Bartın İl Sağlık Müdürlüğü, bulaşıcı hastalıklar arasında yer alan verem (tüberküloz) hastalığına karşı vatandaşların dikkatli olmalarını istedi. Müdürlükten 24 Mart Dünya Verem Günü nedeniyle yapılan açıklamada hastalığın, taşıyıcıların hapşırması sonucunda ortaya çıkan damlacıklarla diğer vatandaşlara bulaşabileceği belirtildi. Açıklamada, hastalığın tedavisinin bulunduğu ve belirtileri taşıyanların vakit geçirmeden sağlık kuruluşlarına başvurmaları istendi. Müdürlükten yapılan açıklama şöyle; &8220;Soluduğumuz hava ile akciğerlere giren Verem (Tüberküloz) basilinin (mikrobunun) yol açtığı, asıl olarak akciğerlerde yerleşen, fakat kan ve lenf yoluyla tüm vücuda dağılabilen mikrobik, bulaşıcı, süreğen bir hastalıktır. Tüberküloz (Tbc) dediğimiz Verem hastalığı, insanlık tarihi kadar eskilere dayanmaktadır.
Aşılama oranı yüzde 100
1882 tarihinde Robert KOCH&8217;un tüberküloz basilini bulmasıyla önem kazanmıştır.1950&8217;li yıllarda ülkemizde tüm ölüm nedenleri arasında ilk sırayı alan tüberküloz bugün 10&8217;cu sırada yerini korumaktadır. Dünya nüfusunun yüzde 2´si Tbc basili ile enfektedir. Her yıl 8,7 milyon insan bu hastalığa yakalanmakta, 2 milyon insan ölmektedir. Türkiye´de hastalık sıklığı binde 30´un üzerine çıkmakta olup, hastalığın sık görüldüğü ülkeler arasında yer almaktadır. İlimizde tedavi ve takipleri yapılan 47 hasta vardır. BCG aşılama oranı ise yüzde 100&8217;dür.
Hastalık nasıl bulaşır?
Hastalığı yalnızca aktif tüberküloz bulunan kişiler bulaştırabilir. Akciğer dışı organ tüberkülozu olanlar, 15 gündür tedavi alıyor olanlar pratik olarak bulaştırıcı değildir.
Hastalık damlacık yoluyla bulaşır. Hastanın hapşırma öksürmesi sonucu havaya yayılan basiller kapalı bir ortamda uzun süre aynı havayı soluyan sağlam kişilerce alınır.
Ancak mikrobu soluyan kişilerin az bir kısmında hastalık gelişir. Hastalık solunan mikrobun sayısına, hastalık yapma gücüne, kişinin direncine, bağışıklık sisteminin kuvvetine göre farklılık gösterir. Hastalık tabak, bardak veya diğer nesnelerle bulaşmaz.
Kimler risk altında?
Hasta kişiyle aynı evde yaşamış veya uzun süreli temasta bulunmuş olanlar. Hastalığın yaygın olduğu ülkelere gidenler. Bağışıklık sistemini zayıflatan kanser, AIDS gibi hastalıklara yakalananlar, toplu yaşanan yurt, hastane, cezaevi gibi yerlerde kalanlar, beslenmesi bozuk, kötü yaşam koşullarına sahip kişiler, alkol ve madde bağımlıları risk altında olan kişilerdir. Belirtileri, Tanısı Nedir? Üç haftayı geçen inatçı öksürük, belli bir neden olmaksızın kilo kaybı, ateş ve gece terlemesi alışılmışın üzerinde yorgunluk, sağlıksız hissetme, öksürükle birlikte kan gelmesi gibi belirtiler görülür.
Hastalığın tanısı çeşitli
Kişinin tüberküloz olduğu ancak vücut örneklerinde balgam, idrar, mide sıvısı, BOS, plevra periton sıvısı gösterilmesiyle söylenebilir. Alınan doku biyopsilerinde tüberküloza özgü değişikliklerin izlenmesiyle de tanı konabilir. Aktif hastalığı olanlarla yakın temasta bulunanlar, birlikte yaşayanlara PPD Testi yapılır. PPD Testi, Tbc basilini alıp almadığımızı gösterir, ancak hastalığı göstermez. Testin artı (+) çıkması, hastalık yönünden araştırmayı gerektirir.
Tedavisi Nasıl Olur?
Günümüzde hastalık tedavi edilebilir hale gelmiştir. Ancak günlük uygulamalarda tedavinin uzun ve çok ilaçla yapılıyor olması hasta uyumunu güçleştirmektedir. Tedavi en az 6 ay olmak üzere hastanın durumuna göre 9,12 hatta 24 aya kadar uzatılabilir. Düzensiz ya da eksik yapılan tedavi ilaç direncine yol açarak, hastalığın tedavisini güçleştirir.
Ülkemizde Verem Savaş Dispanserleri ücretsiz olarak hastalığın tetkik ve tedavisini yapmaktadır. BCG Aşısı Hastalıktan Korur mu? BCG aşısı, çocuklarda kanla yayılan ve beyin zarını tutan (menenjit) tüberküloz gibi ciddi hastalıkları önler. Ancak erişkinlerde hastalık için koruyucu değildir.
Tüberkülozdan nasıl korunabiliriz?
Tüberküloz hastalığı dünyada ve ülkemizde ciddi bir halk sağlığı sorunudur. Her ne kadar artık eskisi gibi ciddi bir ölüm nedeni olmasa da hastalık kontrolü çabalarının azaldığı ülkelerde, özellikle AIDS hastalığının da yaygınlaşmasıyla görülme sıklığında artma gözlenmektedir. Korunma yöntemlerinin başında, hastaların erken tanısı, hızlı, etkin biçimde tedavisi ve hasta kişiden sağlam kişiye bulaşma yollarının engellenmesi gelir. Hastalığın, toplu taşıma araçlarını kullanmakla veya günlük işlerle uğraşırken bulaşma riski yok gibidir. Tüberkülozlu çocukların hastalığı yayma olasılığı çok düşüktür. İlimizde BCG Verem aşısı Verem Savaş Dispanseri&8217;nde ve Aile Sağlığı Merkezlerinde ücretsiz olarak yapılmaktadır.
