Zonguldak`ta ilk kömürün bulunmasından bu yana madenlere dadanan ve işletmelerini çoğunlukla yabancıların yapması ile şehir adeta yabancı akınına uğramıştı.Ocakların işletilmesi ve maden çavuslarının, mühendislerin dışardan getirilmesi Zonguldak caddelerinde 5-6 dilin konuşulduğu bir yer haline gelmişti.
Kurtulus Savaşı'nın kazanılması ve Cumhuriyet`in ilanına ramen maden imtiyazları yine yabancıların elinde bulunuyordu. Ta ki, ilk devletleştirme 1936 yılında yapılana kadar.
1936 yılından itibaren yabancılarin elinde bulunan bina, arsa, tapu, demiyorlu, liman, lojman kademe kademe devletleştiriliyor.
1923`de Cumhuriyeti`n kuruluşu ve 1936`da devletleştirme işlemi yapılıncaya kadar ki sürecin ortası sayılan 1927`i baz alarak, Zonguldak`ta yaşayan yabancı sayısını görelim.
1927 itibari ile Zonguldak nüfusunda yabancılar şöyle sıralanıyor.
Zonguldak Merkez`de yaşayan Türk sayısı 44 bin 756 kişi.Kazalarda ise 223.591 kisi bulunuyor.
1927 itibari ile Zonguldak`ın toplam nüfusu 268.909 ksisidir.Bunun 268.527`si Türk,geriye kalan 382`si yabancıdır.
Yabancıların uyrukları şöyledir-
En fazla Fransız var.Bu Fransızlar sadece Zonguldak Merkez`de yaşamaktadır.Fener Mahallesi halen onların oturduğu yer.Bu tarihte Fransız uyruklu 104 kişi mevcut.
Zonguldak Merkez`de 21 Alman var.Kazalarda 1 Alman vatandaşı daha gözüküyor.
Üçüncü sırada Bulgarlar var.Zonguldak Merkez'de 15 Bulgar Kazalarda da 2 Bulgar daha yaşadığı görünüyor.
Avusturyalı 15 kişi Zonguldak Merkez`de .1 kişide merkezin dışında yaşamaktadır.
Belcikalı vatandaş 12 tane.12 kişi de merkezde yaşıyor.
Ingiliz vatandaşı toplam 5 kişi, merkezde 3 kişi yaşamakta.Arnavut 2 bir de Iranlı vatandaş Zonguldak Merkez`de yaşadığı gözüküyor.
Yabancılar Zonguldak`ta ki maden ocakları devletleştirme gerçekleşince çogunluğu 1936`dan sonra terk etmeye başlamıştır.
