Yaşamakta olduğunuz bir kentte, mahallede, caddede, sokakta, hatta evinizin bitişiğindeki bir boş arazide, bir sabah, yapılacak bir bina ile ilgili şantiye binası ya da kazı faaliyetinin başladığını görebilirsiniz.
Bu faaliyetten kaynaklanacak gürültüden, inşaat alanı dışına saçılacak tozdan, topraktan, çamurundan, gürültüden; ortaya çıkacak kamyon ve iş makinaları trafiğinden, yol işgalleri gibi olumsuzluklardan; bölgede yaşayan herkesin etkilenmemesi mümkün değildir.
Güneşinizi, havanızı, suyunuzu, yolunuzu, kanalizasyon hattınızı paylaşmanın; komşuluk ilişkilerinizin başlangıcını oluşturan bu faaliyetin ne amaçla, kimin tarafından yapıldığı ya da yaptırıldığı; ruhsatlı olup olmadığı, denetiminden kimin sorumlu olduğu gibi konularda bilgi sahibi olmaya hakkınızın olmaması düşünülemez.
Eğer sahada, bu tür bilgilerin yazılı olduğu bir tabela vs. yoksa, bu bilgileri inşaatı yapanlardan sorarak öğrenmeye kalkıştığınızda, yeterli cevaplar alamamanız, belki istenmeyen durumlarla karşılaşmanız da mümkündür.
Bu konulardaki gereksinimleri ve halkın bilgilenme ihtiyacını karşılamak; yürütmede şeffaflık ve kamuoyu denetimi sağlamak gibi amaçlar için, her ruhsatlı yapım işi ile ilgili olarak, şantiye alanlarının herkes tarafından rahatlıkla görülebilen, uygun bir noktasına, iş sağlığı ve iş güvenliği ile ilgili olanlar gibi, mevzuata uygun boyutlarda, inşaat-şantiye ya da ruhsat tabelası gibi adlarla anılan bilgilendirme tabelalarının konulması yasal bir zorunluluktur.
Bu tabelalarda genelde; yapının tanımı, sahibinin, proje, şantiye ve denetim sorumlularının adları, ruhsat tarihi, ada-parsel numarası gibi bilgilerin olması gerekir.
Eğer inşaat, ihale ile gerçekleştirilen kamu kurumuna ait bir yapım işi ise, bu tabelalarda, inşaatın, ait olduğu kamu kurumunun ve yüklenicisinin adları; işin ihale ve yer teslim tarihi, süresi, ihale bedeli gibi bilgilerin mutlaka olması gerekir.
Şantiyelerde bu tabelaların olup olmadığının denetimi, olmayanlar hakkında gerekli yaptırım müeyyidelerinin uygulanması, ruhsatı veren idarelerin (belediye bölgelerinde belediyelerin; belediye sınırları dışında valiliklerin) görevleri olmaktadır.
Ancak günümüzde, yakın ve uzak çevremizdeki şantiyelerde, genellikle, bu tür bilgi levhalarının varlığını ve bulunmayan şantiyeler için, gereğinin yapıldığını görmek ve duymak zordur.

Yapılmıyorsa, ya da yapılamıyorsa, nedenini merak etmemek de mümkün değildir.

Örneğin, üniversitemiz Sağlık (Farabi) Kampüsü’nün olduğu, Kozlu Esenköy Mahallesi’nin de, üzerinden, yer yer kanalizasyon sularının aktığı, çukurlarla dolu ana caddenin sağı, solu yapılan ve yapılmakta olan 10-15 katlı bloklarının satış ilan ve albenili cephe görüntülerini içeren reklam panoları ile dolu iken, hiç birinde bu tür tabelalara rastlamak mümkün değildir.
Bu durumun, sadece Kozlu Esenköy Mahallesi’nde olduğunu söylemek de haksızlık olur.
Herhalde, kamu kurumları tarafından gerçekleştirilen yol, köprü, kanal, kanalizasyon işleri ile ilgili şantiyeler ve belediyelerce gerçekleştirilen imar faaliyetleri; fabrika, atölye gibi üretim-yatırım yapıları şantiyeleri ve tesisleri ile ilgili de benzer zorunlulukların olmadığı söylenemez.
Yine çevremizden, özellikle halkın yakından görüp izlediği, Zonguldak-Ankara; Zonguldak- Ereğli ve Kilimli istikametlerinde yıllardır ihaleli yapım faaliyetlerinin olduğu yollar üzerinde, tünel, köprü yapım şantiyelerinde bu eksikliklerin varlığı bilinmektedir.
Örneğin, yakın çevremizde alışılmadık bir hızla devam etmekte olan Kozlu köprüleri, üniversitemiz Farabi Kampüsü bağlantı kavşağı ve Mithatpaşa tünelleri inşaatı şantiyelerine bu türden birer bilgilendirme panoları konulması çok zor olmasa gerek!
Bu konuda, Toplu Konut İdaresi (TOKİ) şantiyeleri; her şantiyesine konulan, standart, estetik görünümlü, bilgilendirme ve tanıtım panoları ile iyi bir örnek oluşturmaktadır.

