1777 yılında yayınlanan harita Paolo Santini'ye ait.
Harita'da ilginç bir detay var !
Özelikle 1940-1964 yılları arasında yoğunlaşan, yabancı kökenli yer adlarını Türkçeleştirme hareketi doğrultusunda, 1962 yılında M.Ö eski Helenlilerden gelen Filyos adı Hisarönü olarak değiştirilmişti.
1999 yılında Hisarönü Belediyesi`nin başvurusu üzere İçişleri Bakanlığı verilen dilekçeyi Hisarönü`nün ismini Filyos olarak tekrar onayladı.
Filyos veya Hisarönü hakkında sürekli tartışmalar yaşandı.
Bazıları Hisarönü ismini benimserken bazıları da Filyos isminin bu şehre daha çok yakıştığını düşündü.
Tartışmalardan biri de Hisarönü isminin eskiye ait olmadığı idi. 1960 Cunta yönetimi tarafından uydurulmuş bir isim olarak görülmekteydi.
Oysa 1777 yılında çizilen bu harita, bunun böyle olmadığını söylüyor.
Filyos bir çok haritada Tion,Tium, Filios olarak geçiyor.1777 yılına ait bu haritada ise 1962`de değiştirildiği gibi Hisar oki olarak veriliyor.
Muhtemelen 1777`de Osmanlı zamanında adlarından biri Hisarönü idi.
Yani 1962`de değiştirilirken çokta uydurulmuş bir isim değilmiş.
Lakin, tabi ki bu kente Filyos ismi daha çok yakışıyor ve halk Filyos ismini Hisarönü`den daha çok benimsemiş ve kabullenmişti. Hisarönü ismi resmi olarak kullanılırken bile bu yöre halkı Filyos ismini kullanmaya devam etti. Aynı akıbet Tefen ile Gökçebey isimleri arasında da yaşanıyor.Yine Tefen`de Gökçebey olarak değiştirilmiştir.
Eskiler Tefen ismini kullanmaya devam etse de, yeni nesil artık bu ismi kullanmıyor. Babaannem 1995 senesinde vefat edene kadar Tefen ismini kulanmıştı. O yüzden bize tefen ismi daha yakin geliyor. Gökçebey halen resmi olarak kullanılmaya devam ediyor.
Aslında Türkiye'de yerleşim isimlerinin değiştirilmesi, 1913'ten günümüze Türk hükumetlerinin Türkçe olmayan yer isimlerine karşı devam ettirdiği bir politikadır. Osmanlı İmparatorluğu ve sonradan Türkiye Cumhuriyeti`ndeki binlerce yer ismi bu politikayla resmi kayıtlardan silindi ve Türkleştirme çabası sonucunda daha çok kullanılan tarihsel isimler terk edilerek bilinen veya yeni uydurulmuş Türkçe isimlerle değiştirildi. Hükumetler bu tür isimlerin "yabancı veya bölücü" olduğu iddiasıyla isim değişikliklerini gerçekleştirdi. Değiştirilen isimler genellikle Arapça, Bulgarca, Ermenice, Gürcüce, Kürtçe, Lazca, Süryanice, Yunanca ve Zazaca dillerinde idi.
Ülke çapında 12.211 köy ve kasaba ismi ile 4 bin dağ, ırmak ve diğer coğrafi yerler dahil olmak üzere 28 bin civarı yer adı değiştirildi.
Zonguldak`ta ise 156 yer ismi değiştirilmiştir.
Bunlardan bazilari söyledir.
Gaca Köyü (Zonguldak Merkez) yeni ismi; Kardeşler Köyü
Derecikviran (Çaycuma/Filyos) yeni ismi; Derecikören
Okufkuz (Devrek) Yeni ismi; Pınarönü
Pencez (Ereğli) yeni ismi; Kurubaşı
Kiliseköy (Ereğli) yeni ismi; Sütlüce
Abdülmelik (Ereğli) Yeni ismi; Güneşli
Ormanlı Yeni ismi; Başveren
