Karadeniz Özelliklerini Koruma (KÖK) Derneği´nin düzenlediği &[#]8220;5&[#]8217;inci Karadeniz Kalkınma Kurultayı&[#]8221;nda Filyos Vadi Projesi ele alındı ve Filyos Projesi&[#]8217;nin Marmaray Projesi&[#]8217;nden sonra Türkiye&[#]8217;nin en önemli ikinci projesi olduğu vurgulandı.

Dedeman Otel&[#]8217;de düzenlenen kurultaya; TBMM eski Başkanı ve AK Parti Zonguldak Milletvekili Köksal Toptan, Zonguldak Vali Yardımcısı Ekrem Aylanç, Zonguldak Belediye Başkanı Muharrem Akdemir, Çaycuma Belediye Başkanı Mithat Gülşen, Ereğli Belediye Başkanı Halil Posbıyık, Zonguldak Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Salih Demir, siyasi parti temsilcileri ve belediye başkan aday adayları, sivil toplum örgütleri temsilcileri ile oda ve dernek başkanları katıldı.

KÖK Kurucu Başkanı ve CHP Trabzon eski Milletvekili Ali Rıza Uzuner´in vefatı nedeniyle 2 gün yapılması planlanan, kurultay 1 güne sığdırıldı.

Kurultayın ev sahipliğini yapan KÖK Genel Başkanı Murat Karayalçın, başta KÖK Yönetim Kurulu Üyesi Şerafettin Turpcu olmak üzere katkıda bulunan herkese teşekkür etti.

Filyos Projesi&[#]8217;yle, Marmaray Projesi&[#]8217;nin bir tarihi akrabalığı olduğunu da saptadıklarını belirten Karayalçın, &[#]8220;Marmaray´ın; İstanbul´umuza, tüm Türkiye´ye tüm yurttaşlarımıza hayırlı olmasını diliyorum. Düşünenleri, tasarımlayanları ve uygulayanları yürekten kutluyorum. Darısı başımıza. Darısı, Filyos Projesi&[#]8217;nin başına&[#]8221; dedi.

KARAYALÇIN: &[#]8220;KARADENİZ&[#]8217;İN 18 İLİ VARDIR&[#]8221;

KÖK Derneği Genel Başkanı Murat Karayalçın, açılış konuşmasında şunları söyledi:

"31 Ekim, Dünya Karadeniz Günü. Kurucu Genel Başkanımız Ali Rıza Uzuner için saygı duruşunda bulunduk. Ben de onun halefi olarak, ondan sonra genel başkanlığına seçilmiş birisi olarak sevgi ve rahmetle anıyorum. 31 Ekim, aynı zamanda Erdal İnönü´nün ölüm yıldönümü. Onu da rahmetle anıyorum. Uzuner´in ölüm yıldönümü nedeniyle iki günlük programı 1 güne sıkıştıracağız. Kurultayda, Filyos Vadisi Projesi´ni tartışacağız. Hiç kuşkusuz bizim için, bizler için Karadeniz tarihini onur veren gurur veren en temel olayı Karadeniz&[#]8217;in uluslararası nitelikte uluslararası ölçekte anılması kutlanması yalnızca işin hemşericilik yönüyle ilgili olan bir şey değildir. Karadeniz kirliliğine, Karadeniz kimliğine değinmek ihtiyacını duyuyorum. Birisi bana dedi ki, ´Murat bey sen ´hemşehrilerim´ sözünü kullanınca, Trabzonlular, Rizeliler sorun çıkarıyor. Zonguldaklılar ´hemşehrim´ sözcüğünün kendilerini de kapsadığını düşünmüyor. Seni uyaralım´. Bende bu uyarı üzerine ´biz kimiz?´ sorusunu yanıtlamak istiyorum. &[#]8216;Karadeniz&[#]8217; demek, yalnızca &[#]8216;Doğu Karadeniz&[#]8217; demek değildir. &[#]8216;Karadeniz&[#]8217; demek yalnızca &[#]8216;Rize, Trabzon&[#]8217; demek değildir. Her Karadenizlinin burnunun eğri olması gerekmez. Her Karadenizlinin burnunun uzun olması da gerekmez. Bizim için, KÖK Yönetim Kurulu için Karadeniz 18 ildir. Türkiye´nin coğrafi olarak ´Karadeniz´ diye nitelenmiş illerinin tümü Karadeniz´dir. 18 il ve yaklaşık 7 milyon insan. Karadeniz bu. Aynı deniz, aynı rüzgar, aynı hamsi, aynı dalga. Biz hepimiz Karadenizliyiz. Ben ´hemşehrim´ deyince sizin tümünüzü takdim ediyorum.&[#]8221;

