Kısa bir süre önce yıkılan "Güntepe Konuk Evi" hakkında bazı bilgilere ulaşmak istedim. Zonguldaklıların hemen-hemen az bildiği, hatta hiç bilmediği bir konu...
Konuk evi ile ilgili yerel tarihçi Erol Çatma'dan bilgi istedim, elinde bulunan fotoğraf ve bilgileri benimle paylaştı. Bahse konu konuk evi ile ilgili bu güne kadar haber ve fazla kaynak yok, o yüzden zamanla unutulmuş ve yok olmuş bir tarihi mekan.
Erol Çatma'nın bu konu ile bağlantılı, Atatürk gezisiyle ilgili eski bir makalesi var. konuları birleştirip derledim.
Üzülmez ve Kemerbaca bölgesine yakın bir tepeye "Güntepe" ismi verilmiş. Eskiden beri madenciliğin yapıldığı bir bölge. Bölgede bulunan maden ocakları İş Bankasına geçmeden öncede faaliyetteymiş. Cumhuriyetin ilanından sonra başta Celal Bayar olmak üzere üst düzey devlet adamlarının ziyaret ettiği bir yer olmaya devam etmiş...
Güntepe; ulaşımın zor olduğu arazi yapısına sahip bir yer, Güntepe'ye inşa edilen konuk evinin asıl yapılma sebebi Atatürk'ün geldiğinde kalması için düşünülmüş olduğu söylense bile, daha çok Celal Bayar ve diğer yöneticiler için yapıldığı da söylenmektedir. İster Atatürk, ister diğer yöneticiler için düşünülsün konuk evi kent hafızamızın önemli mekanlarından biri kabul edilmiştir.
26 Ağustos 1931 tarihinde Atatürk'ün kısa Zonguldak ziyaretinde gittiği Üzülmez bölgesindeki 63 Numaralı Ocağın tarihini özetlersek, ilk sahibi Yunanlı Hacıoğlu Yorkiden, Kaptan Niyakodan ve son sahibi Yorki Rombaki'den ve Kurtuluş Savaşı döneminde ocağın müdürü olarak işleten Doktor Dünyasi olmuştur. Bu ocağın Doktor Dünyasi'nın vekaletinde olan diğer yarı hissesi de Ankara Büyük Millet Meclisi Hükümeti'nin tasarrufuna geçer. 63 nolu ocak, 112 numaralı ocakla birlikte Ankara Büyük Millet Meclisi Hükümeti' nin (TÜRKİŞ) sahip olduğu ilk devlet ocaklardır.
Atatürk Zonguldak ziyaretinde, 63 numaralı ocağı merak ettiği için veya ileriye dönük bir takım planları olduğu için de görmüş olabilir. Atatürk'ün 63 numaralı ocağa gitmesi ve Rombaki Köşkün bahçesinde oturup kahve içmiş ve sohbet etmesi dönemin bazı tanıkları tarafından anlatılmaktadır.
Bunlardan biri Muhittin Akbostancı'dır. Bu tanık, Ulusal Kurtuluş Savaşı'nda Mehmet Arif Beyin kurduğu Laz Milis kuvvetlerine Akçakoca'da katılanlardan biridir. Savaşın bitiminde ise Mehmet Arif Beyle kalıyor ve ocak işletmesine yardımcı oluyor. Daha sonra ocağın tamamı İş Bankası'na geçince Türkiş'te memur olarak çalışıyor ve 1974 de vefat ediyor.
Muhittin Akbostancı, oğluna yani Doktor Bülent Akbostancı'ya anlattığına göre: Atatürk konağa geldiğinde, konakta Esat Kerimoğlu ile birlikte genç bir mühendis ve Üzülmezin yerli ve yabancı sosyetesi varmış. O zaman konaktan ve müştemilatından sorumlu olan Muhittin Akbostancı'nın anlattığına göre: Atatürk ve yanındakiler 63 ocağı lavuarından konağa kadar eski Arnavut kaldırımından yürüyerek gidiyorlar. "Konakta bir gece kalıyorlar."
Evet burası ilginç "Konakta bir gece kalıyorlar" cümlesi... Şaşırmış ve ya yanlış hatırlıyor olması bir olasılık ancak ilginç bir diğer konuda, yine o günün tanıklarından Bahri Savaşkan'ın anlattıkları da Atatürk'ün gece kalmış olduğu yönünde anlattıklarıdır.
Bu konu hakkında yapılan farklı araştırmalar neticesinde Atatürk'ün Zonguldak gezisinin 4 saat gibi kısa bir zamanla sınırlı olduğunu biliyoruz. Ya da bu kadarını biliyoruz... Bilmediğimiz gerçekler zamanla çoğalıyor.
Atatürk bu gezisinde Güntepe konuk evini de gördü mü-görmedi mi bilmiyoruz. Gece konaklasaydı muhtemelen bu konuk evinde misafir edilecekti.
Zaman bize daha neleri sunacak bekleyecek ve göreceğiz. Kent tarihimizin gözü-kulağı-dili olmaya devam edeceğiz...
 |
