HANİFE BAŞın Milliyette yer alan haberi şöyle:
Türkiyede
çalışan yabancılar arasında başı çeken Çinli işçilerin daha çok madenlerde
çalıştığı ortaya çıktı. Hatta Türk madenlerinden ihale alan Çinli firmaların çalıştırdığı
işçilerin bir kısmının ülkedeki tek çocuk politikasına uymadıkları için ceza
alanlar olduğu belirtiliyor.
Zonguldak
Ticaret ve Sanayi Odası (ZTSO) Başkanı Salih Demir, şehirde madencilik
sektöründe yer altında çalışan Çinli işçiler bulunduğunu belirterek, Çinli
şirketler Türk maden firmalarının yer altı çalışmalarıyla ilgili ihaleleri
kazanıyor. Bu alanda da çalışanlarını kendi ülkelerinden getiriyorlar.
Şehrimizde, Türkiye Taşkömürü Kurumunun (TTK) kuyu kazma ihalesini alan firma
500ün üzerinde çalışan getirdi. Eren Holdinge ait termik santralde de 700ün
üzerinde Çinli işçi çalışıyor dedi.
Türk işçiyi etkilemiyor
Çinli
işçilerin ihaleler sonrasında işlerini iki üç yılda yapıp geri döndüğünü
aktaran Demir, Ucuz işgücü olduğu için ve bu alanda Türk işçiler çok çalışmak
istemediği için bir açığı kapatıyorlar. Kuyu kazma ve yer altında galeri
işlerini Zonguldakta yapan çok işçi yok. Herkesin yapmak istemediği bir işi
yapıyorlar. Türk işgücü için bir olumsuzluk bulunmuyor diye konuştu. Demir,
Türkiyede yer altında çalışan Çinlilerin bir kısmının ülkedeki hafif
suçlulardan oluştuğunu ifade ediyor.
Tek çocuk cezalısı mı?
Konuya
yakın kaynakların verdiği bilgiye göre ise, Türkiyede çalışan Çinlilerin bir
kısmı tek çocuk politikasına uymayan hafif suçlu mahkumlar ve eski mahkumlardan
oluşuyor. Çinde yasalar gereği köylerde ilk çocuk erkek olursa tek çocuğu
zorunlu kılıyor. İlk çocuk kız olursa ikinci çocuk hakkı tanınıyor. Ülkede
kanunlara uymayarak ikinci ya da üçüncü çocuğu yapanlara ise yıllık gelirinin
üç katına varan rakamlarda yüksek para cezası veriliyor. Büyük para cezasını
ödeyemeyenler ise mahkum oluyor. Bunlardan bazıları başka ülkelere giderek
çalışıp kimlik parasını biriktiriyor. Türkiyede çalışan Çinli işçilerin aylık
gelirlerinin 300-500 TL arasında olduğu ifade ediliyor.
Gelişleri
2000e dayanıyor
Madencilik
sektörü uzmanlarının Çinli işçilerle ilgili verdiği bilgiler şöyle:
- Çin, madencilikte ciddi deneyime ve
potansiyele sahip. Çinlilerin devasa maden üretimleri var.
- Türkiyede yılda çıkarılan maden miktarı 3
milyon tonken, bu rakam Çinde yılda 2.5 milyar ton.
- Bu nedenle Çinli işletmeciler yer altında
çalışmada ve kuyu kazmada son derece uzman. Türkiyeye de yer altı çalışması
için geliyorlar.
- Deneyimleri ve ucuz fiyata çalışmaları
nedeniyle tercih ediliyorlar.
- Ama iddialara göre ilk başlarda Türkiyeye
yetenekli elemanlar gelirken şimdi biraz daha köylüleri geliyor.
- Çinliler Türkiyede 2000 yılından itibaren
maden işçisi olarak çalışmaya başladı.
- Türkiyede, 2004 yılında meydana gelen kazada
ise beş Çinli öldü.
- Çinli işçilerin aldığı aylık maaş ise 300-500
TL arasında değişiyor.
Yeraltında galeri açıyorlar
Çinli
işçi çalıştıran gruplardan biri olan Hattat Holdingin Başkanı Mehmet Hattat,
Amasradaki termik santrallerinde 180 tane Çinli işçi çalıştırdıklarını
belirterek, şunları söyledi:
Özellikle
yer altında galeri açma işinde Çinliler ehil insanlar. İhaleye çıktık, Çinli firma kazandı.
Türkiyede bu tarz yer altı işleri yapan firmalar yeni kurulmaya başladı. Biz
işçilerle direkt muhatap değiliz. Tek çocuk cezasından hüküm giyenler kesinlikle
bizim projelerimizde çalışmıyor. Çalıştığımız firmalar işin ustası en büyük
firmalar. Böyle bir şeye tenezzül etmezler.