1950'li yıllarda sanayisi gelişen Zonguldak, yerli ve yabancı birçok yönetici ve sanatçının yanında, üst düzey devlet adamı, kral ve prensesleri ağırladı. 1955 yılında Irak Kralı II.Faysal, Zonguldak'ı ziyaret eden devlet adamlarından biriydi.
Başbakan Adnan Menderes, 1955'in Şubat ayında, beraberinde geniş bir heyetle Bağdat'a gitti. Orada, Irak Başbakanı Nuri Said Paşa ile birlikte, pakt metnini törenle imzaladı..
Irak'ın 20 yaşındaki Kralı II. Faysal, Bağdat Paktı üyesi olan devletler arasında Türkiye'yi ilk ziyaret eden devlet başkanıydı.
Kral Faysal'ın bir yatı vardı : "Melike Aliye"... Türkiye'ye gelişlerinde o yat da İstanbul'da oluyordu. Hatta Kral, Bağdat Paktı'nın imzasından sonraki ilk Türkiye ziyareti programının İstanbul'daki başlangıcına, Ege'de bir deniz gezisi yaptıktan sonra, o yatla geldi. Yat Haydarpaşa Limanı önünde demirledi. Başbakan Adnan Menderes ve diğer devlet erkanı, motora binip yata giderek, Kral'a "hoş geldiniz" sözünü orada söylediler..
Kral'ın, beraberindeki heyetle birlikte Haydarpaşa Rıhtımından sonra gittiği yer, Ankara idi. Bunun için ona özel bir tren tahsis edilmişti. Trene Başbakan Adnan Menderes de binmişti ve misafirlere Ankara'ya kadar refakat ediyordu...

Trenin ertesi sabah Ankara Garı'na varışında Cumhurbaşkanı Celal Bayar oradaydı. Kralı karşıladı ve resmi görüşmeler başladı.

Ertesi gün Kral şerefine Hipodrom'da bir geçit resmi yapıldı. Sonra da ona ülkenin ağır sanayi kuruluşlarını göstermek için düzenlenen gezilere geçildi.
Türkiye'de o zamanki ağır sanayi kuruluşları denilince akla gelen ilk kuruluşlar, Kırıkkale fabrikaları, Karabük Demir Çelik Fabrikası ile Zonguldak'taki kömür işletmeleriydi. Kral gene özel trenle ve refakatçileriyle birlikte, gitti, gördü, verilen izahatı dinledi. Sonra İstanbul'a götürüldü. Orada da gene törenlerle karşılandı...
Sonra İzmir, ardından da kıyılarımızdaki yat gezileri derken, Kralın ziyareti, bir kısmı "özel" nitelikte olmak üzere, yaklaşık iki ay sürdü...

KRAL FAYSAL'IN ZONGULDAK ZİYARETİ...

Kral Faysal çeşitli nedenlerde birçok kez Türkiye'ye ziyaretlerde bulunmuştur. Bu ziyaretlerinden birinde, programına bir günlük Zonguldak gezisi de ilave edilmiştir

Türkiye'de, o yıllarda ağır sanayi kuruluşları denilince akla gelen ve gelen ziyaretçilere gezdirilen ilk kuruluşlar, Karabük Demir Çelik Fabrikası ile Zonguldak'taki kömür işletmeleriydi. Kral Faysal 1 Temmuz 1955 Tarihinde Kırıkkale silah fabrikası ziyareti akabinde, beraberinde Cumhurbaşkanı Celal Bayar ve refakatçileriyle birlikte özel trenle Zonguldak'a hareket etti. 2 Temmuz günü, Karabük Demir Çelik fabrikasını ziyaret etti.

