TBMM Plan Bütçe Komisyonu'nda görüşmeleri devam eden, Torba Yasa'da Türkiye Taş Kömürü Kurumu ile ilgili maddeler görüşülerek kabul edildi. Görüşmelerde ilgili madde üzerinde söz alan CHP Zonguldak Milletvekili Ünal Demirtaş, Zonguldak için bu maddenin çok önemli olduğunu, bu madde ile Türkiye Taş kömürü Kurumu'nun özelleştirileceğine dikkat çekti. Bu maddenin yasalaşması halinde Zonguldaklının cezalandırılmış olacağını da ifade eden CHP Zonguldak Milletvekili Ünal Demirtaş konuşmasında şunları belirtti; "Zonguldak için çok önemli bir maddeyi konuşuyoruz. Zonguldak, kömürle var olan bir kent, kömür var oldukça, kömür çıkarıldıkça yaşayan bir kent, ekonomisi, sosyolojisi, psikolojisi, her şeyi kömüre bağlı olan bir kent. 2002 yılındaki kömür üretimi ve işçi sayısına ve bugün geldiğimiz noktaya bir gerileme var. 2001 yılında 18 bin 025 işçi var Türkiye Taşkömürü Kurumu uhdesinde çalışan. Bugün 2017 Ağustos itibarıyla 7 bin 625'e düşmüş, yaklaşık üçte 1'lik bir düşme söz konusu. Şimdi maddenin içeriğine baktığımız zaman madde şunu ifade ediyor, 'Türkiye Taş Kömürü Kurumu uhdesinde bulunan maden ruhsatlarını işletmeye işlettirmeye, bunları bölerek yeni ruhsat talep etmeye ve bu ruhsatları ihale etmeye...' şimdi 'ihale etme' derken ne anlaşılıyor burada? Benim anladığım özelleştirmeyi biraz nazikçe yazılmış yani aslında özelleştirilecek burada yani bu ruhsatlar bölünecek ve bölündükten sonra da ihale yoluyla satılacak, özelleştirilecek yani..."
Amacın üretimi artırmak olmadığına dikkat çeken Demirtaş şöyle devam etti; "Buradaki ruhsatların devlete ait olması nereden geliyor? 1940 yılında bir kanun çıkıyor 3867 sayılı Ereğli Kömür Havzasındaki Ocakların Devletçe İşletilmesi Hakkındaki Kanun çıkıyor. Bu kanun gereğince ülkemizdeki taşkömürü varlığının bulunduğu Zonguldak havzasındaki kömür ocakları devletleştiriliyor. Şimdi bu maddeyle özelleştirmenin önü açılıyor. Sanırım özelleştirme ifadesi kamuoyunda tepki yaratacağı için biraz burada 'ihale etmeye' denilerek bu biraz yumuşatılmaya çalışılmış Zonguldak kamuoyunun tepkisinden çekinildiği için. Şimdi peki niye özelleştiriliyor? 2004 yılından bugüne kadar rödovanslı işletmelerin gelmiş olduğu nokta ifade edildi. Neden peki ihale edilip, özelleştirilecek? Bunu bir sorgulamamız gerekiyor. Şimdi özelleştirilme olduğu zaman işletmeler çok iyi mi işletiliyor? İşte rödovanslı sahalardaki bazı özel işletmelerin başarısızlıkları ifade edildi. Daha fazla mı üretim artacak, daha fazla mı işçi sayısı artacak? Daha fazla Zonguldak'ın ekonomisine katkıda mı bulunacak? Maalesef bakıyoruz böyle bir hedef burada gözükmüyor. Neden gözükmüyor? Burada amaç üretimi artırmak falan değil. Neden değil? Son iki yıldır milletvekili olduğum günden beri bu konuyu yakından takip ediyorum burada asıl amaç bana göre Türkiye Taşkömürü Kurumunu kapatmak. "Özelleştirme" dediğimiz uygulamalara baktığımızda asıl amacın Türkiye Taşkömürü Kurumunu kapatmak olduğunu görüyorum.
