1929 yılında Vali Akif Behzat İyidoğan döneminde yapımına başlanan Vilayet binasının açılışı; Cumhuriyet Bayramı'nda (29 Ekim 1932, Cumartesi günü) binanın ilk Valisi Halit Aksoy tarafından yapılmıştır.

VALİLİK BİNASI...

Yıkılan tarihi Valilik binasının mimarı Avusturya'lı Mimar Theodor Jost' tur. Theodor Jost Ankara'nın planlamasını yapan Clement Holzmeister den bir yıl önce Türkiye'ye gelir ve önce Sağlık Bakanlığı binası ve onun arkasından Bakteriyoloji Enstitüsü ( Hıfziı Sıhha Enstitüsü ) binasını yapar. Ancak 1928 de Türkiye'den ayrılır. Daha Sonra aynı projenin bir uygulaması olarak Zonguldak Vilayet binası planlanır, ancak kendisinden proje müellifi olarak nasıl izin alındığına dair bilgi belli değildir. Zonguldak valilik binası, Ankara'da Sıhhiyedeki binayla kardeştir hatta ikiz kardeştir. İkiz kardeşi Ankara'da korunurken, Zonguldak'taki ikizi yıkılmıştır...

Ankara'daki yapı, bodrum üzerine üç kat, Zonguldak'taki bodrum üzerine iki kat olarak yapılır. 1960'dan sonra Zonguldak'taki yapının üzerine üçüncü kat ilave edilir. Simetrik bir düzenlemeye sahip olan yapılar, derinliği daha fazla olan bir orta bölüm ile yan kanatlardan oluşmuştur. Yapının giriş cephesindeki payeler ikinci kattan itibaren duvar payesine dönüşerek katlar boyunca yükselir ve yapıya anıtsal bir görünüm kazandırır. Merdivenli üçlü giriş düzeni daha sonra çeşitli kamu yapılarında da uygulanmıştır. Yapıya arka cepheden de girişler mevcuttur. Zonguldak'taki yapının hem önden hem arkadan merdivenli girişi mevcuttur. Ulusal üsluptan farklı anlayışta tasarlanan yapının pencereleri, girişin iki yanındaki bölümlerde düşey, iki uç kanatta ise yatay bordürler içine yerleştirilmiştir. Mekanlar yan kanatlarda geniş bir koridor boyunca dizilmişlerdir. Üst katlarda toplantı salonları bulunur.

Cepheler değişik renklerde taşla kaplanmıştır, anıtsal merdiven ise mermerdendir. Ön cephede zemin kat bitimine kadar ve giriş cephesinin ikinci kata kadar devam eden payelerinde Ankara taşı kullanılmıştır.

Editör: Pusula Gazetesi