&[#]8220;KÖK, SİYASİ BİR ÖRGÜTLENME DEĞİLDİR&[#]8221;

&[#]8220;Hepimizin hiç kuşkusuz siyasi kimlikleri bulunmaktadır. Ama siyasi nedenlerle bir araya gelmiş insanlar değiliz. O nedenle KÖK, bir siyasi kuruluş değildir. Biz akademik bir kuruluş da değiliz. Bilimsel araştırmalar yapmıyoruz. Biz bir hemşehri örgütüyüz. 18 ilin 116 bin kilometrekarelik alanın ve 7 milyon insanın geleceğini ilgilendiren geleceğini etkileyecek olan tüm iktisadi, toplumsal kültürel girişimler bizim için önem taşımaktadır. KÖK, her yıl düzenlediği kalkınma kurultaylarıyla bu konuları Karadeniz´de dikkate getirmektedir.&[#]8221;

&[#]8220;DARISI FİLYOS PROJESİ&[#]8217;NİN BAŞINA&[#]8221;

&[#]8220;Filyos Projesi ile İstanbul´da hizmete açılan Marmaray Projesi&[#]8217;nin bir tarihi akrabalığı olduğunu da saptamış bulunuyoruz. Marmaray´ın; İstanbul´umuza, tüm Türkiye´ye tüm yurttaşlarımıza hayırlı olmasını diliyorum. Düşünenleri, tasarımlayanları ve uygulayanları yürekten kutluyorum. Darısı başımıza. Darısı, Filyos Projesi&[#]8217;nin başına. Çünkü Marmaray Projesi&[#]8217;nin başlangıcı 1860 yılında, Sultan Abdulmecid zamanında bu proje tasarımlanmış. Aradan 153 yıl geçmiş. Filyos Projesi daha yeni. 1860 değil 1898. Sultan 2&[#]8217;nci Abdulhamid´in Bayındırlık Bakanı Hasan Fehmi Paşa bir rapor hazırlıyor. Sultan Abdulhamid´i sunuyor. Sultan Abdulhamid´e bu raporu sunan Hasan Fehmi Paşa´nın da hemşehrimiz olduğunu bilgilerinize sunuyorum. O da Artvinli. Filyos Projesi´nin 115 yıllık tarihi var. Biz de 115 yıldır bu projenin uygulamaya konulmasını bekliyoruz. İlginç bir proje... Projenin 5 kalemden olduğunu düşünüyorum. Bunun başlangıç noktası Filyos Limanı´dır. Filyos Limanı, 671 milyon avroluk bir proje. 165 milyon avrosu limanın üst yapısı geri kalanı da alt yapı harcamaları. Birinci kalemi liman... İkincisi sanayi bölgesi... Üçüncü kalem Filyos akarsu havzası planı. Dördüncüsü sanayi alt yapısı, beşincisi de ulaşım bağlantısı.&[#]8221;

TOPTAN: &[#]8220;MARMARAY&[#]8217;DAN SONRA FİLYOS&[#]8217;UN KONUŞULMASI GÜZEL BİR ÖRNEK&[#]8221;

AK Parti Zonguldak Milletvekili Köksal Toptan da, 1898 yılında Sultan Abdulhamid tarafından başlayan bir hayalin yavaş yavaş hayata geçirilişini hep beraber yaşadıklarını belirterek, Marmaray´dan sonra Filyos Projesi&[#]8217;nin konuşulması güzel bir örneğini teşkil ettiğini söyledi.

