Zonguldak'ın ilk ve tek kadın Milletvekili Edibe Sayar kimdir?
1912 yılında Safranbolu'da dünyaya gelen Edibe (Çivi) Sayar'ın babası Zonguldak'm önde gelen madencilerinden Maksut Çivi, annesi ise Hatice Hanım'dır. Edibe Sayar, ilk tahsilini Zonguldak'ta, orta ve lise tahsilini İstanbul'da Pangaltı "Nötre Dame de Sion" kız lisesinde tamamlamıştır. Bu lisede aldığı dil eğitimi sayesinde ileriki yıllarda Fransızca'dan yaptığı piyes ve skeç çevirileri radyoda seslendirilmiştir. Ardından Ankara Hukuk Fakültesi'nde tahsilini tamamlayarak 1939 yılında mezun olan Sayar, hukuk stajını Zonguldak'ta yaparak hakimlik vasfını kazanmıştır. Ancak serbest avukatlık yaparak hayatını sürdüren Sayar, Zonguldak'ta "Yardımseverler Derneği" ve "Türk Kadınlar Birliği" gibi hayır cemiyetlerinde de görev almıştır[15]. Edibe Hanım, Neşet Sayar ile evlenmiş ve Vecdi[16] adında bir erkek çocuğu olmuştur.
Edibe Sayar'm babası Maksut Çivi, Zonguldak'ta, Cumhuriyetin ilk yıllarında Belediye Başkatibi olarak göreve başlamış ve kısa sürede Belediye başkanlığına yükselmiştir. 1946 yılında Demokrat Parti'nin yurt genelinde teşkilatlanmaya başlamasıyla Maksut Bey de Zonguldak'ta partinin il teşkilatını kurmuştur. Edibe Sayar, babası Maksut Çivi gibi siyasi hayatta bizzat bulunarak aktif bir rol üstlenmiştir. Sayar, 2 Mayıs 1954 tarihinde yapılan genel seçimlere Demokrat Parti'den[18] Zonguldak milletvekili adayı olarak katılmıştır. Bu seçimde Zonguldak'tan aldığı 130302 oyla milletvekili seçilmiştir. Böylece Zonguldak'ın ilk kadın milletvekili olarak TBMM'ye girmiştir. X. dönem Zonguldak Milletvekilliği yapan Edibe Sayar'ın meclisteki faaliyetlerine bakıldığında toplumsal yaşamda kadın ve çocukların mağdur olmamasına yönelik birçok teklifte bulunduğu görülmektedir. Ayrıca TBMM Başkanlık Divanı Katip Üyesi olarak da görev yapan ender kadın milletvekillerinden olan Sayar, 27 Mayıs 1960 Askeri Darbesinden sonra Demokrat Partinin kapatılmasının ardından 13 Şubat 1961 tarihinde Ekrem Alican başkanlığında kurulan Yeni Türkiye Partisinde (YTP) siyasi faaliyetlerini sürdürmüştür[20]. Sayar siyasi faaliyetleri dışında özellikle kadın haklarıyla ilgili sivil toplum örgütlerinde de aktif rol almıştır. Buna bir örnek olarak 1960 Aralık'ında "Kadın Dayanışma Birliği" başkanlığına seçilmesi gösterilebilirdi. Sayar, yoğun siyasi yaşamının ardından 24 Eylül 1970 tarihinde vefat etmiştir.
 |