AMAÇ TERMİK SANTRAL SAYISINI ARTIRMAK
Şimdi bizim bölgemizi daha çok iktidarınız sanırım termik santral üssü olarak görmek istiyor çünkü dört tane şu anda mevcut termik santralımız var, üç tane de proje aşamasında olan termik santralımız var. Ama aynı bölgede yaklaşık on beş civarında termik santral projesi yapılabilecek olan yer var, hedeflenen yer var. Tabii örneklere baktığımız zaman bir özel şirket var Eren Enerji dediğimiz şirket. Yine sözleşmesinde kömür üretiminin Türkiye Taşkömürü Kurumunun uhdesinde bulunan bir maden sahasını alıp işleterek o sahadan elde ettiği kömürle termik santralı çalıştırma noktasında bir hüküm olmasına rağmen maalesef 1 kilo bile kömür çıkarmadan şu anda ithal kömürle termik santrali çalıştırıyor. Yani baktığımız zaman Türkiye'deki taşkömürü ihtiyacına aslında Türkiye'deki taşkömürü ihtiyacı koklaşabilir olması nedeniyle, yüksek kalorili olması nedeniyle demir çelik sektöründe kullanılıyor. Yani yüzde 80'i üretilen kömürün demir çelik sektöründe kullanılıyor, koklaşabilme özelliği nedeniyle. Ama buradaki hedefe baktığımızda termik santralleri Zonguldak'a iyice yerleştirebilmek için böyle bir müessese müessese özelleştirme yöntemi uygulanacağı gözüküyor. Burada tabii ki en büyük sorun bu işler yapılırken Zonguldaklı ne diyor, diye sorulmuyor. Şimdi dört tane termik santralin Zonguldak'ta vermiş olduğu çevre tahribatnı, insani ve sosyolojik tahribatını anlatmaya girmeyeceğim. Ancak bu rakamlar çoğalırsa özellikle bazı müesseselerin yanında özelleştirildikten sonra denilecek ki şirkete: "Size Karadon müessesesini veriyorum, Karadon müessesesindeki ruhsat sizin olacak, her yönüyle siz burada üretim yapma hakkına sahip olacaksınız. Ama yanında bir tane de termik santral lisansı veriliyorum." denilecek. Bu olay bunun net bir şekilde ortaya konulmasıdır.
HAVZA MADENCİLİĞİ DEVAM ETMELİDİR
Dünyadaki uygulamaya baktığımızda, bakın, dünyadaki uygulama kömür havzalarının bölünüp parçalanarak ruhsatlandırılması yönünde değildir. Burada havza madenciliği yıllarca gelişmiştir ve Türkiye Taşkömürü Kurumunun da yüz yetmiş yıllık bir madencilik birikimi vardır ve Türkiye'deki ağır sanayisini de yıllarca sırtında taşımıştır Zonguldak'ımız. Şimdi bu uygulamada bu madde geçerse
vazgeçilmiş olacak ve tamamen Zonguldak'taki Türkiye Taşkömürü Kurumunu
özel sektöre devredilecek ve sonunda da denilecektir ki: "Özel sektör bu işi
beceremedi -az önce rödovansta söylendiği gibi- bu işletmeleri kapatsın."
TTK KÜÇÜLDÜKÇE, ZONGULDAK KÜÇÜLÜYOR!
Zonguldak'ımız dediğim gibi kömürle var olan bir kent, kömür üretimi olmazsa, yerli kömür üretimi olmazsa Zonguldak var olmaz. Bakın nüfus verilerine baktığımız zaman da kömür üretimi düştükçe, işçi üretimi düştükçe Zonguldak'ın nüfusu da düşmüş. 2002 yılındaki Zonguldak'ın nüfusu 627 bin, bugün itibarıylaysa Türkiye'deki nüfus 65 milyon 80 milyona çıkmasına rağmen Zonguldak'taki nüfus gerilemiş. Yani işçi sayısına bağlı olarak, ekonominin küçülmesine bağlı olarak gerilemiş. Bu ne demektir? Taşkömürü Kurumu küçüldükçe Zonguldak da küçülüyor.
TTK'NIN İŞÇİ SAYISI NEDEN ARTTIRILMIYOR?