Milletvekili Toptan konuşmasına şöyle devam etti:

&[#]8220;Filyos Projesi&[#]8217;nin sona yaklaşıldığını söyleyebiliriz. Bu projenin olmazsa olmazı Filyos Limanı´dır. Hükümet 125 milyon lira ile bir istimlak bedeli ödedi. 14 milyon metrekarelik bir alan kamulaştırılarak yatırım için hazır hale getirildi. Sonra çıkarılan özel bir kanunla Endüstri bölgesi kurulması öngörüldü. Yatırımlar konusunda talepler var. Bunların hepsinin alınması için eksikliklerin tamamlanması gerekir. Bu eksiklikler nelerdir diye baktığımız zaman sedde çalışmaları hemen hemen bitti, bitecek. Bu arada birbirini tamamlayan çok çalışmalar var. Burada 30-40 bin kişilik bir şehir ortaya çıkacak. Sanayi tesisi kurulacak. Su işi var, bu çalışmalar yapılıyor.&[#]8221;

&[#]8220;BÜROKRATİK ENGELLERE ÇOK ZAMAN AYIRDIK&[#]8221;

&[#]8220;Bu projeyle yattık, kalktık. Bürokratik engellere çok zaman ayırmak zorunda kaldık. Çevre Bakanlığı ve Sanayi Bakanlığı´nın kendisine sormuş olduğu &[#]8216;Bu projeyle ilgili siz ne düşünüyorsunuz? Olumlu mu bakıyorsunuz, olumsuz mu bakıyorsunuz?&[#]8217; sorusuna cevap verebilmek için tam 13 yere yazı yazdı. Bir bakanlık görüşünün alınabilmesi için o bakanlıktan 13 yere yazı yazıldı. Genel Kurmay Başkanlığı, Deniz Kuvvetleri Komutanlığı var, diğer bakanlıklar var, DSİ Genel Müdürlüğü var. Bunların inanın hepsi tek tek takip etmek zorunda kalıyoruz. Nasreddin Hoca´nın hikayelerine konu olacak olaylarla karşılaşıyoruz. Kimse belki farkında bile değil, limanın yapılacağı yerin hemen üstünde radar var. Dediler ki, ´Bu radarın buradan kaldırılması lazım. Çünkü limanın bütün sinyalizasyon çalışmalarını bu etkiler´. Radarı nasıl kaldıracağız? Milli Savunma Bakanlığı&[#]8217;yla, Genel Kurmay Başkanlığı&[#]8217;yla görüşmeler yapıldı. Milli Savunma Bakanlığı, 30 milyon liralık lojman ve karakol yapımı karşılığında bu radarı buradan taşıyabileceklerini söylediler. Nitekim öyle oldu. Bartın ve Ankara´ya bu radar taşındı. Milli Savunma Bakanlığı´na para verdik, sonra MİT, &[#]8216;Bütün bu tesisler bize bağlandı, bize de para aktarılması lazım&[#]8217; dedi. Ama bu bürokratik engellerle aşıldı, onların hepsi tamamlandı.&[#]8221;

&[#]8220;FİLYOS PROJESİ&[#]8217;NİN ANAHTARI FİLYOS LİMANI&[#]8217;DIR&[#]8221;

