GAZETE VE ZONGULDAK...
Zonguldak İl Merkezi Gazeteleri ve Tarihçeleri (1923-1960)
23 Mart 1923'te Cumhuriyetin ilanından 7 ay önce "Zonguldak" isimli bir gazetenin çıkışıyla Zonguldak'ta basın serüveni başlamıştır. Yayın hayatına otuz yıl devam eden bu gazeteden sonra Zonguldak il merkezinde çıkan gazetelerin sayısı yıllar içerisinde giderek artmıştır. Çalışmanın kapsamı içerisine 1923-1960 tarihleri arasındaki Zonguldak il merkezinde çıkarılan gazeteler ulaşılabilindiği ölçüde dahil edilmiştir. Basın unsurlarının ilk neşrediliş tarihleri, ulaşılabilindiği ölçüde son yayınlanış tarihleri, yayın periyotları, sahipleri ve yayınlandıkları müddetçe ne gibi bir yayın anlayışında oldukları tespit edilmeye çalışılmıştır.
ZONGULDAK (23 Mart 1923)
Zonguldak'ta gazeteciliği başlatan ilk isim Milli Mücadele Dönemi'nde Kastamonu'da Açıksöz gazetesinin çıkarılmasında da payı olan Tahir Karauğuz'dur. Tahir Karauğuz, Zonguldak'a yerleştikten sonra Açıksöz'e yazılarını göndermeye devam etmiştir. O yıllarda Zonguldak, deniz ulaşımı ile haber alıp verme kolaylığı ve güvenliği bakımından çok önemli bir yerdir; Zonguldak, Ankara'nın denize açılan kapısı konumundadır. Karauğuz, buradan Açıksöz'e gönderdiği yazı ve haberlerle, gazetenin Zonguldak'taki kulağı olmuştur.
23 Mart 1923'te yayın hayatına başlayan Zonguldak'ın ilk sayılarında, Tahir Karauğuz o sırada Erkan-ı Harbiye İstihbarat Zabitliği ve Matbuat ve İstihbarat Müdüriyet-i Umumiyesi'nin Zonguldak İstihbarat Müdürlüğü görevlerinde bulunduğu için gazetenin İmtiyaz Sahibi M. Kazım (İlsev) Bey olmuştur.12 Zonguldak gazetesinin ilk Mesul Müdürü ise doktor Nihat (Arkat) Beydir.13 İkinci yılında ise sahibi ve baş muharriri Tahir Karauğuz olarak görülmektedir. Mesul Müdürü ise Hayri Beydir.
"İktisadi, İçtimai ve Edebi Memleket Gazetesi" ifadesiyle yayımlanan Zonguldak gazetesi önce Perşembe daha sonra Pazar günleri yayımlamıştır. Zonguldak gazetesi önceleri Naim Nuri matbaasında basılmıştır. Daha sonra ise Tahir Karauğuz'un kurduğu Karaelmas Matbaasında basımı gerçekleşmiştir.
KÖMÜR (31 Aralık 1940)
31 Aralık 1940'da yayın hayatına başlayan Kömür gazetesinin 1940 yılında yayımlanmaya başlamasının nedenini, İkinci Dünya Savaşı nedeniyle artan enerji ihtiyacı ve bölgede devlet eliyle yapılan yatırımların artmasında aramak yanlış olmayacaktır. Maden sanayinin bel kemiğini oluşturan demir-çelik üretimi ilk kez 1937 yılında Karabük'te açılan fabrika ile başlamıştır. Bu fabrika enerji gereksinimini Zonguldak Kömür Havzasından karşılamaktaydı. 1938 yılında ise Çatalağzı Termik Santrali kurulmasına karar verilmiştir. Tüm bu yatırımlara paralel olarak yan sanayi kolları da Karadeniz Bölgesinde yoğunlaşmıştır. Bu gelişmelerle birlikte Zonguldak'ta Kömür isimli bir gazetenin yayımlanması bölgedeki gelişmelere yerel basın düzleminde duyarsız kalınmadığının en önemli göstergesidir.
YENİ ZONGULDAK (4 Şubat 1942)
Zonguldak yayın hayatının bir diğer önemli gazetesi önceleri müessisi Diş Tabibi Halit Taşman'ın, daha sonra VII ve VIII. Dönemlerde Zonguldak milletvekili olan Ali Rıza İncealemdaroğlu'nun olduğu Yeni Zonguldak gazetesidir. 4 Şubat 1942'de okuyucu ile buluşan Yeni Zonguldak'ın İmtiyaz Sahibi ve Neşriyat Müdürü Aşir Bilginer'di. Zonguldak'ta yargıçlık görevi nedeniyle bulunan Ümran Nazif (Yiğiter) hem kendi adıyla hem de Semine Meral takma adıyla, gazetede köşe yazıları ve hikayeleri ile yer almaktaydı. Zonguldak'ın ünlü şairlerinden Rüştü Onur da hikayeleriyle gazeteye renk katmaktaydı. Türk basınının önemli isimlerinden Muzaffer Soysal ise siyasi yazılarıyla gazetede yer almaktaydı. Yeni Zonguldak'ın diğer yazarları arasında Kemal Noyan, Mümtaz Armay da bulunuyorlardı. Behçet Necatigil de Behçet Necati imzasıyla Yeni Zonguldak'ın yazı ailesinde bulunmuştur.
OCAK (25 Kasım 1942)
Yeni Zonguldak gazetesinin...
