Bu söz sizin için ne anlama geliyor?
Türk Dil Kurumu'nda bu iki kelimenin anlamı şu şekilde;
"Hastalananlara, kaza geçirenlere, beklenmedik büyük bir olumsuz durumdan kurtulanlara veya hapishaneye girenlere söylenen iyi dilek sözü"
"Geçmiş olsun" sözü Zonguldak'ta başka bir anlam taşır.
Çocukken babamdan öğrendim 'Geçmiş olsun' sözünün madenci için ölümü atlatmak, aydınlığı görebilmek olduğunu.
Her gün karanlığa doğru başlayan bir yolculuk maden işçiliği...
Sabah daha güneş doğmadan çıkarsın evinden.
Eşin, ailen dualarla uğurlar seni yeraltına...
Ve akşam eve gelinceye kadar endişeli bir bekleyiş başlar.
Basında arkadaşlarımız her gün maden ocaklarında meydana gelen iş kazalarını yazıyor.
Çoğunda 'Hayati tehlikesi olmadığı öğrenildi' ibaresi yer alır.
Ölmüyorsun ama çoğu kazada sakat kalıyor maden işçisi.
Kolu kırılır, bacağı kırılır, parmağı kopar...
Madende meydana gelen en hafif iş kazasında meydana gelen sonuçlar bunlar.
Her saniye ölümle burun buruna, aydınlığa hasret...
Yorgunluk, kömür karasının ağırlığı...
Vardiya bitti mi, kuyu dibinde bir hızlı çıkma isteği başlar herkeste.
Demir kafese koşuşturmaca...
Bir çıkarsın yer üstüne, güneşi görünce çocuklar gibi şen olur o zaman madenci.
İlk orada başlar 'Geçmiş olsun' sözleri.
Ölümü atlatan, gün ışığını bir gün daha görebilen madencinin madenciye iyi niyet temennisidir.
Çarşıda, mahallede, kahvede tanıyan herkes geçmiş olsun der.
En son evine girersin eşin, çocukların karşılar seni...
Son geçmiş olsunu onlar söyler sana.
Tüm yorgunluğunu alan sözcük olur o anda 'Geçmiş olsun'...
Evdeki endişeli bekleyiş son bulur bir kaç saatliğine...
Sağ salim, kazasız belasız eve ulaşmanın mutluluğunu yaşarsın.
Hemen yan evde başlar bu sefer endişeli bekleyiş.
O kapıdan da bir baba ya da bir evlat gece vardiyası için çıkar gider ocağa...
Bu döngü, endişeli bekleyiş, geçmiş olsunlar bir girdap gibi her gün devam eder Zonguldak'ta...
'Geçmiş olsun' sözüne yüklenen anlam çok başkadır bu kentte.
Bu iki kelime;
Ölümü bu gün de atlattın,
Güneşi görebildin,
Kazasız belasız çıktın,
Anlamlarını taşır.
Madenci gibidir aslında.
Taşıdığı anlam madencinin yükü kadar ağır.