&[#]8220;Filyos Limanı, bu projenin ana anahtarı. Liman olmazsa, başka hiçbir şey yapamayız. Bu limana hükümet çok önem veriyor. Benim yanımda Başbakan, Ulaştırma Bakanı&[#]8217;na talimat verdi. Ulaştırma Bakanı geldi, &[#]8216;Buraya ihaleyi yapacağız&[#]8217; dedi. Fakat burada DPT´den arkadaşların olduğunu sanmıyorum, beni bağışlasınlar, bazı şeyleri aşamıyoruz. Ben aydır bir Ulaştırma Bakanı, Ulaştırma Müsteşarıyla, Kalkınma Bakanıyla ve Kalkınma Bakan Yardımcısıyla devamlı görüşüyorum. Ulaştırma Bakanlığı düşündü ve bir taraftan Avrupa Birliği fonu parasının kullanılmasını açık tutarken, öbür taraftan da kendi yatırım bütçemize limanın yapıma alınması için girişimlere başlattım. Bu arada bana ifadeleri, bakanın ve yardımcısının haberi olmadan uzman, genç delikanlılar, &[#]8216;bu projenin ne getireceği, ne götüreceği, verimli midir, zarar mıdır, kar mıdır?&[#]8217; hesapları ayrıntılı bir şekilde yapılmadığı için bu eksikliklerin tamamlanması için dosyayı geri gönderdi. Bu ne demek? Sonradan bana bir bürokrat diyor ki, ´Efendim, bize dediler ki: &[#]8216;Ne acelesi var? Ha 2013, ha 2014. Aceleye gerek yok.&[#]8217; Şimdi biz burada çatlıyoruz, patlıyoruz. Bizim Çaycumalı, Zonguldaklı, Karabüklü, Bartınlı arkadaşlar telaş içerisinde çırpınıyoruz. Sayın Başbakan geldi ve Zonguldak meydanında ´Filyos Projesi Batı Karadeniz Bölgesi´nin çılgın projesidir´ dedi. Ama oradaki 25 yaşındaki delikanlı, uzman arkadaşlarımız uygun görmüyorlar. Şu saatlerde Ulaştırma Bakanlığı bu yatırımlarla ilgili müsteşar başkanlığında bir heyet toplantı yaptı. Kalkınma Bakanlığı´na yazı yazıyorlar. Pazartesi günü Kalkınma Bakan Yardımcısı Mehmet Ceylan Devlet Planlama Teşkilatı ilgilileriyle Ulaştırma Bakanlığı ilgililerini bir araya getirerek öyle ümit ediyorum ki, bu hafta içerisinde Kalkınma Bakanı Yüksek Planlama Kurulu kararını istisnai için ilgili yazıyı imzalayacak. Ulaştırma Bakanı Müsteşarı da, &[#]8216;Ben bunu elden dolaştıracağım, Başbakan&[#]8217;a kendim götürüp imzalatacağım&[#]8217; dedi. Büyük bir aksilik olmadığı takdirde inşallah 2104 yılında alt yapısının ihalesini yapmış olacağız.&[#]8221;

&[#]8220;TERMİK SANTRAL KONUSUNDA HEPİMİZİN HASSASİYETİ VAR&[#]8221;

&[#]8220;Termik santral yapımı bizim stratejik yatırım yapma ilkesiyle çelişir. Bu konuda hepimizin hassasiyeti var, ama hepsinden önemlisi bizim bölge halkının hassasiyeti. Eğer Filyos Limanı´na yapılacak olan bir termik santralın yapacağı kirlilik ufacık bir poyrazda Yedigöller&[#]8217;e kadar etkisini gösterebilecek bir tehlike ile karşı karşıya. O bakımdan bunların hepsine dikkat ederek projenin biran evvel faaliyete geçirilmesi için hep beraber uğraş vermeliyiz.&[#]8221;

DEMİR: &[#]8220;GEÇMİŞİ DEĞİL GELECEĞİ KONUŞALIM&[#]8221;