Bir de işin bir başka boyutu daha var. Biz diyoruz ki: "Enerjide çeşitliliği sağlamak zorundayız." Yani "Dışarıya bağımlı olmaktan kurtulmalıyız ve o bağımlılığı bir şekilde aşmalıyız." diyoruz. Geçen sene Sayın Enerji Bakanı burada açıklama yaptığında "Yerli kömür madenciliğini artıracağız, teşvik edeceğiz." demişti. Yani niye Türkiye Taşkömürü Kurumunun işçi sayısını artırıp da üretimini artırmıyor? İhtiyacımız var buna, demir çelik sektöründe ve diğer yan sektörlerde ihtiyacımız var. Türkiye Taşkömürü Kurumunun ürettiği yüksek kalorili kömüre. Ama yapılmıyor. Değerli arkadaşlarım, dünyada yer altı kömür madenciliği dünyanın en riskli işidir, en tehlikeli işidir ve en zor işidir. Dolayısıyla kamunun burada piyasadan çekilmesiyle, bu üretimi durdurmasıyla özel sektöre bu iş devredilirse bu işletme kapanacaktır. Yani özel sektörün imkanlarıyla buranın bence yürümesi mümkün değil.
MİLLİ SERVET ZONGULDAK'IN ALTINDA
2015 yılında Türkiye Taşkömürü Kurumuna 200 milyon doların üzerinde yatırım yapılmış. Mekanizasyona geçilmeye çalışılıyor üretimi artırma amaçlı. Ama aynı Türkiye Taşkömürü Kurumuna işçi alımı yapılmıyor. Sendikamız burada, defalarca ifade ettiler, Bakanımızla görüştüler, Başbakanımızla görüştüler ve işçi alınmasının gerektiğini, aksi takdirde işçi sağlığı iş güvenliğinin de riske edileceğini ve işçi ölümlerinin yaşanacağını ifade ettiler işçi sayısını azalmasıyla. Şimdi ben size buradan şunu ifade etmek istiyorum: Türkiye Taşkömürü Kurumunun kendi faaliyet raporu var, 2016 yılında sunduğu bir faaliyet raporu var. Bakın burada diyor ki: "İşçi noksanlığı Kurumumuzun 2009 yılı başında işe alınandan pano üretim işçilerinin üretimi artırması yönünde olumlu etkileri görülmekle birlikte 2011, 2012, 2013, 2014 yılı için yeterli randıman alınamamıştır. Kurumumuzda üretimin sürdürebilirliği ve mevcut alt yapının korunması amacıyla 2.007 pano ayak üretim işçisi ve 1.922 üretime destek işçisi olmak üzere toplam 4.622işçinin alınması için Enerji Bakanlığına 20/11/2014 tarihinde müracaat edilmiştir ancak olumsuz yanıt alınmıştır." Bu işçi almama politikası da Türkiye Taşkömürü Kurumunu kapatmanın bir başka yansıması olmuştur. Ama bu ruhsatları bölerek bu şekilde özel sektöre ihale edilip satılması halinde ise Zonguldak'ta üretim yapılmayacaktır. Yüz elli yıllık 1,3 milyar tonluk bir rezerv var, yüz elli yıl çıkartılması gereken bir rezerv var. Milli servetimiz Zonguldak'ın altında yatıyor, bunu çıkartmamız gerekir. Diyorsunuz ki: "Bizim Hükumetimiz yerli ve milli." Yerli ve milli iseniz buraya yatırım yaparsınız ve bu tasarıyı geri çekersiniz, bu maddeyi geri çekersiniz ve Türkiye Taşkömürü Kurumunu yeniden ayağa kaldırırsınız, işçi açıklarını giderirsiniz. 14.500 norm kadro var, şu anda kalmış 7.500 işçi; yarı yarıya düşmüş. Eğer bu tasarıya onay verirseniz Zonguldak'ı cezalandırırsınız. Bu işin sonu Zonguldaklıyı cezalandırmaya gider. Maddenin bu şekilde geçmesi halinde Türkiye Taşkömürü Kurumu kapanacaktır; buna da müsaade etmeyelim."