TAŞ, KUM-ÇAKIL VE HER TÜRLÜ MADEN VARLIĞI, BULUNDUĞU YERDE MİLLETİN MALIDIR!
Bilindiği üzere, taş, kum-çakıl gibi endüstriyel hammaddeler ve madenler, bulundukları yerlerde milletin malıdır.
Milletin, bu tür ekonomik değere sahip olan varlıklarını kimin işlettiğini, işletme ve denetim sorumlularının kimler olduğunu, ruhsat bilgilerini bilme ve kolaylıkla öğrenme hakkı vardır.
Bu nedenle ve ilgili mevzuatın da gereği olarak; bu tür faaliyet alanlarında da, işletmenin ve sahibinin adı; teknik işletme ve denetim sorumluları, ruhsat tarihi ve numarası gibi bilgilerin yazılı olduğu iş yeri tabelalarının/bilgilendirme panolarının olması önem arz etmektedir.
Yakın çevremizden, bu tür tabelası/bilgilendirme panosu olmayan ocaklara ve tesislere örnek olarak, hemen yakınımızdan; yine Kozlu Esenköy Mahallesi’nde, Yaşamkent yerleşim alanı bitişiğinde, yıllardır faaliyet göstermekte olan bir taş ocağı işletmesi ve onun yanında kurulmakta olan beton tesisi şantiyesi verilebilir.
Neden olduğu tak-tak sesleri, patlatma sarsıntıları gibi olumsuzluklarla çevresinde hayatı yaşanamaz kılan, doğayı katleden bu ocağın sahibinin kim olduğunu; yerleşim alanlarına 100-150 metre mesafede, nasıl ruhsat verildiğini; bölgede yaşayanlar gibi, gören herkesin merak ettiği bilinmektedir.
Yine bu ocağın önünden geçen mahalle, (eski Zonguldak-Ereğli) yolunun ve altından geçen derenin yeri değiştirilerek sağlanan alan üzerinde, enerji nakil hattı çekilerek, tarihi Ilıksu su değirmeni suyuna bağlantı yapılarak kurulmakta olduğu öğrenilen beton şantiyesi ile ilgili, görünürde, şantiye ile ilgili bir tabela, bilgilendirme panosunun olmadığı da görülmektedir.
Günümüzde, bir yerdeki bir mini marketin bir tabelası varken ve sattığı ürünleri koyduğu poşetler üzerinde işyeri bilgileri bulunurken, koskoca inşaat şantiyelerinde, hammadde ocaklarında bir tabelanın, bilgilendirme panosunun olmamasının izahı zordur. (Kim bilir belki de konulmasındaki zorluktan ziyade, faaliyetleri halkı rahatsız eden, doğaya zarar veren bir olumsuzluk olduğu içindir!)
Belediye hizmet bölgelerinde, yerleşim alanları çevresinde, ana yollar üzerindeki şantiyelerde, ocaklarda ve tesislerde bile bu tür bilgilendirme tabelaları yoksa; herhalde, gözden ırak, görülmeyen, duyulmayan yerlerdeki şantiyelerde, ocaklarda ve tesislerde hiç yoktur!
“İnşaat, imar işlerinde, ocak işletmelerinde, mevzuata, tekniğe uygun olmayan bu kadar büyük hataların, eksikliklerin, ihmallerin olduğu bir ortamda şantiye-ocak tabelalarının eksikliği gibi konuların ne önemi var!” diye düşünenleriniz olabilir.
Ancak ben yine de bu konuyu değerli yöneticilerimizin ilgilerine, bilgilerine saygı ile arz ederim.