2017 Mart ayında mutfak harcaması aylık yüzde 1,92, yıllık bazda yüzde 14,71 oranında arttı. Gıda harcamasında meydana gelen aylık yüzde 1,92 oranındaki artış, aile bütçesinde bir önceki yıla göre yaklaşık 29 TL ek yük getirdi. Buna göre, 2017 Mart ayı itibarıyla Zonguldak'ta yaşayan 4 kişilik bir ailenin aylık gıda harcaması bin 441 TL oldu.
Genel Maden İşçileri Sendikası'nın (GMİS) yaptığı; Zonguldak'ta yaşayan, bir çalışan, bir eş ve 2 çocuktan oluşan, 4 kişilik aileyi kapsayan gıda araştırmasına göre; Mart 2017'de mutfak harcaması bir önceki aya göre yüzde 1,92 oranında arttı. Mutfaktaki yıllık artış yüzde14,71 seviyesinde gerçekleşti. Gıda harcamasında meydana gelen aylık yüzde 1,92'lik artış aile bütçesinde bir önceki aya göre yaklaşık 29 TL ek yük getirdi. Buna göre Mart 2017'de Zonguldak'ta yaşayan 4 kişilik bir ailenin aylık gıda harcaması bin 441 TL oldu.
Mart 2017-Haziran 2017 dönemini kapsayan ve bin 404 TL'ye çıkarılan asgari ücret, 4 kişilik bir ailenin sadece 29 günlük mutfak giderini karşılar duruma getirilebildi. Bin 404 TL olan asgari ücretli, gıda harcaması sonrasında konut, eğitim, giyim vb. zorunlu giderleri karşılamak zorunda.
Ailelerin gıda harici zorunlu giderleri olan; yakacak, barınma, giyim, ulaşım, eğitim, kültür, sağlık gibi zorunlu giderleri dikkate alındığında içinde bulundukları yaşam koşulları net olarak ortaya çıkıyor.
Mart 2016'te mutfak harcaması bir önceki aya göre yüzde 0,45 oranında artmış, mutfaktaki yıllık artış yüzde 11 seviyesinde gerçekleşmişti.
Gıda harcamasını oluşturan harcama gruplarında Ocak ayında şu değişimler gözlemlendi:
Süt ürünleri grubunda; aylık ortalama artış yüzde 7 seviyesinde gerçekleşti. Ürün bazında süt yüzde 1,5, yoğurt yüzde 12, taze kaşar yüzde 6, eski kaşar yüzde 20 artarken, tam yağlı beyaz peynir fiyatı ise yüzde 7 oranında geriledi.
Kırmızı et ürünlerinde, ortalama fiyat artışı yüzde 9,7 seviyesinde oldu. Özellikle kuzu etindeki yüzde 30 civarındaki artışlar grup ortalamasında etkili oldu. Dana kıyma ve kuşbaşında önemli bir değişim gözlenmezken, biftek ve bonfile fiyatı yüzde 4 arttı.
Balık grubunda, daha mevsimi bitmeden tezgahlarda balığın az olması balık fiyatlarında yüksek artışların yaşanmasına sebep oldu. Bu grupta balık fiyatlarında aylık yüze 24 oranında artış kaydedildi. Tavuk etinde de şaşırtıcı bir şekilde yüksek oranlı artışlar tespit edildi. Tavuk eti ortalama olarak bir önceki aya göre yüzde 20 arttı. Mart ayında sakatat ürünlerinde de artışlar tespit edildi. Bu grupta ortalama fiyat artışı yüzde 9 oranında gerçekleşti. Mart ayında yumurta fiyatı yüzde 36 oranında arttı.
Bakliyat ve tahıllar grubunda; Mart ayında da önemli bir değişimler tespit edildi. Dermason kuru fasulye fiyatı yüze 2 oranında, barbunya yüzde 5,6, nohut yüzde 10 artış tespit edilirken, yeşil mercimek ve kırmızı mercimek fiyatlarında ise yüzde 2 civarında düşüşler tespit edildi. Tahıllar grubu; bu grupta pilavlık baldo pirinç yüzde 15 fiyat gerilemesi ile mutfaktaki yüksek artışları etkiledi. Bulgur ve makarna, ekmeklik beyaz un fiyatları sabit kalan ürünler oldu.
Mart ayında, sebzede turfanda sera ürünleri olan, domates, taze fasulye, salatalık, patlıcan gibi ürünlerde yüzde 25'leri bulan fiyat artışları oldu. Mevsim sebzeleri olan ıspanak, pırasa, lahana, pazı gibi ürünlerde fiyat düşüşlerinin yaşanması bu grup ortalamasını olumlu yönde etkiledi. Sebze grubunda en yüksek fiyat artışı meydana gelen ürünler yüzde 45 taze fasulye, yüzde 33 domates, yüzde 30 kabak, yüzde 16 sivri biber, yüzde 14 dolmalık biber ve patlıcan oldu. Bu grupta karnabahar yüzde 30, ıspanak yüzde 30, pırasa yüzde 16 oranında fiyatları gerileyen ürünler oldu. Sebze grubunda ortalama fiyat artışı yüzde 10 civarında oldu.
Meyve grubunda da kış mevsimi meyvelerinin tezgahlardan çekilmeye başlaması ve ilkbahar meyvelerinin de daha henüz turfanda olarak tezgahlarda satışa sunulması bu grupta yüksek fiyat artışlarına neden oldu. Meyve grubunda ortalama artış yüzde 29 oldu. En yüksek fiyat artışı olan ürün ise yüzde 60 artış oranı ile mandalina oldu.
Yağlar grubunda da, bir önceki aya göre Ayçiçek yağı yüzde 12, tereyağı yüzde 15, kahvaltılık siyah sele siyah zeytin yüzde 18, yeşil zeytin yüzde 8 oranında artarken diğer ürünlerde değişim tespit edilmedi.
Yağlı tohum, kabuklu ve kurutulmuş yiyecekler, şekerli ürünler, çaylar, konserve grubunda bir önceki aya göre önemli değişim olmadı.
2017 Mart ayında ailenin; gıdanın yanı sıra kira, yakacak, giyim, ulaşım, sağlık, eğitim, kültür ve eğlence gibi zorunlu harcamalarını da kapsayan asgari geçim düzeyi, diğer bir deyişle "Yoksulluk Sınırı" aylık 72 TL artış ile 3 bin 829 TL oldu.