Karabük Demir Çelik fabrikasını gezdikten sonra son durağı Zonguldak'ta saat 15.25'de tren garında yoğun bir kalabalık tarafından sevgi gösterisiyle karşılandı. İstasyondan itibaren deniz kenarındaki parka kadar bütün yollar iki taraflı kadın ve erkekle doluydu. Bütün güzergah boyunca sayısız taklar konulmuş ve bunların üzerine muhterem misafirimize «hoş geldiniz» diyen Arapça ibareler yazılmıştı. Sokakların üzeri bir yandan öbür yana ve bütün dükkanlar defne dallarından, girlandlarla süslenmiş bulunuyordu.
Irak Kralı II. Faysal ve Cumhurbaşkanı Celal Bayar 2 Temmuz günü trenden indikleri zaman, bastan başa Irak ve Türk bayraklarıyla donatılmış bulunan istasyonda mahalli, erkan, Belediye Reisi ve Deniz Kuvvetleri Kumandanı ile diğer protokol tarafından karşılanmış, bando Irak ve Türk milli marşlarını çalmış, bir deniz kıt'ası selam resmini ifa etmiştir.
Irak Kral'ı ve Bayar acık bir otomobille halkın dinmeyen tezahürleri arasında bütün Zonguldak ahalisinin doldurduğu sokaklarda alkışlar, yaşa, varol sesleri arasında ve bir çiçek yağmuru altında geçmiş, buradan Yayla mahallesine çıkılmıştır. Yorucu geçen bir günün ardından Celal Bayar misafirimize, ikametlerine tahsis edilen Ereğli Kömür İşletmeleri Umum Müdürlüğü Fener A Tipi misafir lojmanına kadar refakat etmiş ve burada Majeste Kral'dan ayrılarak akşam saat 20.30 da Deniz Kulübünde iki dost ve müttefik Devlet Reisleri şerefine bir ziyafet tertip edilmiştir. Faysal, Fener A Tipi Misafirhanesinde aynı gece konaklamıştır.

3 Temmuz günü Çatalağzı Termik Santralı'nı, maden tesislerini, yeni gelişen sanayi tesislerini ve tesislerle ilgili verilen izahatı dinledikten sonra, limanda düzenlenen veda merasiminden sonra, Celal Bayar'la birlikte, rıhtımda bekleyen Giresun ve Gaziantep muhripleriyle İstanbul'a hareket etmişlerdir.

İstanbul'da Dolmabahçe açıklarında tekrar törenlerle karşılandılar. Faysal'ın resmi ziyareti 5 Temmuz gecesi Reisicumhur Bayar'ın Yıldız Köşkünde düzenlediği törenle sona ermiştir. Faysal ve beraberindekiler bu resmi törenden sonra birkaç gün daha İstanbul'da kalmışlardır

IRAK KRALI II. FAYSAL'IN KISA SÜREN HAYATI (1935-1958)

Üçüncü ve sonuncu Irak kralıdır. I. Faysal'ın torunudur.Babası I.Gazi'nin (1912-1939) tek çocuğudur. Annesi, babasının amcasının kızı olan Şerife Aliye'dir. Babası I.Gazi, 5,5 yıllık bir saltanattan sonra, 27 yaşında, İngilizlerin tertip ettikleri bir otomobil kazasında ölünce, 4 yaşında bulunan Veliaht Faysal kral olmuştur. Hem dayısı, hem de babasının amcaoğlu olan Şerif Abdülilah (1914-1958), 1953'e kadar 14 yıl Faysal'a kral naipliği yapmış, yeğeninin bütün saltanatı boyunca da, veliaht olarak kalmıştır.
II. Faysal, dayısı ile birlikte, birçok defa Türkiye'yi ziyaret etmiştir. 1957 sonunda, baba tarafından Mısır prensesi, ana tarafından Osmanlı prensesi olan Prenses Fazıla ile nişanlandıysa da, evlenmeye vakit kalmamıştır. II. Faysal, dayısı Prens Abdülilah ve ailesinden daha başka kimselerle beraber 15 Temmuz 1958'deki kanlı askeri Irak ihtilalinde, henüz 23 yaşında iken öldürülmüştür.
Rivayet odur ki, II Faysal, ağır yaralı olarak; "Irak, bir daha gün yüzü görmesin" demiştir...

Zonguldak Nostalji
(zonguldaknostalji.com)
Yüksel Yıldırım