doğan hiçbir çocuğu da yoktur. Sosyal medya sitelerinde gezinen bu şiirin hikâyesi ise tamamen uydurmadır, böyle bir şey söz konusu değildir.
-Dedeniz Orhan Seyfi Orhon’un “Veda” şiirini kanserden ölen kızı için yazdığı iddiaları dolaşıyor internet sitelerinde…
-Dedim ya, bu doğru değildir. Çünkü dedem aşk, hüzün, gözyaşı, hicran, ızdırap temalı bu şiirini lise yıllarında yazmış. Gençlik işte… Adı da “Veda Busesi” değil, “Vedâ”dır. Dedemin sağlığında (1951 yılı) bu şiiri üstat Yusuf Nalkesen de bestelemiştir. Bir başka özelliği de bu şiirin Nalkesen’in bestelediği ilk şiir oluşudur. Yine bir başka yanı da bu beste ilk kez 1970 yılında Nesrin Sipahi tarafından seslendirilmiştir. Daha sonra bu besteyi, Zeki Müren, Nesrin Sipahi, Hüner Coşkuner, Bülent Ersoy, Hakan Peker, Tarkan, Muazzez Ersoy gibi birçok sanatçı da seslendirdi.
AYŞE YEŞİM HANIM ŞU BİLGİLERİ DE VERİYOR:
-Dedem Orhan Seyfi Orhon, 1946’da CHP’den Zonguldak (1965’te de AP’den İstanbul) milletvekilliği yaptı. Kadere bakınız ki, ben de 01.04.1953 ile 17.03.1955 tarihleri arasında Zonguldak Türkiye Taşkömürü Kurumu Genel Müdürlüğü yapan Cemal Zühtü Aysan’ın torunuyla evliyim. Yani Zonguldaklıyım, Zonguldak’ın geliniyim… Şair, yazar Yusuf Ziya Ortaç ile evli olan teyzem Güzide Hanım da çok iyi Fransızca bilirdi ve Asuman, Gülden, Ergin ve Semih adlarında dört çocuğu var.
-Ayşe Yeşim Hanım, dedesinin sanatı hakkında da şunları da ekliyor:
-İlk şiirleri Samanyolu (1909) dergisinde yayımlanmış dedemin. 1913 yılında da o meşhur ve tanınmasını sağlayan “Fırtına ve Kar” şiirini yazmış. Dedem, öğrencilik yıllarında edebiyat öğretmeni Celal Sahir Erozan'dan büyük destek görmüş ve bu destekle şiirle ilgilenmeyi sürdürmüş. Daha sonra, Tevfik Fikret, Abdülhak Hamit Tarhan, Cenap Şahabettin ve Ziya Gökalp’in şiirlerinin izini sürdürmüş.
BEŞ HECECİLERİN KURUCULARI ARASINDAYDI DEDEM
-Dedem, dönemin önemli şairleri; Halit Fahri Ozansoy, Yusuf Ziya Ortaç, Enis Behiç Koryürek ve Faruk Nafiz Çamlıbel ile Türk edebiyatında “Beş Hececiler” adını taşıyan grubun kurucuları arasındadır. Amaçları, hece vezniyle ve konuşulan halk diliyle, Milli Edebiyat akımının görüşleri doğrultusunda şiirler ortaya koymaktır. Bunu da başarmışlar yani.
Dedem, bacanağı Yusuf Ziya Ortaç’ın da katkı ve desteğiyle üç yıl süren Çınaraltı ve Akbaba dergilerini çıkarmış. Bu dergiler döneminin en önemli dergileri arasında yer almış ve büyük ilgi uyandırmış okuyucuda.
ŞİİRLERİNDE AŞK VE KADIN VARDIR
-Aşk, kadın dedemin şiirlerinin konusunu oluşturur. Duru bir Türkçesi vardır. İçli ve duygusal şiirler kaleme almıştır. 20’den fazla şiiri bestelenmiş bu şiirlerde de yine aşkı, doğal güzelliklerin melankolisiyle işlemiştir. Kendisiyle her zaman gurur duyuyorum.
Kaynak:
*25 Şubat 2020, 28 Şubat 2020 http://bolgehaber67.net/koseyazisi/813/yalan-ve-gercek.html
** Sevin Şeyhun, bu görüşmeden bir yıl sonra, 30.06.2021 tarihinde Kadıköy’de yaşama veda etti. Mezarı da Zincirlikuyu Mezarlığı’nda yatan Orhan Seyfi Orhon’un yanındadır.