Filyos Vadisi&[#]8217;nin birçok güzelliği olduğunu, fakat Zonguldak&[#]8217;a bugüne kadar hiçbir getirisinin olmadığını vurgulayan Zonguldak TSO Başkanı Salih Demir, &[#]8220;Erdoğan Kaymakçı ağabeyin çevreye olan duyarlılığı, hassasiyetini biz biliyoruz. Filyos&[#]8217;un ne kadar güzel bir kent olduğunu da biliyoruz. Ama maalesef Filyos&[#]8217;un bu güzelliği ne Zonguldak&[#]8217;a, ne de Filyos&[#]8217;a şu ana kadar hiçbir para kazandırmamıştır, hiçbir istihdam da sağlamamıştır. İstihdam sağlamadığı gibi oradaki güzellikler, oradaki tarihi doku oraya maalesef yatırım yapmayı da engellemiştir. Buranın tarihini tam meydana çıkartmak için uğraşıyorlar, tam çıkartamadıkları için de sıkıntı var. Ancak Filyos Projesi&[#]8217;ndeki liman Kardemir tarafından ihale ile alındı yapılmadı. Yapılsaydı Filyos Projesi bugün bitmişti ve oradaki fabrikalar, termik santralleri yükselmişti. Bugün hiç çalışmıyorsa orada 30-35 bin insan orada istihdam sağlayacaktı, ama maalesef olmadı. &[#]8216;Geçmişi unutalım&[#]8217; demiyorum, ama geçmişi konuşmayalım, geleceği konuşalım. Burada ağır sanayi olmazsa, burada termik santraller olmazsa, burada çimento fabrikaları olmazsa, burada petrokimya tesisleri olmazsa, bu limanı besleyecek hiçbir alan oluşturulmazsa, bu liman da bir işe yaramaz. Buraya 25 milyon ton/yıllık bir liman yapıp da, eğer biz buraya silikon vadisi yapılmasını bekliyorsak, yanılıyoruz veya çok büyük bir ilaç fabrikası buraya ilaç fabrikası kuracak da buraya katkı sağlayacağı bekleniyorsa çok bekleriz. Çünkü öyle bir şey olmayacak.&[#]8221;

&[#]8220;FİLYOS PROJESİ&[#]8217;Nİ YAŞLANDIRMAYALIM&[#]8221;

&[#]8220;Burası Zonguldak, burası ağır sanayinin ilk kurulduğu kent, hala daha ağır sanayinin en önemli olduğu bir kent... O yüzden buraya ağır sanayinin gelmesi lazım. Büyük bir limanın olması gerekir ve arkasından da belki hiç istemediğimiz termik santrallerin olması gerekir, çimento fabrikalarının olması gerekir. Dere ıslahı bittikten sonra hidroelektrik santrallerinin yapılması gerekir. 19 tane proje var. Bu çayın önünde olan proje dere ıslahını beklemektedir. Burada konuşurken, çok kolay konuşulacak şeyler, ama bunların şu anda bize yapılan müracaatlar Ankara&[#]8217;daki Kalkınma Ajansı&[#]8217;na yapılan müracaatların toplamı 40&[#]8217;ı geçti. Bunların ciddi olanlarını biz 20 olarak değerlendiriyoruz 14 milyar dolar yatırımı öngören projeleri var. Bu 14 milyarı söylemek çok kolay, ama bir araya getirmek, o yatırımı yapmak öyle kolay bir iş değil. Ben buradaki bütün arkadaşlarımın Filyos Projesi&[#]8217;ni çok iyi anladığına inanıyorum. Filyos Projesi&[#]8217;ni ilk başta söylediğim gibi yaşlandırdık, lütfen ben devlet büyüklerime sesleniyorum, daha fazla yaşlandırmayalım. Filyos Projesi&[#]8217;ni bir an önce faaliyete geçirelim, yoksa buraya gelecek olan yatırımcıların da başka yerlere kayması mümkün. Çünkü yatırımcının parası hazır olanlar Filyos&[#]8217;u beklemez, giderler, başka yerlere yatırım yaparlar.&[#]8221;

BİLA: &[#]8220;SİYASET, BU BÖLGEYE BORCUNU ÖDEMELİ&[#]8221;

Milliyet Gazetesi Genel Yayın Yönetmeni Fikret Bila da, &[#]8220;Filyos Projesi´nde gecikme nedenleri ve Karadeniz Demir-Çelik´in Önerisi&[#]8221; konulu sunum yaptı. Zonguldaklı bir gazeteci olarak Filyos Projesi ile ilgilenmeye çalıştığını ifade eden Bila, "Filyos Projesi, GAP´tan sonra Türkiye´nin en büyük projesi olarak biliniyor. Sadece Zonguldak´ı değil, bütün havzayı, Karadeniz Bölgesi´ni kalkındıracak bir coğrafi bütünlük. O yüzden büyük bir proje. 115 yıllık proje olmasını geride bırakmamız gerekiyor. Bu kadar büyük bir projenin halkın desteği ile sendikaların, sivil toplum örgütlerinin desteği ile ayrı bir organizasyona sahip olması gerektiğini düşünüyorum. Bu Filyos Platformu olabilir, Filyos Derneği olabilir, Filyos Vakfı olabilir. Böyle bir sahiplenme içinde gerçekten de arkasında halkın desteği olduğu bir organizasyon yapılabilirse, projenin başlatılması, hızlandırılması ve takibi daha kolay olur. Kamuoyu baskısı, kamuoyu algısı çok önemli bir faktör&[#]8230; Aslında bu projeyi Zonguldak, Karabük ve Bartın´da bilen çok az sayıda kişi var. Türkiye gündeminde yer alması gerekiyor. Örneğin GAP Projesi çok yakından izlenmiştir. Sosyal baskı mutlaka şart... Sadece denetim, bürokrasi, siyasetin yapacaklarını beklemek yetmiyor. Bu baskıyı sürekli tutmak için de bu tür faaliyetlerin aralıksız sürdürülmesi gerekiyor. Türkiye-Ankara siyaset mekanizması, Filyos Projesi´ni gerçekleştirerek bu bölgeye alternatif bir ekonomi yaratmalı ve gerçekten de borcunu ödemelidir&[#]8221; diye konuştu.

Zonguldak Belediye Başkanı Muharrem Akdemir de bir konuşma yaptı ve Filyos Projesi&[#]8217;nin bölge halkı için önemine değindi.

UZMANLAR SUNUM YAPTI

Konuşmacıların ardından TMMOB Maden Mühendisleri Odası Zonguldak Şube Başkanı Yrd. Doç. Dr. Erdoğan Kaymakçı &[#]8220;Yılın Hikayesi Filyos Projesi&[#]8221;, Gazi Üniversitesi&[#]8217;nden Yrd. Doç. Dr. Demet Erol &[#]8220;Osmanlıdan Günümüze Batı Karadeniz Kalkınma Çaba ve Planları İçindeki Filyos Vadisinin Yeri&[#]8221;, Bülent Ecevit Üniversitesi&[#]8217;nden Doç. Dr. Ayşe Kaplan &[#]8220;Zonguldak İli ve Çevresinin Bitki Örtüsü&[#]8221;, Gelişim Üniversitesi&[#]8217;nden Prof. Dr. Ali Osman Özcan, &[#]8220;Zonguldak Tarihi ve Kültürü&[#]8221; ve Bülent Ecevit Üniversitesi&[#]8217;nden Yrd. Doç. Dr. Tayyar Gürdal &[#]8220;Batı Karadeniz Arkeolojisi&[#]8221; konulu sunumlar yaptılar.

Prof. Dr. Erol Köktürk, &[#]8220;Filyos Vadi Projesi&[#]8217;nin Bölge Mekanındaki İzdüşümleri ve Yansımaları&[#]8221; konulu sunumunda Filyos Projesi&[#]8217;nin bölgeye olan sakıncalarına değindi.

Editör: Pusula Gazetesi